بریده‌هایی از کتاب سرچشمه

اگر قوانین فیزیک چنان قدرتمندند که می‌توانند حیات ایجاد کنند... خود این قوانین را چه کسی ایجاد کرده؟

«رفقا، من نمی‌توانم از هیچ راهی وجود خدا را انکار کنم، بلکه می‌خواهم این مسئله را عنوان کنم که این نیروی برتری که ما را به‌وجود آورده و پشت کائنات ایستاده، اکنون به تلاش بیهودهٔ ما برای درک و شناختش می‌خندد.» همه خندیدند.

لنگدون لبخند زد: «بله. بعضی وقت‌ها واقعیت از دروغ غریب‌تر است.»

موفقیت، یعنی توانایی حرکت از یک شکست به شکست بعدی بدون از دست دادن انگیزه ـ وینستون چرچیل

بشر نقشه کشید و خدا در دل خندید.»

باشد که قدرتمندی، شفقت را از دل‌هایمان نبرد. و باشد که عشق، و نه ترس، نیروی ما در مسیر تغییر باشد

هر وقت تاریکی بر زندگی‌ات چیره شد، بگذار قلبت راه را برایت پیدا کند

این جملهٔ معروف چرچیل را گفته بود که: «دشمن دارید؟ بسیار عالی! این نشان می‌دهد که در مقابل چیزی ایستادگی کرده‌اید!»

علم و مذهب که رقیب هم نیستند، این‌ها دو حنجرهٔ مختلف‌اند که می‌خواهند یک ترانه را بخوانند. توی این دنیا برای هردوشان جا هست.

«بر این باورم که نسل‌های آینده، عصر ما را عصر جاهلیت خواهند خواند.»

که گائودی کاتولیکی بسیار مؤمن بوده که از سوی واتیکان هم مستقیماً لقب «معمار پروردگار» را دریافت کرده و متبرک شده است. لنگدون به کرش اطمینان داده بود که معماری غیرعادی ساگرادا فامیلیا تنها نمونه‌ای از رویکرد مدرن و امروزین گائودی به نمادگرایی مسیحی است.

«نادیده گرفتنِ نادانی، تنها آن را نیرومند می‌کند.

از کجا آمده‌ایم؟ واقعیت این است که از هیچ‌جا... و از همه‌جا. ما از دل همان قوانینی برخاسته‌ایم که جهان را شکل داده. ما تافتهٔ جدابافته نیستیم. مهم نیست چه در باورهایمان کاشته‌ایم

واتیکان کتابی را تکفیر کرد و همان مسئله بر فروش کتاب افزود.

روی خاک یک معادلهٔ ساده با اعداد رومی نوشته بود. I + XI = X یک به‌علاوهٔ یازده مساوی با ده؟ و بلافاصله جواب داد: «غلط!» «حالا هیچ راهی ندارد که این معادله درست باشد؟» آمبرا سرش را تکان داد: «نه، این معادله قطعاً غلط است.» لنگدون به نرمی شانهٔ او را گرفت و او از روی خط گذراند و به آن‌سو برد، جایی که خودش ایستاده بود. حالا که آمبرا معادله را از زاویهٔ دید لنگدون می‌دید، نتیجه تغییر کرده بود. معادله برعکس شده بود. X = IX + I آمبرا با تعجب به لنگدون نگاه کرد. لنگدون با لبخندی روی لب گفت: «ده مساوی است با نُه به‌علاوهٔ یک! گاهی اوقات تو کافی است موضع خودت را عوض کنی تا بتوانی حقیقت را از نگاه دیگری ببینی.»

همه‌چیز از پیش در قاموس طبیعت نوشته شده و ما چیزی خلق نمی‌کنیم برای خلق باید به سرچشمه‌ها برگشت آنتونی گائودی

تا زمانی که همهٔ خرافات و تعصبات را از ذهن بیرون نرانده‌ایم، مغز ما همهٔ توانایی‌های خود را به ما نشان نخواهد داد.»

زندگی بس کوتاه بوده. برای غلبه بر مرگ تنها یک راه داریم، اینکه زندگی‌مان شاهکاری بی‌بدیل باشد. باید از هر فرصتی برای نیکی و عشق ورزیدن استفاده کنیم

نیکولاس کوپرنیک پدر الگوی مرکزیت خورشید – که بر مبنای آن سیارات در حال گردش به دور خورشید تعریف می‌شدند ـ جرقهٔ شروع انقلابی را در علم قرن شانزدهم زد که آتش‌اش پیش از همه، آن باورهای کهنهٔ کلیسا مبنی بر مرکزیت زمین در کائنات را پریشان کرد.

