بریده‌هایی از کتاب ۱۱۰ ویروس زندگی

می‌توان از صبح تا انتهای شب مسائلی را برای ایراد گرفتن پیدا کرد، اما هنر، رفع کردن عیب است. هنر، بهانه‌پوشی است نه بهانه‌گیری. اگر واقعاً عیبی است در رفع آن همت کنیم.

پدر یا مادری که در سن حدود سی و پنج سالگی تصمیم می‌گیرد و صاحب فرزند می‌شود، زمانی که این فرزند به پانزده سالگی می‌رسد او فردی پنجاه ساله است. و این فاصله از نگاه تربیتی یعنی شکاف بین نسلی. و این یعنی ناتوانی والدین زمانی که نیاز به توانایی و تسلط تربیتی دارند. و این یعنی زمانی که فرزند وارد دوران پرفراز و نشیب بلوغ می‌شود، زن و شوهر حوصلهٔ کافی و قدرت لازم برای فهم و هدایت یک نوجوان را ندارند. و این یعنی نوجوانی که تمایل دارد پر تحرک باشد، پدر و مادر را فقط به عنوان یک بانک کاملاً در دسترس می‌نگرد نه یک همراه و همدل و هم سخن. و این برای یک نوجوان، یعنی والدینی که اصلاً او را درک نمی‌کنند. و این یعنی درست لحظاتی که والدین به یک نوجوان و نوجوان به والدین نیاز مبرم دارند، هیچ‌کدام متعلق به هم نباشند.

نکاتی چند پیرامون هوش عاطفی یا اجتماعی نکتهٔ اول: ۸۰ درصد موفقیت انسان‌ها در زندگی مرهون این هوش است یعنی ای کیو EQ(( نه آی کیو IQ)). نکتهٔ دوم: هوش عقلانی با همه کوشش فقط تا بیست درصد قابلیت افزایش دارد، در حالی که انسان می‌تواند هوش عاطفی خود را به مقدار قابل‌توجهی افزایش دهد. یعنی اگر ضریب هوشی ذاتی یک کودک هفتاد درصد باشد، شاید نهایتاً تا نود برسد؛ اما هوش عاطفی قابل یادگیری است و این خبر بسیار مسرّت‌بخشی برای بشر امروز است. نکتهٔ سوم: مهم‌ترین قابلیت هوش عاطفی، افزایش سازگاری با دیگران در زندگی است. به‌قول ژاپنی‌ها، هدف از سواد در قرن بیست و یکم، قدرت همزیستی با هم است نه یادگیری فرمول‌های شیمی و ریاضی. نکتهٔ چهارم: شناخت و پذیرش و قدرت تغییر احساس شخصی و بالا بردن قدرت انعطاف‌پذیری و افزایش آستانهٔ تحمل از عناصر اصلی این نوع هوش است. نکتهٔ پنجم: شناخت و پذیرش احساسات دیگران و کوشش نکردن برای تغییر دادن دیگران نیز از دیگر فاکتورهای این هوش است.

در افسانه‌های یونان باستان آمده است شخصی به نام نارسیس، برای اولین‌بار کنار برکه‌ای ساکن شد. روزی به آب ساکن برکه نگاهی انداخت؛ چهره‌ای بسیار زیبا را در آن دید. مشتاق شد تا او را بگیرد. دست در آب کرد، اما به ناگاه با به هم خوردن سکون آب، آن چهره از بین رفت و او به جز آب گل‌آلود نصیبی دیگر نیافت. روان‌شناسان واژه نارسیسیم را برای این‌گونه افراد به‌کار می‌برند که خیال می‌کنند کمالاتی بالاتر و بهتر از دیگران دارند؛ لذا با این طرز تفکر غلط در ارتباط‌های خود دچار مشکل می‌شوند. چون دیگران آنان را مثل نگاهی که او به خود دارد، نمی‌بینند.

به یقین در خانه‌ای که بزرگ‌ترها کوچک شوند، کوچک‌ترها هیچگاه بزرگ نمی‌شوند.

وقتی کودک در روزهای اول زندگی توانایی سخن گفتن را پیدا می‌کند و قادر به حرف‌زدن می‌شود، حتّی اگر بر اساس تخیل، سخنی خلاف واقع بگوید، چون سخن او برای والدین شیرین است، در نتیجه، با خنده و شادی از او استقبال کرده و او را مورد تشویق قرار می‌دهند؛ غافل از این که همین امر موجب رشد این نابهنجاری در کودک می‌شود و بدین سان شخصیت کودک شکل می‌گیرد.

