بریده‌هایی از کتاب اخلاق اسلامی در قرآن و احادیث

تمام مشکلات بشری با مراجعه با قرآن و حدیث حل شدنی است

پیامبر اکرم (ص) فرمودند: اَحَبُّ الاَعْمالِ اِلَی اللّهِ الصَّلاةُ لِوَقْتِها، ثُمَّ بِرُّ الْوالِدَینِ، ثُمَّ الْجَهادُ فی سَبیلِ اللّه؛ دوست داشتنی‌ترین کارها نزد خداوند: نماز اوّل وقت، سپس نیکی به پدر و مادر و سپس جهاد در راه خداست.

در زندگیمان سعی کنیم با قرآن انس بگیریم تا مورد لطف خداوند متعال قرار بگیریم.

پیامبر اکرم (ص) فرمودند: النَّظَرُ فی ثَلاثَةِ أشیاءٍ عِبادَةٌ: النَّظَرُ فِی وَجهِ الوالِدَینِ و فِی المُصحَفِ و فِی البَحرِ؛ نگاه کردن به سه چیز عبادت است: به صورت پدر و مادر، به قرآن و به دریا.

پیامبر اکرم (ص) اهمیت اخلاق فرمودند: اِنّما بُعِثتَ لِاُتَمِّمَ مَکارِمَ الاَخلاقِ؛ من تنها برای تکمیل فضایل اخلاقی مبعوث شده‌ام.

و از خدا و پیامبرش اطاعت کنید و با هم نزاع مکنید که سست شوید و مهابت شما از بین برود و صبر کنید که خدا با شکیبایان است.

فردی نزد پیامبر (ص) آمد از حقّ پدر و فرزند سؤال کرد، پیامبر (ص) فرمود: باید او را با نام صدا نزند (بلکه بگوید بابا یا پدرم!) و جلوتر از او راه نرود، قبل از او ننشیند و کاری نکند که مردم به پدرش بد گویی کنند (نگویند خدا پدرش را نیامرزد!).

﴿وَ وَصَّینَا الْإِنْسَانَ بِوَالِدَیهِ حَمَلَتْهُ أُمُّهُ وَهْنًا عَلَی وَهْنٍ وَ فِصَالُهُ فِی عَامَینِ أَنِ اشْکرْ لِی وَ لِوَالِدَیک إِلَی الْمَصِیرُ﴾. و انسان را در باره پدر و مادرش سفارش کردیم مادرش به او باردار شد سستی بر روی سستی و از شیر باز گرفتنش در دو سال است (آری به او سفارش کردیم) که شکرگزار من و پدر و مادرت باش که بازگشت (همه) به سوی من است.

و پروردگار تو مقرر کرد که جز او را مپرستید و به پدر و مادر (خود) احسان کنید اگر یکی از آن دو یا هر دو در کنار تو به سال خوردگی رسیدند به آنها (حتی) اوف مگو و به آنان پرخاش مکن و با آنها سخنی شایسته بگوی، و از سر مهربانی بال فروتنی بر آنان بگستر و بگو پروردگارا آن دو را رحمت کن چنانکه مرا در خردی پروردند.

ب. فضایلی که در ارتباط با خود انسان مطرح است؛ مانند نظافت و آراستگی، غنیمت شمردن فرصت‌ها، پرهیز از بیهوده‌گویی. ج. فضایلی که در ارتباط با دیگران مطرح است؛ مانند تواضع و فروتنی، صداقت و راست‌گویی، برادری و اتحاد، مردم‌داری، امانت‌داری، رعایت حقوق پدر و مادر.

در حدیثی از امیرالمؤمنین (ع) می‌خوانیم که می‌فرماید: خَیرُ النّاسِ مَن اِذَا ابتُلِیَ صَبَرَ وَ اِذَا ظُلِمَ غَفَر؛ بهترین مردم کسی است که چون چیزی به او داده شود شکر کند و چنانچه چیزی از او گرفته شود صبر نماید و اگر به او ظلم شود درگذرد.

بهترین مردم کسی است که چون چیزی به او داده شود شکر کند و چنانچه چیزی از او گرفته شود صبر نماید و اگر به او ظلم شود درگذرد.

مؤمن در گرفتاری صبور است، و منافق در گرفتاری بی تاب.

اخلاق خوب، انسان را از جنبه معنوی به رستگاری می‌رساند، اخلاق انسان را به قوانین الهی موظف می‌سازد، اخلاق، به زندگی انسان برکت می‌دهد و معرفت را بالا می‌برد. هدف نهایی اخلاق، قرب الی الله و رسیدن به حق است که سعادت دنیوی و اخروی و آرامش را به انسان هدیه می‌دهد

بگو بیایید تا آنچه را پروردگارتان بر شما حرام کرده برای شما بخوانم چیزی را با او شریک قرار مدهید و به پدر و مادر احسان کنید و فرزندان خود را از بیم تنگدستی مکشید ما شما و آنان را روزی می‌رسانیم و به کارهای زشت چه علنی آن و چه پوشیده (اش) نزدیک مشوید