محمد جواد مظفر
زندگینامه و معرفی کتابهای محمدجواد مظفر
محمدجواد مظفر پیشتر بهعنوان روزنامهنگار فعالیت داشته و در زمینهی سیاسی به کار پرداخته است. او نویسنده است و مدیریت انتشارات کویر را در کارنامه کاریاش دارد. مظفر در سال ۱۳۲۹ متولد شده است.
بیوگرافی محمدجواد مظفر
او در خانوادهای با سابقهی مبارزهی سیاسی متولد شده و بزرگ شده است. مظفر در مصاحبهای گفته است بهخاطر علاقهای که مرحوم پدرشان به دکتر مصدق داشته است، همیشه عکس مصدق روی دیوار خانهشان جای داشته است. همچنین، برادر بزرگتر، محمدجواد مظفر، دوماه بعد از کودتای ۲۸ مرداد بهخاطر فعایتهای سیاسیاش بازداشت شده است.
محمدجواد مظفر پس از اخذ دیپلم بهخاطر فعالیتهای مبارزاتیاش در فوت آیتالله حکیم، مرجع شیعه در آن زمان، برای تثبیت مرجعیت امام خمینی در زندان بوده است و نتوانسته در سال ۱۳۴۹ کنکور بدهد و بعد از آن به خدمت سربازی فرستاده شده؛ به همینخاطر دیرتر از همسن و سالانش، تحصیلات عالی در دانشگاه را شروع کرده است. این حوادث موجب شد که او در زمینهی فعالیتهای سیاسی و مذهبی ثابتقدم باشد.
تصویر محمدجواد مظفر در تاریخ ۱۳ آبان ۱۳۵۸ در حال نصب پارچهای با نوشته «الله اکبر، خمینی رهبر» روی نردههای سفارت آمریکا که روز بعد از آن لانهی جاسوسی آمریکا نامیده شد، در سراسر جهان پخش شد. او در مصاحبهای که به بیان تجربیاتش از تسخیر سفارت آمریکا پرداخته، گفته است که این تصویر بهصورت اتفاقی گرفته شده و او نقش اساسی در رقمزدن این اتفاق نداشته است.
او توضیح داده که گروه دوستان او در دانشگاه شهید بهشتی که در آن زمان دانشگاه ملی نام داشت، از شورای مرکزی دانشجویان جدا بود و بههمینخاطر از برنامههای دیگر دانشگاهها اطلاعی نداشتند. او گفته است آنها در آن زمان بیشتر به یک اقدام اعتراضی به سوی دولت آمریکا، برای اینکه به شاه اجازهی ورود به کشورشان را داده بودند، فکر میکردند و از نتایجی که بعدا رخ داد، تصوری نداشتند. در شب قبل از اقدام، چند نفر از دوستان به منزل او، برای بحث دربارهی چگونگی ورود به سفارت جمع شدهاند.
محمدجواد همچنین به یاد میآورد که در روز تسخیر سفارت، به همراه همسر و فرزندش به محل سفارت رفت، اما ابتدا از سایر دانشجویان خبری نبوده است. پس از شنیدن خبر ورود دانشجویان به سفارت از رادیو، او به محل سفارت بازگشت.
داخل سفارت، مظفر مشاهده کرد که آمریکاییها بهسرعت محل را ترک کرده بودند و دانشجویان دربارهی اقدامات آینده بحث میکردند. او بر این باور بود که هیچکس در آن روز به عواقب این اقدام فکر نمیکرد و همه بهصورت خودجوش به دنبال عملیکردن ایدههای خود بودند. او یک روز بعد، از سفارت خارج شد و فعالیت در جهت این اقدام را متوقف کرده است. مظفر دلیل موفقیت دانشجویان در تسخیر سفارت را، نقش امام خمینی در حمایت از این اقدام و تأثیر آن بر جامعه میداند. همچنین، بیان کرده که این حرکت بدون نقشهبرداری قبلی و به صورت ناگهانی شکل گرفت.
محمدجواد مظفر معتقد است که این واقعه بهعنوان یک حادثهی تاریخی موثر در نظر گرفته میشود، اما نمیتوان آن را الگویی برای دیگر ملل دانست، زیرا شرایط و بسترهای زمانی متفاوت است.
