بریده‌هایی از کتاب توهم رشد؛ ثروت، فقر و رفاه ملت‌ها

در آزمایشی که در مقاله‌ای به نام «میمون‌ها پاداش نابرابر را قبول نمی‌کنند» منتشر شد، دو میمون وقتی که کاری را با موفقیت انجام می‌دادند؛ در ابتدا با دریافت پاداش خیار کاملا راضی بودند. اما هنگامی که یکی از آنها انگور خوشمزه‌تری را به‌عنوان پاداش دریافت کرد، میمونی که خیارهای قدیمی معمولی را می‌گرفت، خشمگین شد. با عصبانیت، سالاد سبزیجاتی که قبلا دوست داشت را به سمت مربی‌اش پرت کرد. اقتصادِ میمون‌ها از زمانی که انگورها بهتر از خیارها به نظر آمدند، رشد کرد. اما نتیجه نابرابری تنها نارضایتی به بار می‌آورد.

با مطالعات انجام شده نشان می‌دهد که خوشحالی مردم بستگی به ثروت مطلقشان ندارد، بلکه نسبت به ثروت اطرافیانشان معنی پیدا می‌کند.

مردم تصویر ارائه شده از طرف دولت را واقعیت زندگی‌هایشان نمی‌دانند. تصویری که اقتصاددانان به آن رنگ و لعاب داده‌اند.

به طور کلی، هرچه جامعه‌ای نابرابرتر باشد، تحرک اجتماعی در آن دشوارتر است، همان طور که ثروتمندان مزایای خود را از طریق تحصیل، لابی‌گری‌های سیاسی، وراثت، ارتباطات و غیره تقویت می‌کنند.

دیگر تعریف «رشد» و «اقتصاد» با تجربهٔ زندگی مردم هم‌خوانی ندارد. هدف این کتاب شرح شکاف بین آنچه که کارشناسان درباره زندگی ما می‌گویند و چیزی است که به‌عنوان زندگی واقعی درک و حس می‌کنیم.

کوزنتس غرق در کار بود. او به دنبال کشف این مسئله بود که چگونه ظرفیت اقتصاد آمریکا به بهترین نحو استفاده شود تا بین ساخت یک ماشین جنگی و حفظ مصرف داخلی لازم برای نگهداشتن ثبات اقتصادی، تعادل برقرار شود.