بریده‌هایی از کتاب چرا از انتخاب هایمان ناخشنودیم؟

آنچه دورنمای جذابی دارد، در عمل لزوماً همیشه خوب نیست.

خرید دانش امروزه بیشتر کالج‌های آزاد هنر و دانشگاه‌ها تصویری را به نمایش می‌گذارند که بیش از هر چیز بر آزادی انتخاب تأکید می‌کند و دانشگاه‌های مدرن یک نوع مرکز خرید فکری هستند. یک قرن پیش، برنامه درسی کالج شامل دوره‌های ثابت آموزشی با هدف آموزش سنت‌های اخلاقی و مدنی به مردم بود. هدف از آموزش صرفاً یادگیری یک رشته نبود، بلکه راهی برای پرورش شهروندان با ارزش‌ها و آرمان‌های مشترک بود. اغلب یکی از دروس اصلی تحصیلات کالج توسط رئیس دانشگاه آموزش داده می‌شد. در این دوره آموزه‌های مختلف دانش‌آموزان با یکدیگر ادغام می‌شدند. اما مهمتر از همه، هدف از این دوره این بود که به دانش‌آموزان آموزش داده شود که چگونه از تحصیلات دوران کالج خود برای ساختن یک زندگی خوب و اخلاق‌مدارانه، چه در زندگی شخصی و چه به عنوان عضوی از جامعه، استفاده کنند.

تفاوت مهمی بین این دو گروه وجود دارد. حداکثرخواه‌ها و کمال‌گرایان هر دو استانداردهای بسیار بالایی دارند؛ اما کمال‌گرایان انتظار برآورده شدن این استانداردها را ندارند، درحالیکه حداکثرخواه‌ها، انتظار برآورده شدن آن‌ها را دارند.

زمانی که محصولات یکی هستند، مردم آن چیزی را انتخاب می‌کنند که برایشان آشناتر است؛ حتی اگر دلیل این آشنایی تبلیغات باشد.

من به هر یک از این منابع لذت عادت کردم- تطابق پیدا کردم- و آن‌ها دیگر منبع لذت نیستند.

تجربه‌های فوق‌العاده را به صورت کمیاب نگه داریم. مهم نیست توان مالی شما چقدر است؛ نوشیدنی‌های عالیتان را برای موقعیت‌های خاص نگه دارید. مهم نیست توان خربد چه لباسی را دارید؛ آن پیراهن فوق‌العاده خوش‌دوخت، زیبا و ابریشمی را برای مواقع خاص نگه دارید. این تمرین ممکن است شبیه تمرینی برای خود انکاری به نظر برسد، اما من اینطور فکر نمی‌کنم. برعکس، این راهی است که باعث می‌شود بتوانید همچنان به لذت بردن ادامه دهید. اگر غذاهای فوق‌العاده، نوشیدنی‌های فوق‌العاده و بلوزهای فوق‌العاده نتوانند به شما احساس فوق‌العاده‌بودن بدهند، پس هدف از وجود آن‌ها چیست؟

سال‌ها پیش، آیزایا برلین، فیلسوف برجسته سیاسی، تمایزی اساسی بین «آزادی منفی» و «آزادی مثبت» قائل شد. آزادی منفی، «آزادی از» محدودیت‌ها و موقعیتی است که در آن دیگران به شما می‌گویند که چه کاری باید انجام دهید. آزادی مثبت، «آزادی برای» استفاده از فرصت‌های در دسترسی است که به شما این امکان را می‌دهد تا زندگی خود را به گونه‌ای که می‌خواهید بسازید و به آن معنا و مفهوم ببخشید.

رمز کار در این است که مجموعه گزینه‌های احتمالی را محدود کنید تا هزینه‌های فرصت آن‌قدر زیاد نشود که منجر به از بین رفتن جذابیت سایر گزینه‌ها شود.

می‌توانیم فرض کنیم که تشخیص- آنچه خوب است و آنچه بد است- برای بقا ضروری بود؛ اما تشخیص خوب و بد، موضوع بسیار ساده‌تری از تشخیص خوب از بهتر و بهترین است.

زمانی که مردم امکان انتخاب ندارند، زندگی برایشان غیرقابل تحمل می‌شود. هرچه تعداد گزینه‌های متعدد قابل انتخاب بیشتر می‌شود، استقلال، کنترل و آزادی نیز به همراه آن افزایش می‌یابد. این موارد به نوبه خود مثبت هستند و موجب افزایش قدرت می‌گردند. اما با رشد روز افزون این گزینه‌های متعدد، جنبه‌های منفی آن نیز نمایان می‌شوند و با افزایش هرچه بیشتر آن، جنبه‌های منفی به قدری زیاد می‌شوند که احاطه‌ای همه‌جانبه بر ما پیدا می‌کنند. در این زمان، گوناگونی طیف وسیع گزینه‌های انتخابی دیگر ارمغانی همچون آزادی ندارد؛ بلکه موجب ناتوانی و ضعف ما می‌گردد.

