بریده‌هایی از کتاب زندگی خود را دوباره بیافرینید

تغییر آسان نیست. همان‌طور که قبلاً گفتیم، همه چیز در دستان شماست. اینکه چه میزان تغییر می‌کنید تا حد زیادی به میزان سماجت و تلاش شما بستگی دارد. تلهٔ فقدان محبت یک شبه از شما جدا نمی‌شود. بایستی آرام‌آرام از آن دور شوید و با هربار تحریک شدندش به مبارزه با آن بپردازید. بایستی تمامِ خود را بر علیه تله به‌کار بگیرید.؛ از افکارتان گرفته تا احساس و رفتارتان.

اگر می‌خواهید رابطه تان عملی شود، بایستی شریک خود را در جریان افکار و احساسات خود قرار دهید. بایستی خود را با او سهیم شوید و خود را به او متصل کنید.

«از سرزنش شخص مقابل و زیاده‌خواهی برای نیازهایتان دست بردارید» داستین می‌گوید: «من خشمگین می‌شوم. تمام آنچه که احساس می‌کنم، احساس خشم و تمام آنچه که انجام می‌دهم، تحقیرِ میشل است.» به خشم پناه نبرید. نیازهای خود را مستقیماً با شریک خود در میان بگذارید. در هنگام خشم از احساس خود به او بگویید. چنین عملی را با آرامش و بدون سرزنش انجام دهید. در لایهٔ زیرینِ خشم، احساس رنج و آسیب‌پذیری وجود دارد. چنین حسی را با شریک خود در میان بگذارید. اگر فقط خشم خود را بروز دهید، شریکتان را از خود می‌رانید و احتمال اینکه نیازهایتان برآورده شود را کم می‌کنید. خشمگین‌شدن و تمناکردن، عملی خودشکنانه است و به ندرت به نتیجه می‌رسد. تقریباً هیچ‌وقت احساس بهتری نخواهید داشت و شرایط بد و بدتر می‌شود.

شما تا به امروز عکس این عمل را انجام می‌داده و خود را آسیب‌پذیر نشان می‌داده‌اید تا بتوانید از خود در برابر ناامیدی محافظت کنید. به‌عنوان یک کودک، دلیل خوبی برای این کار داشته‌اید. احتمالاً در کودکی دلیل خوبی برای ساخت چنین دیواری در روابطتان وجود داشته است. اما از خودتان بپرسید، «آیا این بار فرق می‌کند؟ آیا می‌توانم به این شخص اعتماد کنم؟» اگر پاسخ به این سؤالات مثبت است، احتمالاً بایستی شانس خود را امتحان کنید.

داستین در حقیقت فهمید که اغلب مواقع او از میشل خسته نشده، بلکه خشمگین شده است. از اینکه آنچه می‌خواست را دریافت نمی‌کرد عصبانی می‌شد. البته داستین چیزی از نیازهایش به میشل نمی‌گفت. این یک الگوی رایج در تلهٔ فقدان عاطفه است. آنچه را که می‌خواهید مخفی نگه می‌دارید و سپس وقتی به آن نمی‌رسید خشمگین می‌شوید. مخفی نگه‌داشتن خواسته‌هایتان نوعی تسلیم‌شدن در برابر تله است. شما می‌بینید که با وجودِ داشتنِ شریکی مهربان، نیازهای شما «همچنان» برآورده نمی‌شوند. اگر با شخصی دوست‌داشتنی در ارتباط هستید، از نیازهایتان به او بگویید. به او اجازه دهید تا از شما مراقبت و شما را درک کند. درک می‌کنیم که این مسئله می‌تواند برای شما ترسناک باشد. صحبت‌کردن با شریکتان به معنای «آسیب‌پذیر» کردن خود در برابر اوست.

اشاره به مشکلات در روابط با امید به اینکه کمی از جذابیت سابق را زنده کنید، ارزشش را دارد. این مسئله بیشتر به اجازه‌دادنِ به خود برای ارتباط با فرد مربوط می‌شود؛ به اینکه خود را آسیب‌پذیر کرده و آنچه را که می‌خواهید طلب کنید.

«زمانی که شخصی عاطفی را پیدا می‌کنید، شانسی برای برقراری رابطه قائل شوید. آنچه را که می‌خواهید به زبان آورید. آسیب‌پذیری خود را با شخص مقابلتان در میان بگذارید.» زمانی که وارد یک رابطهٔ سالم می‌شوید، فرصتی به آن بدهید. بسیاری از افرادی که دچار این تله هستند در روابط سالم احساس خستگی و نارضایتی می‌کنند و قصد ترک میدان را دارند. حتی اگر رابطه‌تان به نظر بدون هیجان می‌آید، خیلی سریع و راحت فاصله نگیرید. شاید تنها به این نیاز دارید که به احساس عجیب خود مبنی بر برآوردن نیازهایتان عادت کنید.

