بریده‌هایی از کتاب زندگی مشترک و حد و مرزهایش

اگر همسرتان دوستدار مرز باشد، خواهان تغییر است و اگر مخالف حد و مرز باشد، انکار، توجیه و سرزنش می‌کند.

خوشحالی یک نتیجه است. گاهی نتیجه رخدادهای خوبی است که پیش آمده؛ اما بیشتر اوقات نتیجه این است که از نظر درونی در جای خوبی قرار داریم و کارهای لازم را برای پرورش شخصیت خود انجام داده‌ایم و در نتیجه می‌توانیم در هر شرایطی راضی و خوشحال باشیم. خوشحالی میوه کار و کوشش فراوان در روابط، شغل، رشد معنوی و بسیاری زمینه‌های دیگر زندگی است. اما در هیچ کجا مانند زندگی مشترک، این تلاش بارز نیست.

برای نمونه اگر زنی مسئولیت احساسش را نپذیرد، وقتی ناراضی می‌شود، همسرش را مقصر می‌داند. بی‌مسئولیتی او این گونه ترجمه می‌شود: «اگر من ناراحت هستم، حتما تو کار اشتباهی کرده‌ای و باید کار دیگری کنی.» وابستگی فرد به همسرش برای خوشحال و کامل بودن علت بسیاری از طلاقها و نارضایتی‌هاست.

به همسرتان نشان دهید که پشتیبان او هستید وقتی در مورد ما قضاوت می‌کنند، به ما غر می‌زنند، محکوممان می‌کنند، ما را طرد می‌کنند یا به هر شیوه‌ای به ما بی‌مهری می‌شود، رشد نمی‌کنیم. همه ما نیاز داریم احساس کنیم کسی همراه و پشتیبان ماست. به همسرتان نشان دهید که بزرگ‌ترین پشتیبان او هستید و عشق و پذیرش کاملاً بی‌قید و شرط خود را به او، همان‌گونه که هست، نشان دهید.

اگرچه عوامل گوناگونی در ایجاد و حفظ عشق مؤثر هستند، مهم‌ترین عامل، وجود حد و مرز است. اگر در ابتدای ازدواج حد و مرزها مشخص نشوند یا به هر دلیلی بشکنند، زندگی مشترک هم شکننده می‌شود - یعنی زن و شوهر از مرحله کشش نخستین عبور نمی‌کنند و به صمیمیت واقعی نمی‌رسند. آنها هرگز از یکدیگر شناختی واقعی پیدا نمی‌کنند و نمی‌توانند ضمن دوست داشتن یکدیگر، به طور مستقل و هماهنگ با هم رشد کنند و عشقشان را به شکوفایی برسانند.

به یاد داشته باشید جایی که آزادی نباشد، اسارت وجود دارد و جایی که اسارت باشد، شورش وجود خواهد داشت. همچنین در جایی که مسئولیت‌پذیری نباشد، اسارت و بندگی خواهد بود. در صورتی که مسئولیت رفتارمان را نپذیریم و کارهایی را که باید، انجام ندهیم در سطحی از ارتباط باقی می‌مانیم و نمی‌توانیم عمیق‌تر بشویم.

تا وقتی از شنیدن کلمه نه ناراحت می‌شوید، کودک باقی خواهید ماند.

قانون مسئولیت چنین است: ما نسبت به یکدیگر مسئول هستیم؛ اما به جای یکدیگر مسئول نیستیم. «در بحرانها مراقب یکدیگر باشید» اما «هر کس باید بار خود را حمل کند.» در بحرانهای مالی، جسمی یا عاطفی همسران حامی یکدیگرند؛ اما در مواقع عادی زن و شوهر هر کدام باید مسئولیتهای خود را در زندگی بپذیرد. مسئولیت احساسها، دیدگاهها، ارزشها و رو به‌رو شدن با مشکلات روزانه زندگی به عهده خود فرد است. شاید زن و شوهر تا حدی در بحرانها بار را از دوش دیگری بردارند، اما در نهایت هر کس باید خود به مسئولیتهای روزانه‌اش رسیدگی کند. لازم است از پذیرفتن مسئولیت زندگی همسرتان خودداری کنید.

بنابراین نخستین شرط بلوغ و انسان کامل بودن این است که افراد مسئولیت همه موهبتهای وجودشان را بپذیرند؛ وگرنه زندگی مشترک آنها به اندازه‌ای رکود پیدا می‌کند که جنبه‌هایی از زندگی‌شان را تحمل نخواهند کرد و سپس یا دیگری را مقصر می‌شمارند یا انتظار دارند فردی دیگر وضعیت را اصلاح یا جبران کند.

تا وقتی از شنیدن کلمه نه ناراحت می‌شوید، کودک باقی خواهید ماند.