اگر طلاق قانونی باشد، اما محدودیت‌های اجتماعی و مذهبی به قدری شدید باشد که با هر فردی که زندگی زناشویی خود را ترک کرده است با بی‌احترامی برخورد شود، در اینجا نیز بیانیه زناشویی شما، بیش از آنکه در مورد شما باشد، در مورد جامعه است اما اگر در جامعه‌ای زندگی می‌کنید که کاملاً حق طلاق را برای شما به رسمیت می‌شناسد، احترام گذاشتن به پیمان زناشویی، بیانگر شخصیت شماست.

انتخاب این‌که چه زمانی انتخاب‌کننده باشیم، شاید مهمترین تصمیمی است که باید بگیریم.

آنچه موجب خوشبختی ما می‌شود، بیش از آنکه به ما آزادی ببخشد، موجب محدودیت ما می‌شود؛ مسئله‌ای که کاملاً با باور عموم در خصوص این‌که آزادی انتخاب منجر به تحقق رویاهای ما می‌شود، در تضاد است.

هیچ بهترین تفریح، بهترین شغل یا بهترین فعالیتی برای گذران وقت در یکشنبه شب وجود ندارد. در نهایت، آن بخش از انتخاب که برای افراد مهم است، تجربه شخصی‌ای است که آن انتخاب برایشان به ارمغان می‌آورد. و اگر فراتر از حدی مشخص، افزایش گزینه‌ها منجر به بدتر شدن تجربه شخصی ما شوند، این افزایش، وضعیت بدتری به همراه خواهد داشت.

رمز کار در این است که مجموعه گزینه‌های احتمالی را محدود کنید تا هزینه‌های فرصت آن‌قدر زیاد نشود که منجر به از بین رفتن جذابیت سایر گزینه‌ها شود.

می‌شود. اگر از افراد سؤال شود که در شش ماه گذشته، در مورد چه چیزی بیش از همه پشیمان هستند، مردم معمولاً از اقداماتی نام می‌برند که انتظارات آن‌ها را برآورده نساختند. اما اگر از آن‌ها سؤال شود زمانی که به گذشته خود به صورت کلی نگاه می‌کنند، در مورد چه چیزی بیش از همه احساس پشیمانی می‌کنند، مردم معمولاً اقداماتی که انجام نداده‌اند را نام می‌برند.

نتایج بد تنها زمانی منجر به پشیمانی می‌شوند که افراد در آن زمینه مسئول باشند.

هرچه تعداد گزینه‌ها بیشتر باشد، امکان این‌که «اگر» های بیشتری تولید کنید، بیشتر می‌شود. و با هریک از اگرهایی که نسبت به انتخاب خود مطرح می‌کنید، احساس پشیمانی بیشتر و رضایت کمتری خواهید داشت.

هرچه بیشتر برای یک تصمیم سرمایه‌گذاری می‌کنیم، بیشتر انتظار داریم که سرمایه‌گذاری ما تحقق یابد. و انطباق باعث می‌شود که تلاش و زحمت بسیار زیاد برای تصمیم‌گیری، تبدیل به یک اقدام بیهوده شود.

همگام با بهبود شرایط مادی و اجتماعی، استانداردهای مقایسه ما نیز افزایش پیدا می‌کند. همانطور که با اقلام با کیفیت بالا ارتباط برقرار می‌کنیم، کم کم تحت تأثیر «نفرین قوه تشخیص» قرار می‌گیریم. اقلام با کیفیت پایینی که در گذشته کاملاً مورد پذیرش بودند، دیگر به اندازه کافی خوب به نظر نمی‌رسند؛ نقطه صفر لذت افزایش پیدا می‌کند و انتظارات و آرزوها نیز همراه با آن افزایش می‌یابند.

تجربه‌های فوق‌العاده را به صورت کمیاب نگه داریم. مهم نیست توان مالی شما چقدر است؛ نوشیدنی‌های عالیتان را برای موقعیت‌های خاص نگه دارید. مهم نیست توان خربد چه لباسی را دارید؛ آن پیراهن فوق‌العاده خوش‌دوخت، زیبا و ابریشمی را برای مواقع خاص نگه دارید. این تمرین ممکن است شبیه تمرینی برای خود انکاری به نظر برسد، اما من اینطور فکر نمی‌کنم. برعکس، این راهی است که باعث می‌شود بتوانید همچنان به لذت بردن ادامه دهید. اگر غذاهای فوق‌العاده، نوشیدنی‌های فوق‌العاده و بلوزهای فوق‌العاده نتوانند به شما احساس فوق‌العاده‌بودن بدهند، پس هدف از وجود آن‌ها چیست؟

ما نمی‌توانیم جلوی انطباق را بگیریم. آنچه می‌توانیم انجام دهیم این است که انتظارات واقع‌گرایانه‌ای نسبت به تغییر تجارب در طول زمان برای خودمان ایجاد کنیم.

بر آنچه موجب خوشحالی شما می‌شود و آنچه به زندگی شما معنا می‌بخشد، تمرکز کنید.