ما از شما نمی‌خواهیم که باقی زندگیتان را با فردی بگذرانید که به او امتیاز ۰ تا ۵ داده‌اید. ما معتقدیم که عملی‌شدن یک رابطه به «مقداری» جذابیت و کشش نیاز دارد. اگر فقط کششی «حسی» احساس می‌کنید، رابطهٔ شما به نتیجه نخواهد رسید. افراد زیادی با امتیاز ۶، ۷ و ۸ وجود دارند. یکی از آن‌ها شاید برای اولین‌بار در زندگی شما می‌تواند رابطه‌ای پر از عشق را برای شما به ارمغان بیاورد.

«از افراد سردی که جذابیت زیادی به وجود می‌آورند دوری کنید.» این همان قانون ساده‌ایست که عمل به آن مشکل است. درگیرِ افرادی که دچار فقدان و محرومیت هستند نشوید. عمل به این قانون بسیار مشکل است چرا که این افراد «دقیقاً» همان‌هایی هستند که بیشتر از هرکسی شما را جذب خود می‌کنند. ما معمولاً به مراجعین این قانون عملی را می‌دهیم: اگر شخصی را ملاقات کردید که برایتان جذابیت بسیار زیادی داشت، میزان جذابیت را از ۵ تا ۱۰ مشخص کنید. اگر نمره ای که داده‌اید ۹ یا ده باشد، بهتر است درمورد نزدیک‌شدن به این فرد تجدید نظر کنید. گاهی چنین روابطی پس از حجم زیادی از آشفتگی‌ها به نتیجه می‌رسند اما اغلب مواقع جذابیت زیادی که حس می‌کنید بر اساس تله‌ای است که آن‌ها در شما به وجود می‌آورند. این جذابیت از ویژگی‌های مثبت در پایداری روابط نیست.

الگویی که الیزابت با تهیه لیستش به آن رسید این بود که او در روابطش زیادی می‌بخشید و کم دریافت می‌کرد. جِد دریافت که در روابطش هر قدر هم که از طرف مقابل دریافت می‌کرد، باز هم احساس رضایت نداشت. او با شخصیتی سرزنش‌کننده گفت: «این لیست زنانی است که یکی پس از دیگری مرا ناامید کردند.» اصلِ واحد در لیست شما چیست؟ از چه خطرهایی باید اجتناب کنید؟

«روابط گذشته خود را مرور و الگو های تکرارشونده را معین کنید. فهرستی از خطرهایی که از حالا به بعد بایستی از آن‌ها دوری کنید را تهیه نمایید.» فهرستی از مهم‌ترین روابط زندگیتان تهیه کنید. ممکن است بخواهید روی روابط عاشقانه، خانوادگی و دوستان نزدیکتان تمرکز کنید. به مشکلی که برای هر رابطه پیش آمده فکر کنید. آیا شخص مقابل در برآوردن نیازهای شما ناتوان بوده و یا تمایلی به این کار نشان نمی‌داده؟ آیا با خواسته‌های پی‌درپی خود، شخص مقابل را از خود رانده‌اید؟ آیا از بودن با کسی که رفتار خوبی با شما داشته خسته شدید؟ آیا در روابطتان بیشتر از آنچه می‌پذیرفته‌اید دریافت می‌کردید؟

شما می‌توانید با استفاده از تصویرسازی حتی پیشروی بیشتری با احساسات خود داشته باشید. زمانی که رخدادی خاص در زندگی کنونی شما منجر به احساس شدیدی از محرومیت می‌شود، خودتان را از طریق تصویرسازی آرام کنید. به احساساتتان اجازهٔ برزو دهید. با نیازِ خود مبنی بر پرورش، همفکری و مراقبت ارتباط برقرار کنید. سپس تصویر خود را به تصویری در کودکی ربط دهید که در آن احساسی مشابه را تجربه کرده‌اید. اگر مدام به گذشته و زمان حال بروید قادر خواهید بود تا آگاهی خود را نسبت به راه‌های تکرارِ محرومیت در روابط کنونی، بالا ببرید.

