عبدالرزاق عبدالواحد
عبدالرزاق عبدالواحد (Abdul Razzak Abdul Wahed) شاعر برجستهی عراقی است که در ۱ ژوئیهی ۱۹۳۰ در بغداد متولد شد و در ۸ نوامبر ۲۰۱۵ در پاریس از دنیا رفت. عبدالواحد معلم بود و برای مدتی هم عنوان معاونت دانشکدهی هنرهای زیبای بغداد را برعهده داشت. او در ۱۹۷۰ در وزارت فرهنگ و اطلاعات عراق بهعنوان ویراستار مجلهی القلم مشغول به کار شد و پس از آن سرویراستار این مجله شد. او همچنین مناصب دیگری در سازمانها و ادارات فرهنگی عراق داشت که از آن میان میتوان به ریاست کل فرهنگ و کودکان عراق اشاره کرد. عبدالواحد از اولین بنیانگذاران انجمن نویسندگان عراق بود. اولین اشعار وی در ۱۹۴۵ به چاپ رسید و ده سال بعد اولین مجموعه اشعارش منتشر شد. آثار منتشرشدهی عبدالواحد درکل حدود ۴۲ مجموعه شعر است که شامل ده مجموعه شعر برای کودکان و دو نمایشنامهی منظوم است. آوازهی اشعار او فقط به جهان عرب محدود نیست و به سایر زبانها از جمله انگلیسی، فرانسوی، آلمانی، روسی، یوگسلاویایی و غیره ترجمه شده است. سبک عبدالواحد در سرایش اشعار خود بهگونهای است که نشانههای دیداری را با مفاهیم شعری خود درمیآمیزد و شیوهی جدیدی را برای انتقال مضامین خود به مخاطبان میآفریند. او از این شیوه در سرودن اشعار هارب من متحف الآثار و أصابع الخوف بهرهی فراوانی برده است.
اشعار و آثار عبدالرزاق عبدالواحد
شعر فی رحاب الحسین (In Rehab Al- Hussien)؛ این شعر در وصف شهادت امام حسین(ع) و روز عاشورا است. در این شعر عبدالواحد مرگ را بهعنوان نماد پیروزی بهتصویر کشیده است.
نمایشنامهی حر بن یزید ریاحی (Al- Hurr Al-Riyahi)؛ این نمایشنامه همانطور که از نامش برمیآید دربارهی حر بن یزید ریاحی و تحول درونی و کشمکشهای او با خود است. عبدالواحد در این نمایشنامهی شعرگونه مواجههی حق با باطل را چنان سلیس و شاعرانه نمایانده است که در خط به خطش میتوان حضور امام حسین و عظمت عاشورا را حس کرد.
تو مرگ را ترساندی (You Terrified the Death)؛ عبدالواحد در شعر تو مرگ را ترساندی که در ۱۹۸۱ آن را سروده، به موضوع جنگ تحمیلی ایران و عراق پرداخته است. عبدالواحد در این شعر با قلم خود ماهیت شاعرانه و رمانتیکگونهای به مقولهی جنگ بخشیده است و ذهن مخاطب را از حقیقت خشن و بیرحمانهی جنگ منحرف میسازد.
عبدالرزاق عبدالواحد که به أم المعارک یا شاعر القادسیه شناخته میشود در سرودن شعر آزاد چیرهدست بود. مفهوم مرگ و نمودهای مختلف آن در تمامی اشعارش بهچشم میخورد. بهخاطر علاقه و ارادت قلبیای که از کودکی نسبت به امام حسین و واقعهی عاشورا در او شکل گرفته بود، بهکرات از آنها در سرودن اشعارش بهره میبرد. عبدالواحد در نمایشنامهی حر بن یزید ریاحی با بازآفرینی شخصیت حر و واقعهی عاشورا نقطهی اتصالی به اوضاع زمانهی عراق میزند. عبدالواحد در نگارش این اثر از اصول متعارف و کلاسیک نمایشنامهنویسی عدول کرده و به تئاتر پستمدرن و سنتشکن برتولت برشت نزدیک شده است. او در این اثر وقایع تاریخی و عناصر سوررئالیستی را درهم آمیخته و نمایشنامهای اسلامی عاشورایی ساخته است.
عبدالرزاق عبدالواحد چه جوایز و افتخاراتی کسب کرده است؟
دریافت نشان پوشکین جشنوارهی جهانی شعر در پترزبورگ در ۱۹۷۶
برندهی اولین دورهی جایزهی ادبی صدام در ۱۹۸۷
برندهی نشان شعر زرین در جشنوارهی بینالمللی شعر استروکا در یوگسلاوی در ۱۹۸۶
کسب مقام اول جشنوارهی بینالمللی شعر در ۱۹۹۹
نشان سپر دمشق از وزیر فرهنگ سوریه در ۲۰۰۸ و نشانهای متعدد دیگر از دولت سابق عراق