۶. قانون سنجش: باید بسنجیم که حد و مرز ما تا چه اندازه دیگران را آزار می‌دهد. ۷. قانون پیشگیری: اقدام می‌کنیم تا بر اساس ارزشها، خواسته‌ها و نیازهایمان مشکلاتمان را حل کنیم. ۸. قانون حسادت: اگر در خارج از محدوده خود بر داشته‌های دیگران متمرکز شویم، هرگز به خواسته‌هایمان نمی‌رسیم. ۹. قانون عمل: لازم است ابتکار عمل را در تعیین حد به دست بگیریم و منفعل نباشیم. ۱۰. قانون روشن کردن: لازم است حد و مرز خود را برای یکدیگر روشن کنیم.

ده قانون حد و مرز ۱. قانون کاشت و برداشت: کارهای ما پیامدهایی دارد. ۲. قانون مسئولیت: ما نسبت به یکدیگر مسئول هستیم؛ اما نه به جای یکدیگر. ۳. قانون قدرت: قدرت بعضی کارها را داریم و قدرت بعضی کارها را نداریم (از جمله تغییر دادن دیگران را) . ۴. قانون احترام: اگر دوست داریم دیگران به حد و مرز ما احترام بگذارند، ما هم باید حریم آنها را محترم بشماریم. ۵. قانون انگیزه: باید آزادی «نه» گفتن را داشته باشیم تا بتوانیم از صمیم قلب «بله» بگوییم.

تنها خداست که این شایستگی را دارد که تصمیم‌های ما را محدود کند و با این همه، چنین نمی‌کند. او به ما آزادی انتخاب می‌دهد و برای این آزادی چنان ارزشی قائل است که حتی حاضر نیست ما را مجبور به انجام کارهایی کند که به سودمان است. او می‌داند که بدون این آزادی پرهزینه هرگز یاد نخواهیم گرفت او را دوست بداریم.

انسانهای بالغ برای موهبتهای خود و همسرشان ارزش قائل می‌شوند در سرگذشتی که ابتدای کتاب خواندید، استفانی می‌دید که از شوهرش استیو فاصله گرفته است. او احساس می‌کرد زندگی مشترک آنها بیشتر دور محور «استیو» می‌چرخد تا «آنها» یا «او» . استفانی برای موهبتهای خود ارزش قائل نشده بود. او مانند بسیاری دیگر، کارهایی کرده بود که سرانجام به نارضایتی انجامیده بود. او موهبتهای خودش را نادیده گرفته و در زندگی مشترک باارزش به‌شمار نیاورده بود تا شکوفا شوند.

بیشتر اوقات همسر فرد مرزشکن هم باید درباره خیلی چیزها احساس پشیمانی کند، از جمله: تظاهر به اینکه همه چیز مرتب است راست نگفتن کناره‌گیری و قهر به جای مطرح کردن مشکلات جدی نبودن درباره قول و قرارها و پیامدهای پیمان‌شکنی غر زدن و مسئولانه رفتار نکردن کینه‌توزی خاموش محق بودن و سرزنش کردن بدگویی از همسر، اما خودداری از در میان گذاشتن احساسات خویش با او

به همسرتان اعتبار ببخشید حتی همسران مخالف هم نیاز دارند بدانند شما دیدگاهشان را درک می‌کنید. افرادی که احساساتشان نادیده گرفته یا رد می‌شود، مشکل‌تر می‌توانند تغییر کنند. آنها مقاومت بیشتری نشان می‌دهند، زیرا باید هزینه بیشتری بپردازند. با این احساس که درک نمی‌شوند، نمی‌توانند به طرف مقابلشان اعتماد کنند که منافعشان را در نظر بگیرد. یادتان می‌آید دفعه آخری که کسی از شما می‌خواست تغییر کنید اما حاضر نبود دیدگاه شما را در نظر بگیرد، چه احساسی داشتید؟ به وضعیت کودکی می‌ماند که احساس می‌کند از او ایراد می‌گیرند؛ اما حاضر نیستند به حرفش گوش کنن

هنگامی که روابط خود را در محدوده حقایق جاودان خدا بنا می‌کنیم، موفق و بالنده می‌شوند. همین که از این مرزها رد شویم، امنیت حاصل از حقیقت را از دست خواهیم داد.

ما باید آزادانه عشق بورزیم. اجازه نداریم بگوییم: «اگر این کار را بکنی یا آن طور باشی، دوستت دارم.» خدا ما را آزاد آفریده است. پس استوار بایستید و دوباره زیر بار اسارت نروید. هنگامی که احساس کنیم تحت سلطه قرار گرفته‌ایم، آزادی ناپدید می‌شود و عشق به خطر می‌افتد.

وابستگی‌ها را برطرف کنید اگر همسرتان تنها کسی باشد که بتواند نیازهای شما را تأمین کند، تمایل پیدا می‌کنید که بر او مسلط شوید. علاوه بر همسرتان، منابع دیگری برای عشق، تأیید، حقیقت یا بخشایش پیدا کنید. برای نمونه شاید نیاز داشته باشید به خاطر کارهای خوبتان مورد قدرشناسی قرار بگیرید. انتظار نداشته باشید از همسرتان همه «به‌به و چه‌چه‌ها» را بشنوید. دوستانتان هم می‌توانند این کار را بکنند. وقتی منابع دیگری برای تأمین نیازهایتان داشته باشید، بهتر می‌توانید به همسرتان آزادی بدهید.