«احساس فقدان در روابط کنونی‌تان را کنترل کنید. با نیازهای خود مبنی بر تربیت و پرورش و هدایت و همدردی ارتباط برقرار کنید.» نسبت به احساس محرومیت در زندگی کنونیِ خود آگاهی بیشتری داشته باشید. به خودتان یاد دهید که هر زمان تلهٔ شما در حال تحریک‌شدن است، هوشیار باشید. این مسئله ممکن است زمانی رخ دهد که شما احساس بی‌ارزشی، تنهایی یا پوچی می‌کنید و یا هیچ‌کس احساس شما را درک نمی‌کند. ممکن است از اینکه شریک شما دور از دسترس، سرد و یا بی‌عاطفه است احساس ناراحتی می‌کنید. ممکن است از اینکه همیشه شمایید که بایستی فردی قوی باشید، عصبانی شوید؛ از اینکه همیشه شما باید از شریکتان مراقبت کنید و هرگز برعکسِ این موضوع رخ نمی‌دهد. هر حسِ شدیدی مبنی بر محرومیت و فقدان می‌تواند نشانه‌ای باشد مبنی بر این که تلهٔ شما تحریک شده و شما باید توجه بیشتری به آنچه که در حال وقوع است داشته باشید.

اولین قدم در جهت درک محدودیت کودکی، تصویرسازی ذهنی است. به مکانی ساکت بروید و اجازه دهید تا خاطرات کودکی کاملاً به ذهن شما خطور کنند. خاطرات را به طور کامل و با تمام احساسی که در آن زمان داشته‌اید به خاطر آورید. تصور کنید و به بررسی آن‌ها بپردازید. برای پدر و مادر خود به صورت جداگانه تصویرسازی کنید.

در نهایت، مراقبت، به فراهم‌کردن «قدرت»، «راهنمایی» و «هدایت» مربوط می‌شود. آیا به‌عنوان یک کودک در زمانی که نیاز به نصیحت داشته‌اید، کسی بوده که مراقب شما باشد و باعث شود احساس «امنیت» کنید؟

تلهٔ زندگی را اصطلاحاً «پیش‌زمینه» می‌نامند. مفهوم «پیش‌زمینه» از روانشناسیِ شناخت می‌آید. پیش زمینه‌ها، عمیقاً در باورهای ما دربارهٔ خودمان و دنیا، که در اوایل زندگی شکل گرفته‌اند، ریشه دارند. این پیش‌زمینه‌ها هستند که احساس ما را نسبت به خودمان تشکیل می‌دهند. برای دست‌کشیدن از باورهایمان در یک پیش‌زمینه، بایستی از دانستن اینکه چه کسی هستیم و دنیا چگونه است دست بکشیم؛ بنابراین حتی زمانی که باعث رنجش ما می‌شوند، باز هم به آن‌ها متمسک می‌شویم. این باورهای اولیه به ما حس اطمینان و پیش‌بینی می‌دهند. آن‌ها آشنا و آرامش‌بخش هستند. به عبارت دیگر، آن‌ها حسِ بودن در خانهٔ خودتان را به شما می‌دهند. به همین دلیل است که روانشناسانِ شناختی معتقدند که پیش‌زمینه‌ها و یا همان تله‌های زندگی به سختی تغییر می‌کنند.

حتی زمانی که هِدِر به خوبی از عهدهٔ موقعیت‌های استرس زا بر می‌آمد، تمامِ موفقیت‌های خود را مدیون مصرف داروها می‌دانست. احساس سلطه و احساس اینکه خودش از عهدهٔ امور برمی‌آید را در خودش پرورش نمی‌داد. (دقیقاً به همین دلیل است که بیمارانِ مبتلا به مشکل اضطراب، پس از کنارگذاشتنِ دارو، دوباره به حالت اول خود بازمی‌گردند.)

در نهایت، مراقبت، به فراهم‌کردن «قدرت»، «راهنمایی» و «هدایت» مربوط می‌شود. آیا به‌عنوان یک کودک در زمانی که نیاز به نصیحت داشته‌اید، کسی بوده که مراقب شما باشد و باعث شود احساس «امنیت» کنید؟

«همفکری» به داشتن شخصی مربوط می‌شود که دنیای شما را «درک» می‌کند و به احساسات شما «اعتبار» می‌بخشد. آیا والدینتان شما را درک کرده‌اند؟ آیا با احساسات شما همگام بوده‌اند؟ آیا در هنگام بروز مشکلات آن‌ها را محرم خود دانسته‌اید؟ آیا آن‌ها به شنیدن آنچه می‌گفتید علاقه نشان می‌دادند؟ اگر از آن‌ها بمی‌خواستید، آیا حاضر بوده‌اند از احساسات خودشان با شما سخن بگویند؟ آیا می‌توانستند با شما ارتباط برقرار کنند؟

هر نوع از محرومیت، به جنبه‌ای متفاوت از عشق مرتبط می‌شود. تربیت به «گرمی»، توجه و توجه فیزیکی مرتبط است. آیا والدینتان شما را در آغوش گرفته‌اند؟ آیا مایهٔ آرامش خاطر شما بوده‌اند؟ آیا زمان خود را به شما اختصاص داده‌اند؟ آیا حالا که آن‌ها را می‌بینید، شما را در آغوش می‌گیرند و می‌بوسند؟