تعریف و تمجید را به پای دروغ نزنید. بعضی از مردان تصور می‌کنند اگر از همسرشان تعریف کنند دچار دروغ‌گویی شده‌اند. اگر این مسئله را دروغ‌گویی فرض می‌کنید، بهتر است به این دروغ‌گویی ادامه دهید؛ زیرا همسر شما از تشویق و تحسین شما خشنود شده، به زندگی امیدوارتر خواهد شد و با نیرو و انرژی بیشتری به زندگی ادامه می‌دهد؛ برای مثال در برابر خانوادهٔ خودتان شروع به تعریف از همسرتان کنید. کفش‌هایش را جلوی پای او جفت کنید. برایش میوه پوست بکنید. حتّی اگر فکر می‌کنید همهٔ این کارها را از روی تملّق و دروغ انجام می‌دهید با انجام چنین کاری نزد خانواده‌تان، نتیجه‌اش را ببینید؛ همسرتان پروانه‌وار به دور شما خواهد چرخید و احترام دوصد چندان به شما خواهد گذاشت. پس ارزشش را دارد که دست به چنین تملّق و دروغی بزنید.

زنان برای اینکه خود را در دل همسرشان جا کنند، می‌گویند من خانوادهٔ تو را مثل خانوادهٔ خودم دوست دارم. البته می‌خواهد تظاهر کند و با سیاست وارد شود، در حالی‌که احساس قلبی و واقعی او نیست. شما مطمئن باشید اکثر دختران، خانوادهٔ خود را بیش از خانوادهٔ شما دوست دارند، اما اگر به شما گفت خانوادهٔ تو را مانند خانوادهٔ خودم دوست دارم و به آنها احترام می‌گذارم، خوشحال باشید؛ زیرا او برای اینکه علاقه زیادی به شما و زندگی مشترکش دارد، چنین حرفی را زده است؛ لذا به گفتهٔ وی ارج نهید و همسرتان را برای چنین عقیده‌ای تحسین و تشویق کنید، تا او هم در گفته‌اش مصرتر و قوی‌تر شود.

مردان برای این‌که در برابر همسر خود به قول معروف کم نیاورند، سعی می‌کنند دروغ بگویند. بعضی از زنان عادت دارند مزایای مردان دیگر را به رخ همسر خود بکشند؛ برای مثال می‌گویند شوهر دوستم مرد بسیار شجاعی است و یا این که بسیار دست و دلباز است و همهٔ مال و اموالش را در اختیار همسرش گذاشته است. مردان به این مسئله حساسیت نشان می‌دهند و آنان دوست ندارند همسرشان مرد دیگری را برتر از او ببیند. شاید یک حس حسادت ناخودآگاه باشد که زنان باید به این حس توجّه کنند. گاهی مردان در برابر تمجید همسرشان از مرد دیگر دست به گفتن دروغ‌هایی می‌زنند؛‌ مثلاً می‌گویند امروز در خیابان با پسری جوان هیکل‌مندی دعوا کردم و او را به شدّت زدم. او چنین دروغی را به همسرش می‌گوید تا اظهار دارد که او هم شجاع است.

هیچ معیاری مثل زیبایی، ثروت، مدرک تحصیلی، و... بیانگر برتری نیست.

روح بزرگ بعد از بخشش چیزی به دیگران، خود را هنوز شرمسار می‌بیند و روح کوچک اگر توان بخشش داشته باشد مدام انفاقش را یادآوری می‌کند تا دیگران بدانند او هم بزرگ شده است؛ درست مثل کودکی که موفقیت خود را فریاد می‌کشد تا دیگران به او نیم‌نگاهی بیندازند.

یک زن و شوهر باید حقیقت‌گرا باشند و در هر شرایطی راستگویی را سرلوحهٔ زندگی خود بدانند و حتّی اگر در گذشته رخداد ناگواری داشته‌اند، همچون دوست واقعیت را بگویند. در زندگی زناشویی بیان حقیقت ولو اینکه منجر به دلخوری شود با ارزش و مهم است.

