بریده‌هایی از کتاب در فکر ذهن و روان نوجوانان چه می‌گذرد؟

در دنیا جای کافی برای همه هست پس بجای این‌که جای کسی را بگیری سعی کن جای خودت را پیدا کنی. «چارلی چاپلین»

بهترین برنامه‌ریزی برای آینده؛ بهره‌گیری درست از زمان حال است. «آلبرکامو»

مظلوم دوست داشتنی و قابل ترحم است: (خیر) مظلومی قابل ترحم و دوست داشتنی است که برای حق و حقوق خود ایستاده است و کسی که که به عمد تن به ظلم می‌دهد و از حق خود می‌گذرد و اجازه می‌دهد دیگران از او سوء استفاده کنند نه تنها دوست داشتنی نیست بلکه رقت انگیز و گناه‌کارتر از ظالم است. اگر چه اکثر افراد خودخواه یا خودشیفته و پرخاشگر مجذوب افراد منفعل، ضعیف و مطیع می‌شوند ولی در طولانی مدت حالشان از آنها به هم می‌خورد و حکم دستمال کاغذی برای‌شان پیدا خواهند کرد و هر زمان لازم بدانند آنها را زیرپایشان لِه می‌کنند و داخل سطل زباله می‌اندازند.

با والدین خود همانگونه رفتار کنید که انتظار دارید فرزندانتان با شما داشته باشند.

یکی از مهمترین مراحل رشد و شکوفایی انسان و رسیدن به درجات اعلی و کمال، توانایی در به کنترل درآوردن هوی و هوس‌ها است (ویژگی که انسان را از حیوان متمایز می‌کند)

چنانچه هسته باید نخست در دل خاک بشکافد تا راز دلش در آفتاب عریان شود. شما نیز باید رنجِ شکافتن را تجربه کنید تا به شکفتن در رسید. «جبران خلیل جبران»

اگر چه در برخی از موارد روزگار در حق برخی بسیار ظالم است ولی بایستی بخاطر داشت که همواره بدبخت‌تر از ما وجود دارد و همیشه بایستی سپاسگزار و خشنود از آنچه که هستیم و داریم، باشیم و در عین حال برای بهتر شدن تمام توان خود را بکار ببندیم.

اگر دیگران با من مخالف باشند پس من حتماً در اشتباه هستم: (خیر) اگر چه خِرَد (و نه نظر) جمعی بالاتر و اصلح‌تر از خرد فردی است ولی این بدین معنی نیست که همیشه حق با اکثریت است. در واقع درستی یا نادرستی چیزی فقط از طریق دلیل، مدرک، منطق و واقعیت سنجیده می‌شود و نه باور و نظر صرف دیگران. گالیله (و معدود افرادی دیگر) با دلیل، مدرک، محاسبه و منطق اعلام نمود که زمین به دور خورشید می‌گردد و نه خورشید دور زمین. اما کل جامعه مسیحیت آن دوران (و به ظاهر دانشمندان مذهبی آن) فقط براساس باور مذهبی خود (و بدون هیچ منطق و استدلالی) تمام قد مقابل عقل و منطق و علم ایستاد و او را تا سرحد گردن بریدن رساندند.

گذشته خود را مرور کنید و عللی را که شما را بدین جا رسانده و هم اکنون هستید مشخص کنید. سعی کنید آنهایی را که به شما صدمه رسانده‌اند درک کرده و ببخشید. پدر و مادر و دوستان نیز بنی‌بشر و مملو از اشتباه و خطا و ندانم کاری هستند. آنها و خود را به خاطر اشتباهات، خطاها، شکست‌ها و شرمساریها برای همیشه ببخشید و به خاک بسپارید و اجازه ندهید گذشته، خاطرات و تجربیات بد بطور دائم در جلوی ذهن شما رژه بروند.

محبت و مهربانی واقعی دارای چند ویژگی مهم است: (۱) از روی میل و رغبت و انتخاب است نه از سر ناتوانی، نادانی، نیازمندی و نگرانی؛ (۲) با احساس خرسندی و خشنودی درونی واقعی همراه است؛ (۳) توقع و چشم داشتی وجود ندارد و به همین دلیل در صورت توان حد و نهایتی برای آن متصور نیست و (۴) فرد خود را فراموش نمی‌کند.

علت درگیرشدن بیشتر نوجوانان به کارهای غلط همین ریسک‌پذیری بالای آنها و داشتن پیش فرضیات غلط، عدم توجه به عواقب، غفلت و اولویت‌های نادرست آنها است و نه عدم آگاهی و قدرت تمایز کار خوب از بد.

تلقین و توجه به نکات مثبت و تغییر دادن بینش: یک دفترچه یادداشت تهیه نمایید و هر روز سه نکته و ویژگی و رفتار مثبت و خوب خود را در آن بنویسید و آخر هر هفته آنها را مرور کنید. ظرف چند هفته درخواهید یافت که چه گوهری بوده‌اید که تاکنون به آن واقف نبوده‌اید. همچنین خصایص و نکات منفی خود را با موقعیت و حالات بدتر مقایسه کنید و قدر آنها را بدانید. اگر چشمانتان زیبا نیست در مقابل از نعمت بینایی برخوردار هستید؛ اگر قدتان در حد دلخواه بلند نیست (و کاری برای آن نمی‌توانید انجام دهید) در مقابل فلج نیستید؛ اگر چهره‌تان زیبا نیست در مقابل انسان والایی هستید (صورت زیبای ظاهر هیچ نیست ای برادر سیرت زیبا بیار)؛ درون انتقادگر و عیب‌جو را می‌توان با واقعیت بینی، تمرین و تلقین به درون خوش‌بین و واقع‌بین تبدیل نمود.