پس از حوادث مربوط به سفارت، دولت مهندس بازرگان که ادارهی کشور را برعهده داشت، از مسئولیت خود استعفا داد و امام خمینی مسئولیت ادارهی کشور را به شورای انقلاب سپرد. محمدجواد مظفر ۱۸ آبان ۱۳۵۸ مسئولیت روابط عمومی شورای انقلاب را برعهده گرفت. او در سال ۱۳۶۰ مسئول انتشارات ستاد دههی فجر شد.
یک دهه پس از پیروزی انقلاب درحالیکه محمدجواد مظفر، مدیرکل مطبوعات و رسانههای خارجی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بود، تصمیم گرفته شد که ویژهنامهی متفاوتی از سالهای قبل به مناسبت پیروزی انقلاب نوشته و منتشر شود و محمدجواد مظفر نیز بخشی از کار را برعهده گرفت. او تصمیم گرفت با آیتالله خامنهای، رئیسجمهور وقت، آقای هاشمی رفسنجانی، رئیس مجلس، سیدعبدالکریم موسویاردبیلی، رئیس قوه قضائیه، حسینعلی منتظری که آن زمان قائممقام رهبری بودند مصاحبه کند. این گفتوگوها منتشر شد و حواشی بسیار زیادی برای مسئولان و محمدجواد مظفر ایجاد کرد تا جایی که منجر به بازداشت چندماههی مظفر شد.
بعد از این اتفاقات محمدجواد مظفر انتشارات کویر را تاسیس کرد و تلاشهایش را معطوف به این حوزه کرد.
معرفی آثار محمدجواد مظفر
محمدجواد مظفر در این سالها علاوه بر فعالیتهای فرهنگی متفاوتی که داشته، دستی هم بر قلم برده و آثار متعددی چاپ کرده است.
در اینجا برخی از آثار او را معرفی میکنیم:
لبخند ستیزان
نویسنده در کتاب لبخند ستیزان، به بررسی جنبش مدنی مردم ایران میپردازد این کتاب توسط انتشارات کویر عرضه شده است. او در چهار فصل به ابعاد مختلف مبارزات مدنی مینگرد. فصل اول به تحلیل ریشههای فرهنگیتاریخی استبداد در اخلاقیات ایرانیان میپردازد. فصل دوم دربارهی جامعهی مدنی و موانع آن بحث میکند. فصل سوم شرایط سیاسی منتهی به مجلس ششم را بررسی کرده و فصل چهارم گفتوگوهایی دربارهی چالشهای جنبش مدنی ارائه میدهد.
در حریم یار
در سال ۱۳۶۴، گروهی از کارکنان وزارت امور خارجه برای حج تمتع انتخاب و اعزام میشدند. محمدجواد مظفر هم در این سفر همراه شد. این کتابْ حاصل یادداشتهای روزانه و خاطرات مربوط به آن سفر است. این کتاب توسط انتشارات کویر منتشر شده است.
اولین رئیس جمهور
کتاب حاضر مجموعهای از پنج گفتوگوی مهم است که نگرانیها و دغدغههای نسل جوانی را منعکس میکند که در سالهای حساس انقلاب ۵۷ در دبیرخانه شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران فعالیت میکردند. این کتاب به خوانندگان این فرصت را میدهد تا با دیدگاهها، فضای سیاسی و تقسیمبندیهای فکری آن دوران آشنا شوند و بسیاری از ناگفتهها و نانوشتهها را کشف کنند. اهمیت این کتاب در این است که خواننده میفهمد سرانجام اولین رئیسجمهور ایران چه سرنوشتی پیدا کرد.
همه میخواستند فرشتهها حکومت کنند
این کتاب که حاصل نوشتهها و پژوهشهای محمدجواد مظفر است، شامل سه فصل میشود: فصل اول نوشتههای مظفر را در بر میگیرد؛ فصل دوم دو جستار مربوط به روزهای پرشور انقلاب است و فصل سوم مصاحبههای او با مطبوعات کشور. گفتهها و ناگفتههای مظفر دربارهی انقلاب و چرایی محققشدن آن، در این کتاب خواندنی است.