کتاب دوقطبی و دنیای درون

کتاب دوقطبی و دنیای درون، نوشته سعیده مطلبی و منصوره یزدان‌ پور، اثری پژوهشی در حوزه‌ی روان‌شناسی بالینی است که به کوشش نشر رازنهان منتشر شده است. این کتاب به بررسی اختلال دوقطبی، ویژگی‌های شخصیتی بیماران و نقش طرحواره‌های ناسازگار اولیه در شکل‌گیری و تداوم این اختلال پرداخته است. نویسندگان با رویکردی تحلیلی، به تفاوت‌های شخصیتی بیماران دوقطبی نوع ۱ و ۲ و تأثیر جنسیت بر این تفاوت‌ها اشاره کرده‌اند. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب دوقطبی و دنیای درون

کتاب دوقطبی و دنیای درون (نگاهی به نیم‌رخ‌های شخصیتی بیماران) اثری پژوهشی است که به بررسی عمیق اختلال دوقطبی از منظر روان‌شناسی شخصیت و طرحواره‌ها می‌پردازد. کتاب حاضر ابتدا مفاهیم پایه‌ای، مانند اختلالات روانی، شخصیت و طرحواره‌های ناسازگار اولیه را معرفی کرده است؛ سپس به‌سراغ تاریخچه، انواع و ملاک‌های تشخیصی اختلال دوقطبی رفته است. سعیده مطلبی و منصوره یزدان‌‌پور با‌تکیه‌بر منابع معتبر و پژوهش‌های نوین سعی کرده‌اند تصویری جامع از ابعاد مختلف این اختلال ارائه دهند. 

این کتاب شامل مقدمه‌ای بر اختلالات روانی، مبانی نظری شخصیت و طرحواره، بررسی دقیق اختلال دوقطبی و ابعاد آن و در نهایت، جمع‌بندی و نتیجه‌گیری است. در این مسیر، به نقش عوامل ژنتیکی، محیطی و تفاوت‌های فردی در بروز و سیر اختلال دوقطبی پرداخته شده و اهمیت شناخت نیمرخ‌های شخصیتی بیماران برای تشخیص و درمان مؤثر، مورد تأکید قرار گرفته است. این اثر نه‌تنها به جنبه‌های نظری و بالینی پرداخته، بلکه با ارائه‌ی یافته‌های علمی، راه را برای درک بهتر و مداخلات هدفمند هموار کرده است.

خلاصه کتاب دوقطبی و دنیای درون

اثر حاضر با طرح این پرسش آغاز شده که آیا بین طرحواره‌های ناسازگار اولیه و نیمرخ‌های شخصیتی بیماران دوقطبی نوع ۱ و ۲ تفاوت معناداری وجود دارد یا خیر. سعیده مطلبی و منصوره یزدان‌‌پور ابتدا به تعریف اختلال دوقطبی و انواع آن پرداخته‌اند و ویژگی‌های بالینی هر نوع را شرح داده‌اند. اختلال دوقطبی به‌عنوان اختلال عاطفی مزمن و بازگشت‌پذیر، با دوره‌های متناوب افسردگی و شیدایی (مانیا یا هیپومانیا) شناخته می‌شود. تفاوت اصلی میان دوقطبی نوع ۱ و ۲ در شدت و نوع دوره‌های شیدایی است؛ نوع ۱ با دوره‌های شیدایی کامل و نوع ۲ با دوره‌های هیپومانیک و افسردگی اساسی همراه است. در ادامه، کتاب به نقش ویژگی‌های شخصیتی و طرحواره‌های ناسازگار اولیه در بیماران دوقطبی پرداخته است. 