مهم این است که آدمها متوجه شوند از این موهبتها برخوردارند و لازم است مسئولیت آنها را بپذیرند و در این باره صحبت کردیم که نپذیرفتن مسئولیت چه عواقبی به دنبال دارد. وقتی پذیرش و مسئولیت وجود نداشته باشد، تقصیر به گردن دیگری می‌افتد و حل مشکل به بن‌بست می‌رسد.

گفتن حقیقت به یکدیگر، الزام یکدیگر به مسئولیت‌پذیری و تسلیم نشدن در برابر خامیها و عدم بلوغ یکدیگر، به راستی موهبتی است.

خوشحالی یک نتیجه است. گاهی نتیجه رخدادهای خوبی است که پیش آمده؛ اما بیشتر اوقات نتیجه این است که از نظر درونی در جای خوبی قرار داریم و کارهای لازم را برای پرورش شخصیت خود انجام داده‌ایم و در نتیجه می‌توانیم در هر شرایطی راضی و خوشحال باشیم.

اگر دو نفر آزاد باشند که اختلاف‌نظر داشته باشند، آزادند که دوست بدارند. بدون این آزادی، آنها با ترس زندگی می‌کنند و عشق در میان آن دو می‌میرد.

ازدواج برده‌داری نیست، بلکه رابطه‌ای عاشقانه است که ریشه در آزادی دارد. هر فردی از اسارت همسرش رهاست و در نتیجه آزاد است تا عاشق او باشد. در هر کجا که سلطه‌جویی یا نگرش سلطه‌جویانه وجود داشته باشد، عشق وجود ندارد. عشق فقط در فضای آزادی وجود دارد.

تنها خداست که این شایستگی را دارد که تصمیم‌های ما را محدود کند و با این همه، چنین نمی‌کند. او به ما آزادی انتخاب می‌دهد و برای این آزادی چنان ارزشی قائل است که حتی حاضر نیست ما را مجبور به انجام کارهایی کند که به سودمان است. او می‌داند که بدون این آزادی پرهزینه هرگز یاد نخواهیم گرفت او را دوست بداریم.

کامل کردن یعنی جبران کردن کاستی‌ها یا نقاط ضعف یک فرد. کامل کردن تلاشی است برای استفاده از شخص دیگر به منظور جبران عدم تعادل. این تلاش هرگز به نتیجه نمی‌رسد. هر کسی مسئول رشد کاستی‌های شخصیتی خودش است تا بتواند در مقام شخصی متعادل و کامل با فرد دیگر ارتباط برقرار کند. زمینه‌هایی که ازدواج نمی‌تواند کامل کند

«هر چه را تحمل کنی، همان نصیبت می‌شود.» به سخن دیگر در جهانی ناکامل، همیشه کاستی و نقصی در کمین شما خواهد بود و اگر آن را تحمل کنید، بی‌تردید بیشتر خواهد شد. چیزهای ناخوشایند در آن حدی به سراغتان می‌آیند که شما به آنها اجازه ورود دهید

همه ما وقتی می‌توانیم سرانجام «نه» بگوییم، حد تعیین کنیم و آزادی انتخاب داشته باشیم به شوق می‌آییم؛ اما معمولاً از شنیدن «نه» خوشحال نمی‌شویم.

اگر قرار است اتفاقی بیفتد، به این دلیل است که ما می‌خواهیم در آن مورد اقدام کنیم. بنابراین لازم است برخی نگرشها یا رفتارها یا واکنش‌ها یا انتخابهایمان را تغییر دهیم. باید فعالانه در جهت حل مشکلاتی که در روابط خود داریم، قدم برداریم؛ حتی اگر آن مشکل تقصیر ما نباشد. باید فعالانه در جهت حل مشکلاتی که در روابط خود داریم، قدم برداریم؛ حتی اگر آن مشکل تقصیر ما نباشد.

رابطه زناشویی برای بالندگی و شکوفایی به اجزای دیگری نیز نیاز دارد. این اجزا عبارتند از: آزادی و مسئولیت. اگر دو نفر آزاد باشند که اختلاف‌نظر داشته باشند، آزادند که دوست بدارند. بدون این آزادی، آنها با ترس زندگی می‌کنند و عشق در میان آن دو می‌میرد. «عشق کامل بر ترس غلبه می‌کند» . هنگامی که دو نفر با هم این مسئولیت را می‌پذیرند که برای زندگی مشترکشان بهترین کار ممکن را انجام دهند، عشق قادر به رشد و نمو می‌شود. اما اگر زن و شوهر چنین نکنند، یکی بیش از حد مسئولیت قبول می‌کند و از این وضعیت آزرده می‌شود و در مقابل، دیگری به اندازه کافی مسئولیت قبول نمی‌کند و خودمحور یا سلطه‌جو می‌شود. مشکلات ناشی از کمبود آزادی و عدم مسئولیت‌پذیری در زندگی مشترک، به عشق فشار می‌آورد و رابطه زناشویی مانند گیاهی که در خاکی نامناسب کاشته شده باشد، در محیط بی‌محبت ضعیف می‌شود.