بریده‌هایی از کتاب حیرت

نمایشنامه، شعر و ادبیات کاری می‌کنند که در قلمروی امن تخیل پرسه بزنیم و وحشت‌های انسان‌ها را بهتر درک کنیم و این اقدام نمادین و آیینی خود نوعی پاک‌سازی است و گزند و وحشت انسان را به بازنمایی‌های زیبایی‌شناختی مبدل کرده که حیرت را در پی دارد

ثروت حیرت روزمره را تحلیل برده و ظرفیت ما برای توجه به زیبایی اخلاقی دیگران، شگفتی‌های طبیعت یا تعالی موسیقی و هنر را نابود می‌کند

ما ذاتاً به حیرت نیاز داریم و این چیزی است که با مغز و بدن ما عجین شده است

در دستیابی به حیرت در اشکال فرهنگی مختلف، ما در تجارب فرهنگی و زیبایی‌شناختی حیرت به بقیه ملحق شدیم تا اسرار زندگی به‌شدت اجتماعی‌مان رادرک کنیم.

می‌توان در این هشت شگفتی زندگی به احساس حیرت دست یافت: زیبایی اخلاقی، جوشش جمعی، طبیعت، موسیقی، طراحی بصری، معنویت و مذهب، زندگی و مرگ و کشف و شهود. اگر حیرت موردعلاقه شما در این فهرست نیست، ناراحت نباشید: دسته «سایر موارد» ۵ درصد از پاسخ‌ها را به خود اختصاص داد. این دسته شامل داستان‌هایی دربارهٔ طعم و مزه، بازی‌های ویدیویی، حس‌یافت‌های سهمگین (مانند رنگ یا صدا) و اولین تجربهٔ رابطهٔ جنسی بود.

پول منجر به حیرت نشده به‌جز در موارد معدودی که در آن افراد سوءاستفاده مالی را تجربه کرده‌اند. هیچ‌کس به لپ‌تاپ، فیس‌بوک، اپل واچ یا گوشی هوشمنداشاره نکرده بود. همچنین هیچ‌کس از اقلام مصرفی روزانه مانند کفش نایک، ماشین تسلا ، کیف گوچی یا خودکار مونبلان اسم نبرده بود. حیرت در قلمرویی مجزا از دنیای مادی، پول، سود و جایگاه محقق می‌شود، قلمرویی فراتر از امور ناقدسی که بسیاری آن را قلمروی مقدس نامیده‌اند.

حیرت، احساس حضور در درگاه چیزی عظیم است که درک کنونی انسان از جهان را بالا می‌برد. عظمت می‌تواند جسمانی باشد، مثلاً وقتی در کنار درختی به ارتفاع ۳۵۰ فوت می‌ایستید و یا صدای خواننده یا صدای گیتار الکتریک را می‌شنوید. عظمت می‌تواند مربوط به زمان باشد، مثلاً زمانی که لبخند یا رایحه‌ای شما را به دوران کودکی‌تان می‌برد. عظمت می‌تواند امری معنایی و یا در رابطه با اندیشه باشد، بخصوص زمانی که جرقه‌ای در ذهن فرد زده شده و باورها و امور ناشناختهٔ پراکنده در نظریه‌ای واحد دربارهٔ جهان گرد هم می‌آیند. عظمت می‌تواند چالش‌برانگیز، پریشان‌کننده و متزلزل‌کننده باشد. وقتی حیرت ظهور و بروز پیدا می‌کند، مشخص می‌شود که دانش کنونی ما از فهم چیزی که با آن مواجه شده‌ایم عاجز است. همچنین، در حالت حیرت به دنبال درک و فهم جدید از پدیده‌ها هستیم.

در برخی دوره‌ها، عظمت در خشونت انسان و در دوره‌های دیگر، تظاهرات در خیابان‌ها علیه صنعتی‌سازی و شرکت‌هایی که ظلم را ترویج می‌دهند امری عظیم بوده است. عظمت به‌شدت متنوع بوده و به همین ترتیب معنای حیرت هم به‌شدت متغیر است.

طراحی بصری که منجر به حیرت روزمرهٔ بیشتر می‌شود سلامت و بهزیستی جمعی ما را ارتقا می‌دهد. در مطالعه‌ای جدید در کشور دانمارک مشخص شد که آویختن نقاشی بر دیوارهای بیمارستان منجر به افزایش احساس امنیت بیماران، افزایش تمایل آن‌ها به ترک تخت خود و برقراری روابط اجتماعی و درنهایت، درک بیماری خود با توجه به چرخهٔ زندگی است. در شهرهایی که مردم بیشتر حیرت بصری را تجربه می‌کنند، وضعیت سلامت صرف‌نظر از میزان درآمد و همچنین آلودگی شهر، بهتر بوده است. در شهرهایی که مسیر پیاده‌روی، مناظر، میدان‌ها و سازه‌های عمومی مثل کتاب‌خانه طراحی مطبوعی دارند، مردم بیشتر پذیرای یکدیگر بوده و سلامت و بهزیستی بالاتری را گزارش کرده‌اند.