بریده‌هایی از کتاب مکاتب روان‌شناسی

فقط دیوانه‌ها و بچه‌ها هستند که هرچه را فکر می‌کنند به زبان می‌آورند.

به اعتقاد کلاین، برای آن‌که در دوران بزرگسالی از سلامت روانی خوبی برخوردار باشیم، باید در دوران کودکی در وجود خویش یک خودِ قدرتمند و مستحکم بسازیم.

عشق یعنی قابلیت چشم‌پوشی کردن از تفاوت‌ها و اختلاف نظرها و پیوستن به دیگران برای دست یافتن به هدفی مشترک.

او می‌گفت مردم به خاطر تحقیقات گسترده‌ای که روانشناسی در مورد احساس و اندیشه انجام داده است به آن علاقه‌مند نمی‌شوند، بلکه بدین منظور به سوی روانشناسی می‌آیند که می‌خواهند بدانند علت افکار و احساساتی که دارند چیست. بدین ترتیب جیمز نشان داد، هر یک از ما علاوه بر آن‌که نگاه متفاوتی به دنیا داریم دیدگاه‌هایمان هم روز به روز یا ساعت به ساعت تغییر می‌کند. به قول جیمز: «احساسات ما در هنگام خواب یا بیداری، گرسنگی یا سیری، سرحال بودن یا خستگی، شب یا روز، تابستان یا زمستان، و از همه مهم‌تر در دوران کودکی، بزرگسالی، یا پیری متفاوت‌اند.

پیاژه معتقد بود کودکان تا هفت‌سالگی فاقد خویشتن‌داری کلامی هستند و هر چیزی به ذهنشان می‌رسد به زبان می‌آورند. آن‌ها چون تصور می‌کنند در مرکز هستی قرار دارند نیازی نمی‌بینند حریم خصوصی برای خود داشته باشند یا برای رعایت حال دیگران از گفتن بعضی حرف‌ها خودداری کنند. اما بزرگسالان به واسطه‌ی این‌که در مقایسه با کودکان خودمحوری کمتری دارند، خود را به الگوی صحبت کاملاً اجتماعی که در آن خیلی حرف‌ها ناگفته می‌ماند عادت داده‌اند. فقط دیوانه‌ها و بچه‌ها هستند که هرچه را فکر می‌کنند به زبان می‌آورند.

فروید اعتقاد داشت گذشته‌ی هر انسان به او حکم می‌کند و او را در زندگی جهت می‌دهد.

لازم نیست برای به دست آوردن شادی در زندگی به این‌سو و آن‌سو روانه شویم، بلکه فقط کافی است بفهمیم چه مواقعی احساس رضایت و خوشحالی واقعی می‌کنیم و به کارهایی که چنین حسی را برایمان به ارمغان می‌آورند بپردازیم. برای مثال، بعضی افراد صرفاً به این منظور به بازی شطرنج می‌پردازند که در حین انجام دادن آن فکرشان کاملاً درگیر بازی می‌شود و از نگرانی‌های روزمره‌ی زندگی جدا می‌شوند.

آنا فروید معتقد بود در هر دوره که میل جنسی اوج می‌گیرد، اگر فرد نتواند این امیال را از راه درست ارضا کند دچار بیماری‌های روان‌پریشی و روان‌رنجوری می‌شود.

جیمز اغلب دچار افسردگی روحی بود یا از درد و رنج جسمانی شکایت می‌کرد.

جیمز معتقد بود بیشتر رفتارهای حیوان و انسان تحت تأثیر غریزه قرار دارد، ولی او رفتارهای غریزی را کورکورانه و تغییرناپذیر نمی‌دانست، بلکه اعتقاد داشت تجربه می‌تواند رفتار غریزی را تغییر دهد. به علاوه او بر این باور بود که الگوهای رفتاری شبه‌غریزی جدیدی هم در طول عمر انسان پرورش می‌یابند که آن‌ها را می‌توان عادت نامید.

روانشناسی دنیای قدیم» و از ویلیام جیمز با عنوان «پاپ روانشناسی جدید» یاد کرد و آن‌ها را به عنوان رهبران دنیای روانشناسی معرفی نمود. ویلیام جیمز در واقع به بزرگ‌ترین فیلسوف امریکا شهرت دارد. علت این امر آن است که در زمان‌های گذشته روانشناسی به عنوان بخشی از فلسفه تلقی می‌شد. اما جیمز خود روانشناسی را جزئی از علوم طبیعی می‌دانست و معتقد بود

فقط بعضی چیزهاست که قصد و نیت وقوع آن‌ها مشخص است.

جیمز بر این نکته تأکید می‌کند که اگر از خیالبافی‌های موهوم، مثل آرزوی دوباره جوان شدن، داشتن جثه‌ای لاغر، ورزشکار مشهوری شدن و غیره دست برداریم، آن‌گاه احساس سبکی خواهیم کرد. با کنار گذاشتن و حذف هر توهم، در واقع یک احتمال برای شکست خوردن را از میان خواهیم برداشت و به سوی پیروزی واقعی پیشروی خواهیم کرد.

