بریده‌هایی از کتاب تئوری انتخاب

اگر همه می‌فهمیدندکه آنچه از نظر آن‌ها درست است لزوماً از نظر دیگران درست نیست، دنیا جای بهتر و شادتری می‌شد.

تقریباً بذر تمام بدبختی‌های ما در سال‌های نخست زندگی‌مان کاشته شده است؛ یعنی زمانی که با افرادی روبرو می‌شویم که نه‌تنها خوب و بد زندگی خودشان را کشف نکرده‌اند، بلکه متأسفانه گمان می‌کنند صلاح زندگی ما را نیز می‌دانند.

تمام کارهایی را که انجام می‌دهیم، ازجمله احساس بدبختی را خودمان انتخاب می‌کنیم. دیگران نه می‌توانند ما را بدبخت کنند و نه خوشبخت. دیگران تنها در تبادل اطلاعات با ما نقش دارند. این اطلاعات به‌خودی‌خود نمی‌تواند ما را به انجام کاری مجبور کند و یا اینکه ما را وادار کند احساسی را تجربه کنیم. اطلاعات وارد مغز ما می‌شود، ما آن‌ها را بررسی می‌کنیم و سپس تصمیم می‌گیریم که چه‌کاری را انجام دهیم.

تا زمانی که معتقدیم می‌توانیم دیگران را کنترل کنیم یا برعکس دیگران می‌توانند ما را کنترل کنند، در چنین شرایطی احساس نارضایتی ادامه خواهد داشت.

سال‌ها قبل، کشیشی اهل شیکاکو به نام جان که او را می‌شناختم مطلبی را به من گفت که هرگز آن را فراموش نمی‌کنم. او گفت بهترین کاری که پدر و مادرها می‌توانند برای فرزندانشان انجام دهند؛ این است که یکدیگر را خیلی دوست داشته باشند و عاشق هم باشند.

ولی ما بخش قابل‌توجهی از واقعیت را آن‌طور که دوست داریم درک می‌کنیم.

علاقه داشتن بدون احساس مالکیت، معیار دیگری برای تشخیص و تعریف رابطه دوستی است.

زمانی که بازی کردن را کنار بگذاریم، یادگیری متوقف خواهد شد.

برای دستیابی و حفظ روابط موردنیاز باید زورگویی، اجبار، تحمیل، تنبیه، پاداش، فریب، ریاست، ترغیب، انتقاد، سرزنش، گلایه، نق زدن، اذیت کردن، رتبه‌بندی، درجه‌بندی و پس کشیدن را کنار بگذاریم. در عوض به‌جای این رفتارهای مخرب، باید دلسوزی، گوش دادن، حمایت، مذاکره، تشویق کردن، محبت کردن، همراهی کردن، اعتماد، پذیرش، استقبال و احترام گذاشتن را انتخاب کنیم.

فرضیه عملیاتی که روانشناسی کنترل بیرونی در دنیا به کار می‌گیرد این است: اگر افرادی را که کار خطایی انجام می‌دهند تنبیه کنیم؛ آنگاه آن‌ها کاری را که ما می‌گوییم انجام خواهند داد؛ و سپس اگر به آن‌ها پاداش بدهیم، آن‌ها به کاری که ما می‌گوییم ادامه می‌دهند. این فرضیه بر تفکر اغلب مردم روی کره زمین حکم‌فرما است.

اگر همه می‌فهمیدندکه آنچه از نظر آن‌ها درست است لزوماً از نظر دیگران درست نیست، دنیا جای بهتر و شادتری می‌شد.

از همان ابتدای زندگی بفهمیم ما مالک دیگران نیستیم و فقط مالک خودمان هستیم.

من معتقدم برای اینکه شاد باشیم باید با آدم‌های شاد، دوست و صمیمی‌شویم.

پس مراقب افرادی که سرخوش هستند اما هیچ دوست صمیمی ندارند باشید. شاید بذله‌گو بامزه باشند ولی شوخ‌طبعی آن‌ها یکسره تحقیر و نفرت است. اگر با چنین فردی ازدواج کنید خیلی زود هدف شوخ‌طبعی خصمانه او قرار خواهید گرفت و ممکن است تا آخر عمر ازدواج خود پشیمان باشید. دنبال کسی باشید که دوستان خوبی دارد و با آن‌ها درست رفتار می‌کند و شما هم از بودن در کنار آنان لذت می‌برید.

بهترین کاری که پدر و مادرها می‌توانند برای فرزندانشان انجام دهند؛ این است که یکدیگر را خیلی دوست داشته باشند

بهترین ازدواج، ازدواجی است که در آن نیاز زن و شوهر به بقا در حد متوسط، نیاز به عشق و تعلق‌خاطر زیاد، نیاز به قدرت و آزادی کم و نیاز به تفریح در آن‌ها زیاد باشد. هرگونه مغایرت در این الگوی کمیاب، مذاکره را ضروری می‌سازد. هر چه اختلاف بیشتر باشد، ضرورت مذاکره بیشتر خواهد شد.

