بریده‌هایی از کتاب قدرت تسهیلگری

تسهیلگری یک فلسفه است. تسهیلگری اعتقادی اساسی به توانایی ذاتی افراد برای همکاری است. این اعتقاد زیربنای فلسفی تمام جوامع متمدن و اکثر جنبش‌های سیاسی است. تسهیلگری اعتقاد به خرد و توانایی‌های مردم است. همچنین معتقد است که نه تنها دو سر (فکر) بهتر از یک سر است، بلکه وقتی گروهی از افراد ایده‌های خود را به اشتراک می‌گذارند دیگر ۱+۱+۱≠۳ نخواهد بود. تسهیلگری درک این است که وقتی سه نفر ایده‌های خود را به اشتراک می‌گذارند، ایده‌هایشان برگرفته از نظرات دیگری روی هم بنا می‌شوند، تفکر خود و یکدیگر را گسترش می‌دهند و ایده‌های جدیدی خلق می‌کنند و اعتقاد عمیقی به این است که ۱+۱+۱= بی نهایت می‌شود.

اعتقاد اساسی این است که انسان‌ها ظرفیت تعامل و تفکر با هم را دارند. و وقتی این کار را انجام دهیم، می‌توانیم به نتایج و دستاوردهای شگفت‌انگیزی دست یابیم. قدرت تسهیلگری دقیقاً همین است. ایجاد فضا، زمان و شرایطی که مردم با هم فکر کنند، با هم خلق کنند، مشکلات را با هم حل کنند و آینده‌ای روشن‌تر را با هم طراحی کنند. تأکید، همیشه به «با همدیگر» است.

«تمام صیقل خوردن‌ها با اصطکاک ایجاد می‌شود.»

قدرت تسهیلگری دقیقاً همین است. ایجاد فضا، زمان و شرایطی که مردم با هم فکر کنند، با هم خلق کنند، مشکلات را با هم حل کنند و آینده‌ای روشن‌تر را با هم طراحی کنند. تأکید، همیشه به «با همدیگر» است.

وقتی با چشمانتان گوش می‌کنید، هرچیزی را که در اطرافتان اتفاق می‌افتد می‌بینید این‌چنین با جذبِ تک‌تکِ صداها لایه‌ای به درکتان اضافه می‌شود. وقتی با گوش‌هایتان می‌بینید، نه تنها آنچه گفته می‌شود را می‌شنوید بلکه حواستان به لحن، تکانِ لب، چینِ پیشانی و لبخندِ گوشهٔ چشم هم جمع می‌شود. این چیزی است که ما «درکِ شبکه‌ای» می‌نامیم.

درکِ شبکه‌ای، برداشتِ معنی از لایه‌ها و زوایای متعددِ گفت‌وگوست؛ آنچه به زبان می‌آید، و آنچه نمی‌آید، با صدای بلند و به‌سکوت، رنگارنگ، سیاه و سپید و خاکستری. آنچه دیده می‌شود و احساس می‌شود. تسهیلگرِ خوب به زوایا و لایه‌های متعدد می‌پردازد.

تسهیلگری یک فلسفه است. تسهیلگری اعتقادی اساسی به توانایی ذاتی افراد برای همکاری است. این اعتقاد زیربنای فلسفی تمام جوامع متمدن و اکثر جنبش‌های سیاسی است. تسهیلگری اعتقاد به خرد و توانایی‌های مردم است. همچنین معتقد است که نه تنها دو سر (فکر) بهتر از یک سر است، بلکه وقتی گروهی از افراد ایده‌های خود را به اشتراک می‌گذارند دیگر ۱+۱+۱≠۳ نخواهد بود. تسهیلگری درک این است که وقتی سه نفر ایده‌های خود را به اشتراک می‌گذارند، ایده‌هایشان برگرفته از نظرات دیگری روی هم بنا می‌شوند، تفکر خود و یکدیگر را گسترش می‌دهند و ایده‌های جدیدی خلق می‌کنند و اعتقاد عمیقی به این است که ۱+۱+۱= بی نهایت می‌شود.

قدرت تسهیلگری دقیقاً همین است. ایجاد فضا، زمان و شرایطی که مردم با هم فکر کنند، با هم خلق کنند، مشکلات را با هم حل کنند و آینده‌ای روشن‌تر را با هم طراحی کنند. تأکید، همیشه به «با همدیگر» است.

مهارت‌های تفکر انتقادی به افراد ابزارهای مورد نیاز برای گوش کردن فعال و استفادهٔ نقادانه از اطلاعات را می‌دهد. متفکران انتقادی فرضیات را به چالش می‌کشند و همهٔ تمرکزشان روی اطلاعاتی است که به نوآوری منتهی می‌شوند و نه رضایت از خویش.

شک و تردید به این معنا نیست که همه چیز به طور خودکار زیر سؤال می‌رود و تا زمانی که ورای شک معقول ثابت نشود، مورد تردید قرار می‌گیرد. به این معنی است که شما همیشه برای مواجهه با اطلاعاتِ غیر قابل اعتماد، گمراه کننده، جانبدارانه یا ناشی از تجربیات منحصر به فرد آماده‌اید. شک‌گرایی به افراد اجازه می‌دهد تا توجه‌شان به سمتِ اعتبار اطلاعات و استفاده از آن برای تعریف منطقِ تفکر جلب شود.

کنجکاوی مهارت‌های گوش دادن را توسعه می‌دهد، مهارت‌هایی که همیشه در برابر سوءتفاهم‌ها، سوگیری‌ها، فرضیات، معانی پنهانی و غیره در حالت آماده‌باش هستند. کنجکاوی منجر به تمایل به گوش دادن و در نظر گرفتن دیدگاه‌های جایگزین می‌شود. این کار به ما اجازه می‌دهد تا در اطلاعات تعمق کنیم قبل از اینکه دربارهٔ اعتبار یا مربوط بودن آن قضاوتی داشته باشیم.

انگیزه دادن به نیروی کار برای تفکر انتقادی نیازمند سه عنصر کلیدی سازمانی است: ارتباط مؤثر و باز، تمایل به همکاری و مشارکت در همهٔ سطوح سازمان و فرهنگی که خلاقیت و نوآوری را تشویق کند. این عناصر اجازه می‌دهند تا هوش جمعی کل سازمان رشد و گسترش یابد.