به اعتقاد کلاین خیلی از نگرش‌ها و دغدغه‌های ما در همان اولین ماه‌های زندگی‌مان شکل می‌گیرند و نحوه‌ی تعامل میان نیازهایمان و محیط، شخصیت ما را می‌سازد و ما را به فردی راضی و یا ناراضی تبدیل می‌کند.

«فقط کافی است من خودم باشم و اجازه دهم او نیز خودش باشد.»

به اعتقاد مزلو تقریباً همه‌ی مشکلات روحی روانی در اثر برآورده نشدن نیازهای روحی به وجود می‌آید. عدم ارضای نیازهای روحی باعث می‌شود فرد احساس پوچی یا اضطراب کند.

مزلو بر این اعتقاد بود که بعضی از افراد زیاده از حد خود را دست‌کم می‌گیرند و به اهداف کوچکی راضی می‌شوند. در صورتی که لیاقت بیشتری دارند. عده‌ای هم هستند که خود را زیاده از حد دست‌بالا می‌گیرند و اهدافی بزرگ‌تر از آنچه توانایی دستیابی به آن داشته باشند برمی‌گزینند. مزلو بر این باور بود در زمینه‌ی خیال‌پروری و جاه‌طلبی باید توازن و تعادل را در نظر گرفت و دچار افراط و تفریط نشد.

فروید عاشق مطالعه‌ی کتاب بود و همان اندک‌پول را که از پدر می‌گرفت صرف خرید کتاب می‌کرد و در اتاق کوچکی که به او اختصاص داده بودند روز و شب خود را به مطالعه می‌گذراند

زندگی از یک معنای ثابت و کلی برخوردار نیست که برای همه‌ی انسان‌ها یکسان باشد، بلکه برای هر انسانی دارای یک‌سری معنای خاص است.

به عقیده‌ی آنا فروید سرکوب، خطرناک‌ترین مکانیسم دفاعی است، چون باعث می‌شود از بخشی از زندگی غریزی خود غافل شویم و در نتیجه شخصیتمان دچار مشکل می‌شود.

به اعتقاد موئیر و جِسل، ایده‌ی مساوات و برابری زن و مرد، هم از نظر بیولوژیکی و هم از نظر علمی، دروغ محض است. آن‌ها بر اساس پیشرفت‌هایی که در زمینه‌ی علوم مغزی و مطالعات تجربی رفتار انسان صورت گرفته است اظهار می‌دارند زن و مرد نه فقط از نظر جسمانی، بلکه از لحاظ اولویت‌های زندگی، شیوه‌ی برقراری ارتباط و نیازهای جنسی با هم تفاوت‌های بسیاری دارند. در واقع کودک به صورت لوح سفیدی که آماده‌ی شرطی شدن باشد به دنیا نمی‌آید.

میزان ترشح هورمون تستوسترون در خون پسرها، بیست برابر میزان هورمون تستوسترون در خون دخترهاست و این هورمون به افزایش حجم عضلات پسرها کمک می‌کند و باعث می‌شود آن‌ها دائم در مورد رابطه‌ی جنسی بیندیشند.

روانشناسی می‌گوید: «زن‌ها خواهان آن هستند که با مردی که دوستش دارند رابطه‌ی زناشویی فراوان داشته باشند، اما مردها فقط می‌خواهند رابطه‌ی زناشویی فراوان داشته باشند.»

در ارتش، سربازان به شکلی تربیت می‌شوند که همیشه تابع اوامر مافوق خود باشند و از هر گونه آزاداندیشی و ترحم و دلسوزی خودداری کنند.

ما نمی‌توانیم ذهن آدم‌ها را تغییر دهیم، فقط قادریم محیطی را که به رفتار مردم شکل می‌دهد تغییر داده و بهتر و غنی‌تر سازیم.

فقط موقعی می‌توانید کسی را وادار به تغییر کنید که او احساس کند خودش مالک آن تغییر است. این شیوه در مقایسه با آموزش و اجبار، قوی‌تر عمل می‌کند.

بزرگسالان اغلب به سختی می‌توانند کودکان را درک کنند، چون فراموش می‌کنند در ذهن کودک، منطق هیچ نقشی ندارد.

گلایه و شکایت از یک رفتار خاص همسر یک چیز است، انتقاد از شخصیت و اهانت به آن چیز دیگری است.

عشق یعنی قابلیت چشم‌پوشی کردن از تفاوت‌ها و اختلاف نظرها و پیوستن به دیگران برای دست یافتن به هدفی مشترک.

کودکان در هر سنی در ارتباط با محیط خود به نوعی تعادل می‌رسند.