بریده‌هایی از کتاب جاسوس میلیارد دلاری

سازمان سیا پس از فاجعهٔ پرل هاربر متولد شد. با وجود علایم و هشدارهای وقوع جنگ، ژاپن موفق شد هفتم دسامبر سال ۱۹۴۱، در حمله‌ای غافلگیرکننده و گسترده جان بیش از ۲۴۰۰ آمریکایی را بگیرد و ۲۱ کشتی از ناوگان پاسیفیک ایالات متحده را غرق کند و کشور را به ورطهٔ جنگ بکشاند. در آن زمان، اطلاعات محرمانه میان چندین سازمان پراکنده بود و هیچ‌کس نبود که این تکه‌های پراکنده را کنار هم بگذارد. کنگره پس از انجام تحقیقات به این نتیجه رسید که این فرایند تکه‌پاره «به‌طور جدی دچار نقص است.» شکل‌گیری سازمان سیا در سال ۱۹۴۷ بیش از هر چیز منعکس‌کنندهٔ عزم و ارادهٔ کنگره و رئیس‌جمهور ترومن بود

«این کشور حتی نمی‌تواند یک توستر برقی درست کند. موشک می‌سازند، ولی نمی‌توانند شکم مردم خود را سیر کنند.»

«این کشور حتی نمی‌تواند یک توستر برقی درست کند. موشک می‌سازند، ولی نمی‌توانند شکم مردم خود را سیر کنند

«ایالات متحده آخرین و بهترین امید بشر روی کرهٔ زمین است.»

نبرد علیه کمونیسم هیچ‌گاه به جنگ مستقیم بین ابرقدرت‌ها نینجامید؛ بلکه همواره سایه‌روشنی از جنگ و صلح غلبه داشت. به‌گفتهٔ وزیر کشور، دین راسک، این نبرد همیشه در کوچه‌های پشتی جهان در جریان بوده است.

نبرد علیه کمونیسم هیچ‌گاه به جنگ مستقیم بین ابرقدرت‌ها نینجامید؛ بلکه همواره سایه‌روشنی از جنگ و صلح غلبه داشت. به‌گفتهٔ وزیر کشور، دین راسک، این نبرد همیشه در کوچه‌های پشتی جهان در جریان بوده است.

او به تولکاچف هشدار داد که اغلب پول باعث تباه شدن جاسوسان شده است.

«در تمام مدتی که یکدیگر را ملاقات می‌کردیم مطمئن نبودم که واقعاً عضو سیا هستی. تنها چیزی که به من ثابت کرد عضو سیا هستی و نه کا.گ.ب، زمانی بود که داروها را دادی تا روی دخترم امتحان کنم، چون کا.گ.ب بی‌رحم است. آن‌ها به من یک قرص می‌دادند و می‌گفتند امتحان کن. وقتی شما پنج دارو به من دادی، فهمیدم که با سازمانی کار می‌کنم که رفتار انسانی دارد.»

خودروهای عادی کلیدی وجود داشت که فقط یکی از چراغ‌های جلویی را خاموش می‌کرد تا بار دوم که خودرو را می‌بینید فکر کنید خودروی دیگری است.

سرّی‌ترین تکنولوژی‌ها آن‌هایی هستند که دیگران اصلاً از وجودشان آگاه نیستند.

«شاید بدانید که مردم معمولاً به دو نوع شخصیت متفاوت تقسیم می‌شوند: چکاوک و جغد. گروه اول هیچ مشکلی با صبح زود بیدار شدن ندارند، اما به‌محض تاریکی هوا خوابشان می‌گیرد. گروه دوم درست برعکس‌اند. من جزء گروه چکاوک‌ها هستم، همسر و پسرم جزء گروه جغدها».