در دوران زناشویی بسیاری از دختران می‌گویند، تو راست می‌گویی، تو حقیقت را بیان می‌کنی، در حالی که خودتان هم می‌دانید این‌گونه نیست و او فقط می‌خواهد جلوی دعوا و مشاجره را بگیرد. از این‌رو با چنین جملاتی قصد آرام کردن شما را دارد. او در دلش می‌گوید حق با من است، اشتباه می‌کنی، اما از روی ناچاری و گاهی ترس از برخوردهای شدید مجبور به بیان چنین دروغی می‌شود. شما انصافاً قضاوت کنید، چرا کاری کرده‌اید که او از سر ناچاری به شما دروغ بگوید. حتماً در گذشته رفتار خشونت‌آمیزی داشته‌اید. اگر چنین بوده، سعی در رفع خطاها و رفتارهای نامناسب خود داشته باشید، تا همسرتان مجبور به بیان چنین دروغی نشود. این را بدانید که ۹۰ درصد دروغ‌هایی که زنان به همسرانشان می‌گویند، برای سرپوش گذاشتن خطاها و آرام نگه‌داشتن محیط خانه است؛ زیرا می‌دانند در صورت بیان حقیقت، جهنّمی از سوی همسرشان برپا می‌شود؛ پس متوسل به دروغ می‌شوند.

نتایج آزمایش‌ها روی ۱۱۰ داوطلب نشان داده افرادی که از گفتن دروغ‌های واقعی یا حتّی دروغ‌های مصلحت‌آمیز خودداری کرده‌اند در مقایسه با گروهی که به‌راحتی دروغ می‌گفتند، کمتر از انواع سردرد،‌ گلودرد،‌ اضطراب و سایر ناراحتی‌های جسمی و روانی شکایت داشته‌اند.

آینه چون عیب تو بنمود راست خود شکن، آیینه شکستن خطاست

گاهی واقعاً می‌توان با برداشتن «م» مشکلات راهی برای رسیدن به شکلات یافت.

هر شخصی دارای منش خاص خود است. منش انسان از خصوصیات او نشأت می‌گیرد. افراد باید با هم متفاوت باشند و نمی‌توانیم خودمان را جای دیگران بگذاریم و بگوییم آنها از ما برتر هستند یا ما از آنها برتر هستیم.

خانه و زندگی مشترک است و زن و شوهر باید با همکاری هم زندگی را به پیش ببرند. بله! گر چه هر کسی را بهر کاری ساختند و زن عمدتاً در امور خانه‌داری و مرد در بیرون منزل مسئولیت‌های خود را انجام می‌دهند، با این‌حال باید گاهی در امور خانه‌داری هر دو نفر شریک شده و کارهای به زمین مانده را انجام دهند.

زندگی زیباست ای زیباپسند! زیبَه‌اندیشان به زیبایی رسند

سعدیا دی رفت و فردا همچنان موجود نیست در میان این و آن فرصت شمار امروز را

حیوانی به قعر چاهی افتاد. کوشش مردم برای نجاتش فایده‌ای نبخشید تا اینکه تصمیم گرفتند او را در همان‌جا دفن کنند. چاه را با خاک آرام آرام پر کردند و درست در لحظاتی که هر کس انتظار داشت با انباشت خاک‌ها حیوان جان داده باشد سر و کلّه حیوان در بالای چاه پیدا شد. آری او با جمع کردن خاک‌هایی که بر روی او ریخته بودند در زیر پای خود، خود را به بالای چاه رسانید.

اگر قصد داریم زندگی خوبی داشته باشیم، لازم است چشم‌ها و گوش‌های خود را بر زندگی دیگران ببندیم. دوربین انداختن در زندگی اطرافیان و فیلمبرداری از آنان و سپس پخش اسرار پشت صحنهٔ آنها به عنوان یک سریال مهیّج، نفعی بجز کریه‌تر کردن چهرهٔ ما نزد دیگران نخواهد داشت. خانمی که اسرار زندگی اطرافیان و بستگان شوهرش را برای دیگران و یا همسر خود عنوان می‌کند حتماً یک رابطهٔ تخریبی را بین خود و همسرش آغاز کرده و باید منتظر عواقب بد این سریال باشد

ما باید یاد بگیریم زندگی معجون غریبی از داشتن‌ها و نداشتن‌هاست، تلخی‌ها و شیرینی‌ها، بودن‌ها و نبودن‌ها و این درس بزرگی است که اگر دانش آموز خوبی باشیم هر روز طبیعت به ما می‌آموزد. چرخش چهار فصل و شب و روز به ما می‌آموزند که سرمای سخت زمستان و برگ‌ریزان و برهنه شدن درختان و نسیم دلنواز بهار و گرمای طاقت‌فرسای زمستان همه با هم عامل به‌وجود آمدن میوه‌های متنوع و خوشمزه و آبدار هستند. ما در صورتی زندگی متعادل و پرثمری را خواهیم داشت که کمبودها را نیز جزو اصلی زندگی بدانیم نه جزیی زجر آور از زندگی.