بریده‌هایی از کتاب کالیگولا

دنیا به این صورتی‌که می‌بینیم تحمل‌پذیر نیست. به همین دلیل احتیاج به ماه دارم، یا خوشبختی، یا جاودانگی، چیزی که شاید عاقلانه نباشد. اما به این دنیا هم تعلق نداشته باشد.

هیچ دودی بدون آتش نیست.

کالیگولا: چه کسی ستم‌گر است؟ سیپیون: کسی که روح نابینایی داشته باشد.

اگر توانسته بودم پدرم را انتخاب کنم، هرگز به‌دنیا نمی‌آمدم.

چرا دوستم نداری؟ کرِآس: چون هیچ‌چیز دوست‌داشتنی در تو وجود ندارد، کائیوس، مهربان هم نیستی. این مسایل هم فرمایشی نیستند. همچنین به این علت که تو را خوب می‌شناسم و آدم نمی‌تواند کسی را که می‌کوشد وجود حقیقی‌اش را زیر نقاب‌های گوناگون پنهان کند، دوست داشته باشد.

همهٔ آدم‌ها در خود احساس ملاطفتی دارند. این احساس کمک‌شان می‌کند به زندگی ادامه دهند. موقعی‌که خود را بیش از اندازه فرسوده می‌یابند، به آن رو می‌آورند.

همه گمان می‌کنند مرد روزی که فردی را که دوست دارد از دست می‌دهد، رنج می‌برد. ولی رنج واقعی‌اش کم‌تر سطحی و زودگذر است: و آن موقعی است که پی می‌برد اندوه نیز چندان دیرپا نیست. حتا درد و رنج هیچ مفهومی ندارد.

زن و شوهرهای پیر هم آخرسر چنان شبیه یکدیگر می‌شوند که تعداد موهای روییده در گوش‌هایشان یکسان است.

کالیگولا را به‌عنوان شخصیت اصلی نمایشنامه‌اش به این دلیل انتخاب کرده تا به‌طور غیرمستقیم نشان دهد چه‌گونه ملتی با تمدنی بالا و داشتن کسانی مانند گوته، شیلر، بتهوون، افسارش را به‌دست سرجوخهٔ حقیر، پرعقده و خون‌خواری مانند هیتلر سپرد تا دنیا را به خاک و خون بکشد، جان میلیون‌ها آدم بی‌گناه را بگیرد و آن‌همه ویرانی به‌بار بیاورد که دودش تا حد زیادی به‌چشم خود ملت آلمان هم رفت.

آدم‌بودن چه دشوار و چه تلخ است.

حکومت‌کردن یعنی دزدیدن، این را همه می‌دانند. فقط روشش فرق می‌کند.

طبیعت خیلی کارها می‌کند، خیلی زخم‌ها را جوش می‌دهد.

آدم‌بودن چه دشوار و چه تلخ است.

اگر خزانه اهمیت دارد، در این صورت جان آدم‌ها هیچ مهم نیست.

به‌یاد داشته باشید که دزدیدن مستقیم اموال شهروندان با بستن مالیات به‌طور غیرمستقیم به موادی که نمی‌توانند از خرید و مصرف‌شان چشم بپوشند، هیچ تفاوتی ندارد. حکومت‌کردن یعنی دزدیدن، این را همه می‌دانند.

آدم‌ها می‌میرند و خوشبخت هم نیستند.

این دنیا هیچ اهمیتی ندارد و کسی که این حقیقت را بپذیرد آزادی‌اش را به‌دست آورده است. (از جا برمی‌خیزد.) دقیقآ به همین خاطر که آزاد نیستید از شما متنفرم.

همه گمان می‌کنند مرد روزی که فردی را که دوست دارد از دست می‌دهد، رنج می‌برد. ولی رنج واقعی‌اش کم‌تر سطحی و زودگذر است: و آن موقعی است که پی می‌برد اندوه نیز چندان دیرپا نیست. حتا درد و رنج هیچ مفهومی ندارد.

آدم باهوشی هستی و هوش برای فرد یا خیلی گران تمام می‌شود یا انکارش می‌کند. من بهایش را می‌پردازم، اما تو چرا نه می‌خواهی انکارش کنی و نه بهایش را بپردازی؟ کرِآسچون دوست دارم زندگی کنم و خوشبخت باشم.

دنیا به این صورتی‌که می‌بینیم تحمل‌پذیر نیست. به همین دلیل احتیاج به ماه دارم، یا خوشبختی، یا جاودانگی، چیزی که شاید عاقلانه نباشد. اما به این دنیا هم تعلق نداشته باشد.