امروزه رسانههای اجتماعی فرصتی مناسب برای کسبوکارها ایجاد کردهاند. تحقیقات نشان میدهد اگر تجربۀ خرید افراد با احساس دوستی و هدیهدادن همراه باشد، این تجربه بهمراتب خوشایندتر خواهد بود. ازاینرو شرکتها، برخلاف گذشته، رفتاری اجتماعی را پیش گرفتهاند. آنها تلاش میکنند در شبکههای اجتماعی به ما نزدیک شوند، رفتارهایمان را دنبال کرده و دوستانمان را تحلیل کنند. بنابراین چیزی مانند دوستی، که یک روز در منطق اقتصادی جایی نداشت، امروز بهآرامی در آن جای میگیرد. ویلیام دیویس آنچه امروز شاهدیم را «سوسیالیسم نئولیبرال» مینامد.
گاردین — تصور کنید به کافیشاپ میروید تا کاپوچینو سفارش دهید و سپس در کمال تعجب باخبر میشوید که قبلاً حساب شده است؛ اما این هدیۀ غیرمنتظره از طرف چه کسی بود؟ بعد متوجه میشوید که مشتری قبلی این کار را کرده است. تنها نکته این است که شما هم باید برای مشتری بعدی همین کار را انجام دهید.
این سیستم برنامۀ قیمتگذاری «بعدی را بپرداز» نام گرفته است. برخی کسبوکارهای کوچک، مثل آشپزخانۀ کارما در کالیفرنیا، بدینشیوه مشغول به کارند. این کار، در ظاهر، منطق بازار آزاد را به چالش میکشد. مشخصاً بازار جایی است که در آن افراد میتوانند، و یا حتی این انتظار از آنها میرود، که خودخواهانه رفتار کنند. به نظر میرسد این سیستم، با ایدئالگرایی خاص خود، اصول بنیادی محاسبات اقتصادی را هدف قرار داده است.
ولی ماجرا به همینجا ختم نمیشود. محققان در گروه پژوهش «علم تصمیمگیری» در دانشگاه کالیفرنیا-برکلی بهدقت این سیستم قیمتگذاری را بررسی کردهاند و نکتهای کشف کردهاند که دلالتهای بنیادینی در زمینۀ سازوکار بازارها و کسبوکارها دارد. این پژوهش نشان میدهد پولی که افراد در این سیستم …