اگر با والدین خود ‌(و یا هر فرد دیگری) بحث و گفتگو می‌کنید چند نکته را به خاطر بسپارید: ۱) صحبتهای او را قطع نکنید (حتی اگر مطمئن هستید می‌خواهد چه بگوید)؛ ۲) از خود رفتار یا حرکتی نشان ندهید که بوی تحقیر و تمسخر دهد؛ ۳) از بکار بردن کلمات سبک و به اصطلاح کوچه بازاری و بلند کردن صدا و فریاد زدن بپرهیزید؛ ۴) با استدلال و منطق نظرات خود را ابراز کنید؛ ۵) اگر فرد مقابل منطقی نیست و باورهای خود را عین حق و حقیقت و ملاک قضاوت می‌داند با وی بحث استدلالی و منطقی نکنید

تحقیقات نشان داده است که میزان حساسیت گیرنده‌های مواد مخدر در مرکز لذت تا سن ۲۳-۲۲ سالگی چند برابر بالغین است و به همین دلیل احتمال معتاد شدن افراد در صورت استفاده از مواد مخدر (از سیگار گرفته تا مواد توهم‌زا شادی آفرین و الکل) قبل از ۲۳ سالگی چندین برابر بعد از آن است (و متأسفانه شروع اکثر اعتیادها از همین دوران است).

ابراز وجود، نظر و خواسته نشانه خودخواهی است: (خیر) ابراز عقیده، تمایل، ترجیح و خواسته زمانی خودخواهی است که توقع داشته باشیم دیگران حتماً به آن گردن نهند و موافقت کنند و یا در تصمیم‌گیری واحدی برای جمع، نظر اکثریت را پیروی نکنیم. برای مثال اگر قرار باشد که در یک خانواده پنج نفری برای انتخاب محل گردش و سرگرمی آخر هفته تصمیم گرفته شود، ما به عنوان یکی از اعضاء خانواده (با حق یک رأی) بایستی نظر، تمایل و احتمالا دلیل‌های خود را برای انتخاب خود بیان کنیم و دیگران را نیز بشنویم و آنگاه اگر به نقطه مشترکی نرسیدیم، بر اساس رای‌گیری به نظر اکثریت احترام بگذاریم. در این حالت حتی اگر بعدن اکثریت از انتخاب خود پشیمان شدند و ما با آنها مخالف بودیم، ما حق نداریم آنها را مورد سرزنش و یا تمسخر قرار دهیم و یا دفعه بعد توقع داشته باشیم که بدون مخالفت نظر ما را بپذیرند.

حرمت و احترام آنها را رعایت کنید: برخلاف تصور عمومی که حرمت و احترام را معادل دست به سینه بودن، پایین انداختن سر، دراز نکردن پا جلوی بزرگتر، جواب ندادن، ابراز مخالفت نکردن، سلام دادن کوچکتر به بزرگتر و نظایر آن می‌دانند (که چیزی جز بقایای بردگی، بندگی و اشراف‌زدگی نبوده و کاملاً ضدارزش و اصول اخلاقی هستند) حفظ حرمت و حیثیت یعنی تحقیر نکردن دیگران؛ یعنی والا دانستن جایگاه و منزلت انسانی فارغ از سن، نژاد، جنس، سواد، رنگ؛ یعنی برملا نکردن اسرار دیگران؛ یعنی ابراز مخالفت بدون حمله به شخصیت دیگران؛ یعنی استفاده نکردن از کلمات رکیک؛ یعنی عدم غیبت؛ و ... . هیچ منافاتی ندارد که با نظر و عقیده کسی مخالفت داشته باشیم ولی احترام و حرمت وی را حفظ کنیم.

حرمت و احترام آنها را رعایت کنید: برخلاف تصور عمومی که حرمت و احترام را معادل دست به سینه بودن، پایین انداختن سر، دراز نکردن پا جلوی بزرگتر، جواب ندادن، ابراز مخالفت نکردن، سلام دادن کوچکتر به بزرگتر و نظایر آن می‌دانند (که چیزی جز بقایای بردگی، بندگی و اشراف‌زدگی نبوده و کاملاً ضدارزش و اصول اخلاقی هستند) حفظ حرمت و حیثیت یعنی تحقیر نکردن دیگران؛ یعنی والا دانستن جایگاه و منزلت انسانی فارغ از سن، نژاد، جنس، سواد، رنگ؛ یعنی برملا نکردن اسرار دیگران؛ یعنی ابراز مخالفت بدون حمله به شخصیت دیگران؛ یعنی استفاده نکردن از کلمات رکیک؛ یعنی عدم غیبت؛ و ... . هیچ منافاتی ندارد که با نظر و عقیده کسی مخالفت داشته باشیم ولی احترام و حرمت وی را حفظ کنیم.