بریده‌هایی از کتاب تاریخ نگار زوال

لیبرال‌های قرن هجدهم لبریز از یک خوش‌بینی بی‌کران بودند: خیال می‌کردند انسان‌ها عاقلند و به همین دلیل عقیدهٔ درست خواه ناخواه به پیروزی می‌رسد. گمان می‌کردند نور تاریکی را کنار خواهد زد و تلاش‌های تاریک‌اندیشان برای اینکه مردم را در ناآگاهی نگاه دارند تا بتوانند آسان‌تر بر آنان حکومت کنند، یارای ایستادن در برابر پیشرفت را ندارد. در نتیجه ــ به خیال آنها ــ بشر به مدد روشنگری عقلانی، پیوسته به سوی تکاملی والاتر راه می‌پیماید. در نظر آنها، دموکراسی با آزادی اندیشه، بیان و مطبوعات تضمینی برای پیروزی دکترین فراهم می‌آورد. فقط بگذارید توده‌ها تصمیم بگیرند! آنها معقول‌ترین گزینه را انتخاب خواهند کرد.

هیچ اطمینانی وجود ندارد که تاریخ تکرار نشود. ما تنها می‌توانیم جلوی آن را بگیریم، اگر روابط مسائل را فهمیده باشیم.