بریده‌هایی از کتاب زندگی و سلوک بانو مجتهده نصرت بیگم امین

مقام صبر همان طوری که حیات بدن بدون سر محال است بقاء ایمان هم بدون صبر محال است.

تقویت روح اگر خواهی روحانیت تو بزرگ شود و عقل تو قوی گردد بسیار مداوا و مراعات و مداومت کن بر پنج چیز: ۱- سکوت ۲- کم خوردن ۳- کم خوابی و شب زنده داری ۳- عزلت و کناره گیری ۵- دوام بر ذکر خدا.

مقام شکر شکر نتیجه و اثر بسیاری از اخلاق حمیده و صفات پسندیده انسانی است و متصفین به آن بسیار کم یابند این است که در سوره سبا آیه ۱۲ فرموده (وقیل من عبادی الشکور) یعنی کمی از بندگان من شاکر می‌باشند.

شیطان شیطان مسلط بر انسان نیست و سلطنتی بر بشر ندارد، چنان چه در قرآن مجید سوره ابراهیم آیه ۲۲ اشاره دارد از قول خود شیطان که در قیامت به پیروان خود می‌گوید: (ما کان لی علیکم من سلطان الا ان دعوتکم فاستجبتم لی فلاتلومونی و لومواانفسکم) من بر شما سلطنتی نداشتم همین قدر شما را دعوت بر خلاف کردم شما اجابت نمودید پس بایست خود را ملامت کنید نه مرا.

پاره کردن حجاب در حقیقت پاره کردن اوراق قرآن است.

مجتهده امین در طول دوران زندگی مشترک صاحب هشت فرزند گردید که هفت تن از آنها به مرگ زودرس مردند و تنها یک فرزند پسر برایشان باقی ماند که خود ایشان این واقعه را ابتلاء و آزمایش الهی توصیف می‌نمود.

ایشان بسیار متواضع و فروتن بودند، و با مهربانی و دلسوزی، دلشان می‌خواست به همه کمک کنند، کمک فکری، کمک علمی و کمک اخلاقی. نسبت ایشان با سی واسطه به امام علی بن ابی طالب (علیه‌السلام) می‌رسید. وی در بیان مقام و موقعیت خاندان عصمت و طهارت و منزلت و جایگاه آنان تلاش می‌کرد، به طوری که عشق و علاقه‌اش به مقام ولایت در کتاب «مخزن اللئالی فی مناقب مولی الموالی حضرت علی (علیه‌السلام)»، روشنگر این حقیقت است.

بدانید که اصول سعادت از سه چیز تحقق پذیر است: اول، ایمان کامل، دوم، اخلاق و صفات نیکو، سوم، اعمال خوب که مطابق باشد با دستورات شرع اسلام، و در تمام حالات، در خوشی و غم، در صحت و مرض، در نعمت و بلا، به دل و زبان شکرگذار حق و گویای ذکر او باشید و در همه حال مراقب حال خود باشید و احکام و دستورات شرع مطهر اسلام را محترم دارید و راضی نشوید ساعتی از عمر شما بیهوده و یا در گناه صرف شود و مرتکب نافرمانی حق تعالی گردد و نیز توصیه می‌کنم شما را که در تحصیل معرفت و شناسایی حق تعالی کوشش کنید و محبت آن یگانۀ معبود را در قلب خود بپرورانید، زیرا یگانه چیزی که باعث سعادت و رستگاری است، معرفت به خدای تعالی و دوستی و محبت آن خرد ازلی است و تمام بدبختی‌ها و بلاها ناشی از جهل و فقدان معرفت است.

انسان تا ساکت نباشد نمی تواند فکر کند، پس کم گویی مقدمه فکر است و کم حرف زدن عقل را زیاد می‌کند و قلب را جلا می‌دهد و انرژی بدن و قوه مغناطیسی باطنی را نگاه می‌دارد.