تئوری انتخاب می‌گوید در عمل، این خود ما هستیم که تمام کارهایی را که انجام می‌دهیم، ازجمله احساس بدبختی را خودمان انتخاب می‌کنیم. دیگران نه می‌توانند ما را بدبخت کنند و نه خوشبخت. دیگران تنها در تبادل اطلاعات با ما نقش دارند. این اطلاعات به‌خودی‌خود نمی‌تواند ما را به انجام کاری مجبور کند و یا اینکه ما را وادار کند احساسی را تجربه کنیم. اطلاعات وارد مغز ما می‌شود، ما آن‌ها را بررسی می‌کنیم و سپس تصمیم می‌گیریم که چه‌کاری را انجام دهیم.

علاقه داشتن بدون احساس مالکیت، معیار دیگری برای تشخیص و تعریف رابطه دوستی است.

بهترین کاری که پدر و مادرها می‌توانند برای فرزندانشان انجام دهند؛ این است که یکدیگر را خیلی دوست داشته باشند و عاشق هم باشند.

فرض کنید شما می‌توانستید از همه مردم دنیا یک سؤال بپرسید.

این کتاب تلاشی است برای پاسخ به این سؤال خیلی مهم که تقریباًهمه ما هنگام ناراحتی از خودمان می‌پرسیم: چگونه می‌توانم بفهمم که چطور آزادانه و به شیوه موردپسند خود زندگی کنم و درعین‌حال نیز با آدم‌هایی که به آن‌ها نیاز دارم ارتباط خوبی داشته باشم؟

وارد دایره حل اختلاف شوید و به‌جای مطرح کردن خواسته‌هایتان، در مورد آنچه می‌خواهید به یکدیگر ببخشید، حرف بزنید. یادتان باشد که ما تنها می‌توانیم رفتار خودمان را کنترل کنیم، پس باید فقط دربارهٔ کارهایی که مایلید انجام بدهید حرف بزنید نه کارهایی که از طرف مقابل انتظار دارید

برای آن‌که بفهمید آیا عشق شما دوام خواهد داشت یا خیر از خودتان بپرسید: «چقدر با کسی که فکر می‌کنم عاشقش هستم یا رابطه جنسی را با او شروع کرده‌ام، وجه اشتراک دارم؟» مخصوصاً از خودتان بپرسید: «اگر از لحاظ هورمونی شیفته او نمی‌شدم، آیا او کسی بود که بتوانم از دوستی با او لذت ببرم؟» اگر جواب شما منفی است شانس موفقیت عشق شما کم است. اگرچه هورمون‌ها باعث می‌شود رابطه عاشقانه داشته باشیم ولی نمی‌توانند ما را به مدت طولانی کنار هم نگه دارند.

برای آن‌که بتوانیم با دیگران بهتر کنار بیاییم باید محتوای دنیای مطلوب دیگران را بشناسیم

یادتان باشد که ما تنها می‌توانیم رفتار خودمان را کنترل کنیم، پس باید فقط دربارهٔ کارهایی که مایلید انجام بدهید حرف بزنید نه کارهایی که از طرف مقابل انتظار دارید

دوستان خوب برخلاف عشاق و حتی اعضای خانواده می‌توانند یک‌عمر به دوستی خود ادامه بدهند چون درگیر خیالات مالکیت نمی‌شوند. افراد باید برای دوستی وجه اشتراک داشته باشند که اگر وجه اشتراک نداشته باشند یا کم باشد از همان ابتدا دوستان خوبی نخواهند شد.

مرد جوانی مشغول قدم زدن در باغ کاکتوس فونیکس بود که ناگهان لباس‌هایش را درآورد و روی کاکتوس‌های کوتاه پرید و شروع کرد به غلت زدن روی کاکتوس‌ها. بالاخره شاهدان او را خونی و مجروح از بین بوته‌های کاکتوس بیرون می‌کشند. بعد از او پرسیدند «چرا این کار را کردی؟» او جواب داد «چون آن لحظه فکر خوبی به نظر می‌رسید.» ما نیز همانند این مرد جوان روی کاکتوس‌های زندگی خود غلت می‌زنیم بااینکه اصلاً قصد آسیب زدن به خود را نداریم.

داروها لذت‌آورند ولی شادی‌آفرین نیستند. برای شاد بودن، به آدم‌ها نیاز دارید.

در بیشتر موقعیت‌های زندگی، علت احساس نارضایتی ما این است که مدام دیگران را به خاطر احساس ناخوشایند خود سرزنش می‌کنیم یا باوجوداین‌که می‌دانیم به صلاح ما نیست می‌خواهیم دیگران را تحت کنترل خود درآوریم.

آدم‌های ناشاد هنگام لذت‌جویی آنی کاملاً غیرمنطقی و نامعقول می‌شوند.