با اینکه لنگدون بخش اعظم عمرش را صرف مطالعه روی هنرها کرده بود، اما هیچ‌وقت نفهمیده بود چطور این هنری را که در جهان به آن پیشرو می‌گفتند درک کند. در کل، هنر مدرن همیشه برای او به‌مانند رازی سربه‌مهر مانده بود. «ببین وینستون، قصد توهین ندارم، ولی بگذار این را بگویم، هنوز فرق بین اثر هنری مدرن و اثری ضعیف را نفهمیده‌ام.» وینستون هم به خشکی جواب داد: «البته این سؤال مهمی است. در دنیای هنرهای کلاسیک شما، آثار هنری همیشه محملی برای نمایش توانایی‌های هنرمند هستند ـ که مثلاً با چه مهارتی بر روی بوم قلم می‌زده یا چگونه از دل سنگ پیکره‌ای را بیرون می‌کشیده. در دنیای هنرهای مدرن، ما بیش از اینکه به اجرای کار بنگریم، ایده و فکر اولیه را مدنظر داریم. مثلاً تصنیف یک سمفونی چهل دقیقه‌ای که نصفش سکوت کامل باشد و نصف دیگرش نواختن یک گام ساده، از هر کسی برمی‌آید اما ایو کلاین است که این ایده را برای اولین‌بار پیاده کرده.»

لنگدون گفت: «حتی اگر این نظریه درست باشد، توضیحی دربارهٔ سرآغاز حیات در کائنات ندارد. ما اینجا کنار راه ایستاده‌ایم و برای خودمان پرسه می‌زنیم و کاری به این نداریم که آن توپ از کجا آمد و پرسش اصلی را هم کنار گذاشته‌ایم: حیات از کجا سرچشمه گرفت؟»

هر که تاریخ را خوانده بود، می‌دانست که هیچ‌چیز به اندازهٔ مرگ انسان در راه عقیده، آن را در عمق اندیشهٔ مردمان نمی‌کارد؛ مسیح بر روی صلیب. قدوشیم در یهودیت. شهید در اسلام. شهادت قلب تپندهٔ هر مذهبی است.

باورهای مذهبی همیشه در دوران کودکی و خردسالی در عمیق‌ترین لایه‌های ذهن ما جا داده می‌شوند و انجام این کار هم به‌عهدهٔ کسانی است که بیش از همه دوستشان دارم ـ والدین، معلم‌ها و شخصیت‌های مذهبی. به همین علت است که دگرگونی‌های مذهبی همیشه قرن‌ها به طول انجامیده و البته در این راه خون‌ها ریخته شده و دودمان‌ها بر باد رفته

«حالا بیایید لحظه‌ای خود را جای مورخان و مردم‌شناسان چند سدهٔ بعد بگذاریم. آیا امکان دارد که آن‌ها هم باورهای ما را به چشم اسطوره‌های عصر جاهلیت بنگرند و به قفسه‌های خاک‌گرفتهٔ کتابخانه ها تبعید کنند؟ ممکن است که آن‌ها هم همان‌گونه به افکار و خدایان ما بنگرند که ما در زئوس می‌نگریم؟»

همیشه مطمئن‌ترین نفوس در زمان حیات، هراسان‌ترین‌ها به هنگام مرگ هستند.

«آن‌ها که گذشته را در خاطر ندارند، محکوم به تکرار آن‌اند.»

پاپ به سخنانش ادامه داد: «ما همگی در زندگی با بخشش درگیر بوده‌ایم. به این دلیل که گاه رخدادها چنان از مرزهای تحمل ما خارج هستند که جایی برای بخشش نمی‌ماند. وقتی کسی از روی کینه و نفرت دست به کشتن انسان‌های بی‌گناه می‌زند، آیا ما باید همان‌گونه عمل کنیم که برخی کلیساها می‌گویند؟

بزرگ‌ترین کنیسهٔ یهودیان اروپا، در خیابان دوهان شهر بوداپست قرار دارد. معبدی به سبک موری با دو گلدستهٔ خاجی که برای سه‌هزار نفر جا دارد و در آن نیمکت‌های طبقهٔ زیرین، جای مردان و بالکن‌های طبقهٔ بالا مخصوص نشستن زنان است.

اگر این نظریهٔ بذرافشانی حیات درست باشد، آن‌وقت باید گفت که نسل بشر هنوز به تکامل خود نرسیده و در حال حاضر نیم‌پز است. یعنی ما هنوز آن محصول نهایی و غایی نیستیم و در حال فرگشت و تحول هستیم و درنهایت قرار است چیز دیگری باشیم... شکلی متفاوت و بیگانه.»

عشق احساسی فانی و میرا نیست. ما اختیاری بر میزان آن نداریم. دل‌هایمان، هرگاه که به آن نیاز داریم، عشق را می‌سازند.