بریده‌هایی از کتاب الفت نامه

حقیقت همان حلقهٔ یاران و هم‌سخنان است. گفت‌وگو و هم‌سخنی، همگنی، دوستی و برادری، از آنجایی که طریقیت دارند، خودِ حقیقت‌اند.

اما چه مناسبتی است میان حضور در حلقهٔ یاران و رؤیت حق؟

گفت‌وگو و هم‌سخنی، همگنی، دوستی و برادری، از آنجایی که طریقیت دارند، خودِ حقیقت‌اند. در فهم کار اخوان‌الصفا، بیش از توجه به وجوه رازورزانه – که چندان هم با رسائل آنان سازگار نیست، به طرح اساسی آنان از حقیقت و طریق حقیقت می‌باید توجه داشت. در نهایت، هم آنچه از ایشان به ارث گذاشته شد، شاید همین طرح بوده‌باشد؛ برادری بر سر حقیقت!

آنچه می‌تواند از دوستان بالاتر باشد، چیزی است که از دوستان دوست‌تر است.

حقیقت را نمی‌توان در دست گرفت، نمی‌توان آن را به زبان آورد، نمی‌توان آن را نوشت؛ بلکه تنها می‌توان با حقیقت دوست و برادر بود. به‌غیر از دوستی چه مناسبت دیگری می‌شود با حقیقت داشت؟ بیرون از این مناسبت، حقیقتی نیست؛ هرچه بیرون از این باشد «راه خلاف دوستی» است و هر طریق دیگری که ظاهراً طریقی در ردیف آن باشد، در اصل از همین دوستی متولد شده است. هرچه روی برو مرو راه خلاف دوستی هر چه زنی بزن مزن طعنه به روزگار من

که محقق است که جناب حق سبحانه و تعالی و حضرت خاتم النبیین و اهل‌بیت نبوت را صلوات الله علیه و علیهم اجمعین اهتمام تمام هست به جمعیت مؤمنان و حصول الفت و اخوّت میان ایشان و ادای حقوق آن از تعاون و تناصح و مواسات و غیر آن و احتراز از عقوق چون تباین و اختلاف و تفریق کلمه و مانند آن.

قال بعض الحکماء: «اجتماع الجماعات فی بیوت العبادات بصدق النیات و صفاء الطوّیات تحلّ ما عقدته الافلاک الدایرات»(۸)

نهی منکر فرض است، اما تجسّس منکر تا نهی کنند، فرض نیست. اگر بی‌تفحص و تکلّف و تعمّق بر منکری اطلاع یابند، منع لازم است و ما سوی ذلک فأمره الی اللّه، بلکه تا می‌توانند محملی صحیح از برای آن پیدا کنند.

بیا تا مونس هم یار هم غم‌خوار هم باشیم انیس جان غم‌فرسودهٔ بیمار هم باشیم شب آید شمع هم گردیم و بهر یکدگر سوزیم شود چون روز دست و پای هم درکار هم باشیم