کتاب آنچه می ماند

کتاب آنچه می ماند سرودهٔ فریدریش هولدرلین و ترجمهٔ محمود حدادی است و انتشارات نیلوفر آن را منتشر کرده است. این کتابْ گزیدهٔ سی شعر و شرح آن همراه گفتاری از مارتین هایدگر است.

درباره کتاب آنچه می ماند

فریدریش هلدرین در سال ۱۷۷۰ در لائوفن به دنیا آمد که شهر کوچکی است در جنوب غربی آلمان. این شاعر دوران کلاسیک به نسلی تعلق دارد که اندیشه و هنرش در اروپا در هنگامهٔ یک تلاطم عمیق فرهنگی شکل گرفت. هلدرین در روزگار بازگشت دوبارهٔ اروپا به هنر و فلسفهٔ یونان عتیق و شکل‌گیری نهضت کلاسیک در آلمان، بیش از گوته و شیلر که پیشگامان این نهضت بودند، در دستاوردهای فرهنگ یونان عتیق کندوکاو کرد. مقصودش هم در این راه اینکه به درکی عمیق‌تر از رویدادهای زمانهٔ خود و مفهوم زندگی شاعرانه‌اش برسد. اما هر چقدر از سر آرمان‌‌خواهی رسالت خود را در مقام شاعر جدی‌تر گرفت، زندگی‌ و آثارش بحران‌زده‌تر شدند. خود هولدرلین و اطرافیانش از این فروپاشی درونی آگاه بودند. گوته و شیلر به او توصیه کردند تا به موضوعاتی سبک‌تر بپردازد؛ ولی هولدرلین نمی‌خواست و نمی‌توانست این توصیه‌ها را عملی کند و در آخر تلاشش در راه بیان آرمانی رویدادهای تاریخ، او را به بن‌بست روحی کشاند.

این فیلسوف و شاعر آلمانی، اشعاری در سبک رمانتیسم، ایدئالیسم آلمانی، کلاسیسیسم و شعر غنایی داشته است. او از افراد برجسته‌ٔ جنبش رمانتیسم بود و همچنین به ‌دلیل تأثیرگذاری بر فیلسوفانی مانند هگل و شلینگ در شکوفایی ایدئالیسم آلمانی نقش بزرگی داشت. هولدرلین برای توانایی‌اش در برگرداندن اشعار کلاسیک یونانی به زبان آلمانی مورد تحسین بود. او در دانشگاه در رشته‌ٔ الهیات تحصیل و بعدها به عنوان معلم در خانه‌ٔ بسیاری از افراد ثروتمند آن دوره تدریس می‌کرد. در همین حین عاشق همسر یکی از کارفرمایان خود شد و این رابطه‌ٔ کوتاه با اخراج او به پایان رسید. این اتفاق تأثیر عمیقی بر او گذاشت و بسیاری از آثار زیبای او در همین دوره نوشته شدند. پس از آن هولدرلین به شیزوفرنی مبتلا شد و چندین شعر سرود که به شکوه آخرالزمانی‌شان معروف‌اند. فریدریش هولدرلین در سال‌های آخر زندگی‌اش از بیماری‌های روحی و روانی رنج می‌برد و سرانجام در سال ۱۸۴۳ درگذشت.

کتاب آنچه می‌ماند، مجموعه اشعار فریدریش هولدرلین است. آنچه می‌ماند مجموعه‌ای کامل است از قصیده‌های زمان رشد این شاعر تا سروده‌های شگفت‌انگیز و تصنیف‌های مدرنی که در سال‌های آخر عمرش سروده است. دوره‌ای که شعرهای مهم او پدید می‌آیند، شعرهایی که پس از هفتاد سال فراموشی از نو درخشش می‌یابند و نظر به زبان و ساختار نو خود و نیز آرزوخواهی‌های عام بشری‌شان، او را به عرصهٔ ادبیات جهانی درمی‌آورند، از سال ۱۷۹۶ تا ۱۸۰۶ بوده است. گزیدهٔ حاضر معرف این دوره از خلاقیت اوست.

خواندن کتاب آنچه می ماند را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به دوستداران شعر و فلسفهٔ آلمان پیشنهاد می‌کنیم.

بخشی از کتاب آنچه می ماند

امپدوکلس

«تو زندگی را می‌جویی، می‌جویی و از عمق زمین

آتشی خدایی می‌جوشد و می‌گدازد و به پیشوازت می‌آید.

و تو در کششی هراس‌آلود

خود را به درون شعله‌های اتنا فرو می‌‌اندازی.

چنین مروارید بی‌پروایی ملکه

در شراب آب می‌شود، و این روایش باد!

با این همه کاش تو ثروت خود را، آه ای شاعر

در این جام جوشان فدا نمی‌کردی!»