طرحواره‌ها به‌عنوان الگوهای پایدار شناختی و هیجانی، از تجارب اولیه‌ی زندگی و به‌ویژه دوران کودکی شکل می‌گیرند و می‌توانند در آسیب‌پذیری نسبت به اختلالات روانی نقش داشته باشند. سعیده مطلبی و منصوره یزدان‌‌پور با مرور نظریه‌های مختلف شخصیت (مانند الگوی پنج‌عاملی، نظریه‌های آلپورت، کتل و آیزنک) نشان داده‌اند که برخی ابعاد شخصیتی مانند روان‌رنجوری، برون‌گرایی، وظیفه‌شناسی و دلپذیربودن می‌توانند با بروز و شدت اختلال دوقطبی مرتبط باشند. 

کتاب به تفاوت‌های جنسیتی در سیر و تظاهر اختلال دوقطبی نیز اشاره کرده و به این نکته اشاره کرده که زنان و مردان ممکن است الگوهای متفاوتی از علائم و طرحواره‌ها را تجربه کنند. در بخش‌های بعدی، به اهمیت تشخیص افتراقی میان دوقطبی نوع ۱ و ۲ و نقش طرحواره‌ها و نیمرخ‌های شخصیتی در این فرایند پرداخته شده است. در نهایت، نویسندگان بر ضرورت توجه به این ابعاد در طراحی برنامه‌های درمانی و آموزشی برای بیماران دوقطبی تأکید کرده و بیان کرده‌اند که ارزیابی دقیق طرحواره‌ها و ویژگی‌های شخصیتی می‌تواند به بهبود کیفیت درمان و زندگی این بیماران کمک کند.

چرا باید کتاب دوقطبی و دنیای درون را بخوانیم؟

این اثر با تمرکز بر پیوند میان اختلال دوقطبی و ساختارهای شخصیتی به خواننده امکان می‌دهد تا فراتر از نشانه‌های بالینی به ریشه‌های شناختی و هیجانی این اختلال بنگرد. بررسی نقش طرحواره‌های ناسازگار اولیه و نیمرخ‌های شخصیتی در بیماران دوقطبی، دریچه‌ای تازه به‌سوی فهم عمیق‌تر آسیب‌شناسی و درمان این اختلال می‌گشاید؛ همچنین کتاب با مرور نظریه‌های شخصیت و ارائه‌ی یافته‌های پژوهشی، ابزاری برای تشخیص افتراقی و برنامه‌ریزی درمانی فراهم می‌کند. مطالعه‌ی این اثر برای کسانی که به‌دنبال درک عمیق اختلال دوقطبی هستند، ارزشمند خواهد بود.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

مطالعه‌ی اثر حاضر برای دانشجویان و پژوهشگران روان‌شناسی، روان‌پزشکان، درمانگران و مشاورانی که با بیماران دوقطبی سروکار دارند، مفید است؛ همچنین افرادی که دغدغه‌ی شناخت عمیق‌تر اختلالات خلقی، شخصیت و طرحواره‌ها را دارند یا به‌دنبال راهکارهایی برای بهبود کیفیت زندگی بیماران دوقطبی هستند، می‌توانند از این کتاب بهره‌مند شوند.

بخشی از کتاب دوقطبی و دنیای درون

«اختلال دوقطبی از از اختلالات روانی مزمن و پیشرونده هستند که افراد را به ويژه در سنین نوجوانی و جوانی در سراسر جهان درگیر می‌کنند. علائم اختلال دوقطبی شامل دو فاز افسردگی و شیدایی می‌باشد. (مک کالین و استوک، ۲۰۱۳) اختلال دوقطبی یک اختلال عاطفی برگشت‌پذیر و مزمن با دوره‌های چرخشی مانیا/ هیپومانیا و افسردگی است. این اختلال با دوره‌های بهبودی بالینی و یا سرخوشی همراه است. ویژگی‌های نوعی اختلال دوقطبی، نابهنجاری در خلق، نقص‌های شناختی، نابهنجاری‌های خواب/ بیداری و میزان بالای همبودی با بیماری روان‌پزشکی و پزشکی را در بر می‌گیرد (بالانزا و همکاران، ۲۰۲۰).»