«تمام زندگی شهروندان شوروی خلاصه می‌شد در رعب و وحشت هنگام شب، و تلاش پرشور هنگام روز و حمایت ریاکارانه از نظامی که بر اساس دروغ بنا شده بود. رعب و وحشت سال‌های ۱۹۳۶ تا ۱۹۳۸ ضربهٔ مهلک و بی‌سابقهٔ حکومت به مردم خودش بود و اتهام‌هایی که به میلیون‌ها قربانی زده شد تقریباً بدون استثنا کذب محض بود. شخص استالین آمر، ملهِم و مجری این عملیات بود.»

«تمام زندگی شهروندان شوروی خلاصه می‌شد در رعب و وحشت هنگام شب، و تلاش پرشور هنگام روز و حمایت ریاکارانه از نظامی که بر اساس دروغ بنا شده بود. رعب و وحشت سال‌های ۱۹۳۶ تا ۱۹۳۸ ضربهٔ مهلک و بی‌سابقهٔ حکومت به مردم خودش بود و اتهام‌هایی که به میلیون‌ها قربانی زده شد تقریباً بدون استثنا کذب محض بود. شخص استالین آمر، ملهِم و مجری این عملیات بود.»

وزارت امور خارجه و سیا به‌عنوان دو سازمان مستقل همیشه با هم در کلنجار بودند. دیپلمات‌ها هیچ‌وقت از جاسوس‌ها در جمع خودشان دل خوشی نداشتند و وزارت امور خارجه از واگذاری مشاغل ارزشمند خارجی به سیا متنفر بود. تنها افراد معدودی مثل سفیر و رئیس سیا می‌دانستند که چه کسانی تحت پوشش فوق مخفی‌اند.

استالین متقاعد شده بود که پیروزی بر نازی‌ها در جنگ جهانی دوم تزلزل‌ناپذیری اتحاد جماهیر شوروی را به منصهٔ ظهور رسانده است.

کشوهایش همیشه قفل بود و پرونده‌هایش را همیشه جدا از بایگانی سیا نگه می‌داشت. روی میزش پر از پرونده و اتاقش پوشیده از دود آبی سیگارهای ممتد و پی‌درپی بود. او دو سرگرمی داشت: پرورش گل ارکیده و درست کردن استادانهٔ قلاب‌های ماهیگیری برای صید ماهی قزل‌آلا که شبیه مگس به نظر می‌رسید. انگلتون طی بیست سالی که رئیس ضداطلاعات سیا بود، یعنی از سال ۱۹۵۴ تا ۱۹۷۴، پیله‌ای از ابهام را اطراف خودش و کارش تنیده بود.

سیا و ام.آی.سیکس توافق کرده بودند ماهیانه مبلغ هزار دلار برای اطلاعاتی که میلیون‌ها دلار می‌ارزید به او پرداخت کنند.

جاسوسی هنر فریب است و امشب پلانکرت شعبده‌باز این صحنه بود. زیر کت‌وشلوارش، لباسی مبدل شبیه لباس یک مرد مسن روسی پوشیده بود. کیک تولد نیز تقلبی بود.

نبش یک خیابان، خودرو پیچید و برای مدت بسیار کوتاهی از دید کا.گ.ب خارج شد. رئیس مقر سیا که راننده بود، سرعت خودرو را با ترمزدستی کم کرد تا نور چراغ‌های عقب ترمز جلب توجه نکند. پلانکرت در خودرو را باز کرد و بیرون پرید.

پلانکرت تک‌وتنها در پیاده‌روهای یخ‌زده و لغزان مسکو قدم می‌زد و از میان سایه‌روشن‌ها گذر می‌کرد. با خود گفت، وقت مناسبی برای جاسوسی است. معمولاً زیاد با خودش حرف می‌زد.