ایشان برای گسترش و تسریع این کار با تألیف کتب مذهبی و اخلاقی که سرتاسر آن توصیه اخلاقی و انزار بود درصدد برآمد راه جدیدی پیش روی بانوان کشور بگشاید. کتاب «روش خوشبختی و توصیه به خواهران ایمانی» ، «سیر و سلوک در روش اولیاء» و «ترجمه تهذیب الاخلاق و تطهیر الاعراق ابن مسکویه» همگی در همین راستا تألیف گردیدند. همچنین در کتاب اربعین هاشمیه که شرح چهل حدیث است ده حدیث مفصل در مورد اخلاق آمده و ایشان به شرح آن‌ها پرداخته است. ایشان طی این شرح بهترین روش‌های زندگی خوب و سعادتمند را توضیح داده و توصیه نموده است. دیدگاه مترقی و جامع این بانوی بزرگوار نشأت گرفته از مطالعات مذهبی در کنار مطالعات ایشان در علوم معقول و فلسفه است. ایشان چنان که از نوشته‌های‌شان برمی‌آید به شدت از انجماد فکری و تحجر به دور بودند و به همگان توصیه می‌نمودند که از اینها فاصله بگیرند. ایشان بر مزیت تعقل و تطبیق اعمال با منطق و عقل تأکید داشتند و به همان اندازه بر شرع و مکتب تأکید می‌گذاردند و لذا اعتدال در شرع و پرداختن به آن به دور از افراط و تفریط را هدف خود قرار داده بودند.

«لیس العلم بکثرة التعلم انما نور یقذفه الله فی قلب من یشاء من عباده. باید دید خدا چه دلی می‌خواهد و دوست دارد که علم و حکمت را به او افاضه فرماید؟ آن دلی را دوست دارد که قلب سلیم باشد، یعنی از رذایل و محبت دنیا و معصیت و هرچه غیر خداست پاک شده باشد.»

مقام اهل بیت باید دانست و اقرار نمود که با آن که ذوات مقدسه محمد (ص) دارای مقام کلیه الهیه می‌باشند و نزدیک‌ترین خلقند به حق تعالی، و قطب دایره وجود و واسطه در فیوضات و سر کائنات می‌باشند، و بایست به دل و جان آنها را دوست داریم، و اوامر و نواهی آن‌ها را بپذیریم و تابع آنها باشیم که عبادت و بندگی حق تعالی بدون محبت و ولایت آنها قبول نمی گردد لکن بایستی ملتفت باشیم که آن ذوات مقدسه را در عبادت و بندگی با خدا شریک نگردانیم که مشرک در مقام عبادت خواهیم شد.

اگر خواهی روحانیت تو بزرگ شود و عقل تو قوی گردد بسیار مداوا و مراعات و مداومت کن بر پنج چیز: ۱- سکوت ۲- کم خوردن ۳- کم خوابی و شب زنده داری ۳- عزلت و کناره گیری ۵- دوام بر ذکر خدا.

«یکی از آزمایشات الهی برای ایشان، از دست دادن ۶ فرزند بوده و در همین حال، مانند ابراهیم خلیل الرحمن، مرحله تسلیم و رضاء و کمال محبت خود را به درگاه خداوند عرضه می‌دارد

«اخلاق و رفتار ایشان برای من بیشتر از علم و درس‌شان اثر می‌گذاشت. از روحیات بارز حاجیه خانم امین، نهایت تواضع، فروتنی و حلم و آرامش روحی فوق‌العاده ایشان بود. بانو امین در طول حیات پربارش گاه گاهی بیماری‌هایی پیدا نمود، ولی در برابر آنها حتی یک بار هم شکایت نکرد.»

