بریده‌هایی از کتاب روزه سلوک پرهیزکاران

خداوندمتعال در حدیث قدسی فرموده است: اَلصَّومُ لِی وَ اَنَا اُجزَی بِهِ روزه برای من است و من خود پاداش آن هستم.

انسان آرام آرام باید به جایی برسد که دل او نیز روزه باشد؛ یعنی غیر خدا را وارد آن نکند و تمام توجه انسان به ذات باری‌تعالی باشد.

زمین و آسمان وسعت مرا ندارند. تنها قلب بندهٔ مؤمنم است که می‌تواند مرا در خود جای دهد.

یکی از شروط قبولی روزه، حفظ حقوق اجتماعی سایر مسلمانان است و اینکه در روایات آمده تمام اعمال و حرکات روزه‌داران حتی خواب در این ماه به حکم عبادت پروردگار است در صورتی خواهد بود که وی از غیبت، تهمت، دروغ و شایعه‌پراکنی و دیگر محرمات اجتناب ورزیده باشد.

در حدیث معراج آمده است که پیامبراکرم (ص) از خداوند متعال سؤال کرد: ای پروردگار من، میراث روزه چیست؟ خداوند فرمود: روزه حکمت را به ارث می‌گذارد و حکمت، معرفت را و معرفت، یقین را؛ پس چون بنده به یقین نائل شود، سختی و آسایش زندگی برای او تفاوتی ندارد.

انسان آرام آرام باید به جایی برسد که دل او نیز روزه باشد؛

روزه حکمت را به ارث می‌گذارد و حکمت، معرفت را و معرفت، یقین را؛ پس چون بنده به یقین نائل شود، سختی و آسایش زندگی برای او تفاوتی ندارد.

فرصت کم‌نظیر شب‌های قدر، برای پیشرفت سیر و سلوک، بسیار مفید است. بندگان می‌توانند با استفاده از این ماه مبارک، بر نفس امّاره مسلط شوند و به جای اینکه خادم نفس اماره باشند، آن را تابع خود کنند. در این صورت، دنیا و آخرت آنان تأمین خواهد شد.

روزهٔ صحیح با روزهٔ مقبول فاصلهٔ زیادی دارد. روزهٔ صحیح آن است که قضا و کفاره را ساقط می‌کند، اما روزهٔ مقبول، علاوه بر شرایط صحت روزه، به امور دیگری نیز نیازمند است. از جمله اینکه تمامی اعضاء و جوارح انسان باید روزه باشند.

در روایتی از پیامبر اکرم (ص) وارد شده است که: إِنَّ لِرَبِّکمْ فِی أَیامِ دَهْرِکمْ نَفَحَاتٍ أَلَا فَتَعَرَّضُوا لَهَا خداوند متعال گاهی فرصت‌هایی را ـ و به تعبیر روایت نسیم‌هایی را ـ در زندگی انسان قرار می‌دهد که انسان بایستی خود را در معرض این نسیم‌ها قرار دهد و الاّ خسارتی می‌بیند که به آسانی قابل جبران نیست. یکی از این فرصت‌های مبارک، روزها و شب‌های ماه مبارک رمضان است. این فرصت به اندازه‌ای مقدّس و با برکت است که پیامبر اکرم (ص) در مورد آن فرمودند: مردم، ماه خدا با برکت و رحمت و آمرزش به شما رو کرده است، ماهی است که پیش خدا بهترین ماه است و روزهایش بهترین روزها و شب‌هایش بهترین شب‌ها و ساعاتش بهترین ساعات

توجّه داشتن و غافل نبودن اولین گام در سیر و سلوک است. استاد بزرگوار ما علامهٔ طباطبایی (ره) هنگام جان دادن این جمله را مرتب تکرار کردند و از دنیا رفتند: توجّه، توجّه، توجّه.

رابطه با خدا خصوصاً به وسیله قرآن، انسان را به جایگاه والایی می‌رساند. با این رابطه، انسان از شرور شیاطین انس و جن و تمامی شیاطین و حتی نفس، حفظ می‌شود. رابطهٔ مداوم با قرآن برای سیر و سلوک بسیار مفید است، موجب عاقبت به خیری و تأمین آتیه می‌شود، برای رفع گرفتاری‌ها و مشکلات کارگشاست و برای تأمین یک زندگی آرام و مطمئن، سودبخش است.

لا یسَعُنِی أرضِی وَ لا سَمَائِی وَ لکِن یسَعُنی قَلبُ عَبدِی المُؤمِنِ زمین و آسمان وسعت مرا ندارند. تنها قلب بندهٔ مؤمنم است که می‌تواند مرا در خود جای دهد.

در اهمیت روزه همین بس که خداوندمتعال در حدیث قدسی فرموده است: اَلصَّومُ لِی وَ اَنَا اُجزَی بِهِ روزه برای من است و من خود پاداش آن هستم.

روزه تنها خودداری از خوراک و نوشیدن نیست. به درستی که خداوند روزه را حجابی در برابر کارهای زشت و گفتارهای ناروا قرار داده است،‌ زیرا این‌گونه کارها نیز روزه را باطل می‌کنند. چه اندک‌اند روزه‌داران و چه بسیارند گرسنگان!

حضرت موسی (ع) برای مناجات با خداوند می‌رفتند. در راه یک انسان بی‌حیا گفت: به خدا بگو چقدر من گناه کنم و تو مرا عذاب نکنی؟! حضرت موسی به مناجات رفتند و هنگامی که خواستند برگردند خطاب شد: چرا پیام بنده‌ام را نمی‌دهی؟ گفت: خجالت می‌کشم! خطاب شد: به او بگو من بالاترین بلا و عذاب را به تو داده‌ام، متوجّه نیستی. بعد خطاب شد آیا از نماز و مناجات با من لذّت می‌بری؟ همین قدر که شیرینی مناجات را از دل توبرده‌ام، بالاترین بلا را داری.