سازمان سیا پس از فاجعهٔ پرل هاربر متولد شد. با وجود علایم و هشدارهای وقوع جنگ، ژاپن موفق شد هفتم دسامبر سال ۱۹۴۱، در حمله‌ای غافلگیرکننده و گسترده جان بیش از ۲۴۰۰ آمریکایی را بگیرد و ۲۱ کشتی از ناوگان پاسیفیک ایالات متحده را غرق کند و کشور را به ورطهٔ جنگ بکشاند. در آن زمان، اطلاعات محرمانه میان چندین سازمان پراکنده بود و هیچ‌کس نبود که این تکه‌های پراکنده را کنار هم بگذارد. کنگره پس از انجام تحقیقات به این نتیجه رسید که این فرایند تکه‌پاره «به‌طور جدی دچار نقص است.» شکل‌گیری سازمان سیا در سال ۱۹۴۷ بیش از هر چیز منعکس‌کنندهٔ عزم و ارادهٔ کنگره و رئیس‌جمهور ترومن بود؛ مبنی بر اینکه پرل هاربر هرگز نباید دوباره اتفاق بیفتد.

دامنهٔ فعالیت سیا خیلی زود از تحلیل اطلاعات جاسوسی و عملیات سرّی فراتر رفت. درپی سیاست بازدارندگی نفوذ دشمن، که رئوس اصلی آن در تلگراف جرج کینان از مسکو برای اولین‌بار در سال ۱۹۴۶ به‌طور مفصل مطرح شده بود، ایالات متحده درصدد برآمد با تلاش‌های شوروی برای نفوذ و سرنگونی دولت‌ها در سراسر جهان مقابله کند.

سیا قادر نبود مثل جاهای دیگر جاسوسان شوروی را شناسایی کند و به خدمت بگیرد. پلیس مخفی شوروی که پس از سال ۱۹۵۴ کا.گ.ب نام گرفت، کارکشته، ماهر، قدرتمند و بی‌رحم بود.

علاوه بر این، ایالات متحده برای جاسوسی یا برقراری تماس با گروه‌های مقاومت اقدام به پیاده کردن چتربازانی یکه‌وتنها در خاک بلوک شوروی می‌کرد که بیشتر آن‌ها دستگیر و اعدام می‌شدند.

پنکوفسکی کم‌کم داشت مأیوس می‌شد. اولین نامه‌اش را در سال ۱۹۶۰ نوشته بود و هفته‌ها در جست‌وجوی کسی بود که نامه را تحویلش بدهد. در خاطراتش می‌نویسد: «جلوی سفارت آمریکا مانند یک گرگ در جست‌وجوی یک خارجی قابل‌اعتماد و وطن‌پرست در کمین بودم.»

پنکوفسکی مأموریت جاسوسی خود را جدی گرفته بود و به سیا ثابت کرده بود که چگونه یک جاسوس سرّی می‌تواند صدها جلد از مطالب محرمانهٔ مختلف را فراهم کند.

آن‌ها سوراخی در سقف اتاق مطالعهٔ پنکوفسکی ایجاد کرده بودند و یک دوربین را برای نظارت او کار گذاشته بودند.

ضداطلاعات برای هر سازمان جاسوسی ضروری است تا جلوی نفوذ دشمن را با استفاده از همان روش‌های جاسوسی علیه خودش بگیرد.

بریتانیا جاسوسان آلمانی را شناسایی می‌کرد و ترتیبی می‌داد تا علیه خودشان جاسوسی کنند و به این ترتیب، اطلاعات جمع‌آوری‌شده از سوی نازی‌ها را خنثی می‌کرد.

یکی از بزرگ‌ترین مأموریت‌های این مقر عملیات فنی بود: تونل مخفی ۴۵۰ متری در زیر زمین به داخل بخش شوروی در برلین شرقی که برای کار گذاشتن استراق‌سمع بر روی کابل‌های مخابرات ارتش شوروی و آلمان شرقی استفاده می‌شد. حجم عظیمی از مکالمات تلفنی و پیام‌های تلگرافی شنود می‌شد؛ ایالات متحده و بریتانیا ۴۴۳ هزار مکالمه را ثبت کردند، که ۳۶۸ هزار مورد آن مربوط به شوروی بود.