بریده‌هایی از کتاب آزردگان و خوارشدگان

تصورش دشوار است که چه چیزی باعث می‌شود مردم عاشق شوند و به چه دلیلی عاشق می‌شوند.

«نمی‌دانم. باید به‌سوی آینده‌ای سعادتمند حرکت کنیم و آن را با مشقت به دست آوریم. رنج، همه چیز را پاک و مطهر می‌کند. آه وانیا، چقدر در زندگی درد و رنج وجود دارد!»

تمایلی که از ویژگی‌های آدم‌های مهربان است که احتمالاً از پدرش به ارث برده بود ــ که شخصی را ستایش کند و بکوشد و او را بهتر از واقعیت جلوه دهد و خصلت‌های خوب او را بزرگ‌نمایی کند ــ واقعاً در وجودش برجسته بود. برای چنین افرادی دشوار است که بتوانند درد ناامیدی و ناکامی‌ها را تحمل کنند؛

بدبختی‌های خودمان را رقم می‌زنیم و بعد دل‌مان برای خودمان می‌سوزد.

«اوف بر این قراردادهای اجتماعی. این باید استدلال او باشد! باید بفهمد که بزرگ‌ترین زشتی، دروغ‌هایش در این ازدواج نهفته است؛ در این پیمان با این آدم‌های پست، این اجتماع نفرت‌انگیز. پاسخ او به جامعه باید غرور شریف باشد.

نهانگاه تاریک آن شهر بزرگ در میان هیاهوی زندگی با خودخواهی‌های بی‌رحمانه، تضاد منافع، فساد کثیف، جنایت‌های پنهان، در میان تمام شرایط جهنمی و غیرعادی زندگی...

اگر بدانم که ایمان توجیه‌پذیر است، آن را تا نهایت ادامه خواهم داد و به آن پایبند خواهم بود و اگر از مسیر درست خارج نشوم، آدم صدیقی هستم. همین برایم کافی است.