باز توصیه می‌کنم شما را که پیشوایان دین، و پیغمبر اکرم (ص) و علی (ع) و زهرا، سلام الله علیها، و ائمه (ع) را به دل و زبان خود دوست بدارید و نیز از علمایی که مروج دینند متابعت نمایید و اطاعت خدا و اطاعت اولیای خدا را بر خود فرض و واجب گردانید و اعمال و افعال آنان را سرمشق خود قرار دهید و به همان رویه عمل کنید تا سعادتمند و رستگار شوید و نیز توصیه می‌کنم شما را که در تمام اعمال، نیت خود را خالص گردانید و در هر کاری اول فکر کنید که آیا رضای حق تعالی در آن هست یا نه؟ اگر مطابق رضا و دستور پیامبران است بدان عمل کنید والا آن را ترک کنید.

قضاوت میان حقیقت و ادعا همان مقدار سخت است که قضاوت درباره عسل از زبان کسی خارج شود که هرگز در عمرش عسل را نچشیده باشد.

اساس اخلاق نیک در وظیفه شناسی و مراعات حقوق است.

ای کسی که لاف علم می‌زنی و خود را از علماء و دانشمندان عالی مقدار می‌دانی و به مجرد فرا گرفتن بعض الفاظ و اصطلاحات پیشینیان گمان می‌کنی مقام بلندی را حائر گشته‌ای این نخوت و خودپسندی را از سر بیرون کن و بدان شرافت علم به قدر شرافت معلوم او است. چشم باز کن تو ببین معلوم تو چیست.

ببین در نردبان ترقی و تعالی حائر چه درجه و مقامی گشته‌ای چه شد در همان پله اول مانده‌ای و شاید اصلاً هیچ وقت به خیال بالا رفتن نمی باشی امان از جهل و نادانی که واقعاً چشم دل را کور و نابینا می‌کند.

می‌گفت هیچ ریاضت نفسی مانند خانه‌داری نیست. لذا بهترین خانه‌داری‌ها را می‌کرد. دائما می‌گفت زن از خانه شوهر به بهشت می‌رود، از خانه شوهر هم به جهنم می‌رود.

خود را آزمایش کنید خواهر خود را آزمایش کن اگر ذره‌ای حسد یا کینه یا کبر و نخوت یا حرص و طمع یا خودخواهی و خودپسندی، یا محبت زیاد به مال و اولاد و یا توقعات بی موقع، یا عجب و ریا و غیر این‌ها از اخلاق فاسده در خود باقی یافته به زودی خود را تصفیه کن و از خود دور گردان و اگر صفت بدی در کسی عادت و ملکه شود دیگر علاج آن متعسر (سخت) بلکه معتذر (دشوار) می‌گردد.

بر مسلمان واجب است آسایش و تنعم را برای دیگران بخواهد

نویسنده معروف عراقی می‌گوید: «زندگی بانوی ایرانی آمیزه‌ای از کتاب و محراب، همسر و فرزند بود.»

معیارتوکل معیار شناختن آن انقطاع از غیر و اعتماد به حق است.

علل شیوع فساد باید دانست که فساد اخلاقی که بین مردم شیوع پیدا نموده تمامی آن در اثر ضعف ایمان و فقدان عقیده و عدم اطمینان قلب در امر مبداء و معاد است.

خواب چشم‌های تو را نگیرد مگر وقتی که از خود بپرسی در آن روز چه کرده‌ای و چه کاری باقی مانده که نکرده‌ای

پس اول قدمی که سالک الی الله در راه سیر خود می‌گذارد عبارت از این است که تعلق و محبت دنیا را از دل برون کند و از دنیا طلب نکند مگر به قدر ضرورت و احتیاج.

اگر خوب دقت کنید می‌فهمید که خوشبختی دو رکن دارد: رکن اول: آسایش بدن و صحت مزاج. رکن دوم: آسایش فکر و استراحت خیال و آرامش روح. خوشبختی در زیادی مال و ثروت نیست، خوشبختی در جاه و شهرت نیست، خوشبختی در اسباب و تجملات نیست، خوشبختی در لباس و مد و شیک نیست، ریشه خوشبختی و بدبختی را در باطن خود پیدا کن.

عیب از مسلمانی ماست