بریده‌هایی از کتاب موهبت اختلاف

می‌توانید به اعضای تیمتان این پیام را بدهید که اگر آشکارا با آن‌ها مخالفت می‌کنید، به این معنا نیست که احترامی برایشان قائل نیستید، بلکه این مخالفت ازقضا حاکی از احترامی است که به آن‌ها می‌گذارید.

بچه‌ها وقتی بی‌پرده با پدرومادرشان مخالفت می‌کنند شاداب‌ترند، البته تا جایی که مخالفتشان زهرآگین و خطرناک نشود؛

عملکرد همکاران در محل‌کار به بالاترین سطح خودش می‌رسد اگر بلد باشند چطور مستقیماً، و حتی با تمام وجود، با یکدیگر مخالفت کنند، بدون اینکه تیشه به ریشهٔ روابط و رفاقت‌هایشان بزنند.

موافقتِ بی‌حدوحصر برای ما زیان‌بار است و تأثیر ما روی همدیگر فقط وقتی به بالاترین حد خودش می‌رسد که بتوانیم به‌خوبی با یکدیگر مخالفت کنیم.

بدتر از بگومگوهای مخرب چیست؟ اینکه اصلاً بگومگویی نداشته باشیم.

زوج‌هایی که بحث‌های شدیدی با هم می‌کنند، در مقایسه با زوج‌هایی که از هر مواجهه‌ای بیم دارند، عموماً رضایت‌خاطر بیشتری دارند.

شاخص سالم‌بودنِ جو این است که گفت‌وگوهای پسِ پرده وجود ندارند. آموخته‌ها پیش چشم می‌آیند و همه‌چیز به‌صورت روان بین خود افراد رفع‌ورجوع می‌شود و رابطه‌ها به قوت خودشان باقی می‌مانند.

یک چالش اساسی برای مؤسسه‌ها اطمینان از این مسئله است که کارمندان می‌توانند میان تعارض و چشم‌وهم‌چشمی‌های شخصی تفاوت قائل شوند. پژوهشگران مدیریتْ میان تعارض وظیفه‌محور (یعنی بحث‌وجدل برای حل مشکلات یا اتخاذ تصمیمات) و تعارض رابطه‌محور (یعنی بحث‌وجدل بر سرِ مسائل شخصی) تمایز می‌گذارند.

یاد گرفته‌ام که نباید به هر قیمتی از تعارض روی‌گردان شوم و اتفاقاً این تعارض، اگر در جای صحیحش باشد، مزیت‌های خوشایند و فراوانی نصیبم خواهد کرد. حالا می‌دانم که بچه‌ها وقتی بی‌پرده با پدرومادرشان مخالفت می‌کنند شاداب‌ترند، البته تا جایی که مخالفتشان زهرآگین و خطرناک نشود؛ فهمیده‌ام زوج‌هایی که بحث‌های شدیدی با هم می‌کنند، در مقایسه با زوج‌هایی که از هر مواجهه‌ای بیم دارند، عموماً رضایت‌خاطر بیشتری دارند. دریافته‌ام که عملکرد همکاران در محل‌کار به بالاترین سطح خودش می‌رسد اگر بلد باشند چطور مستقیماً، و حتی با تمام وجود، با یکدیگر مخالفت کنند، بدون اینکه تیشه به ریشهٔ روابط و رفاقت‌هایشان بزنند. آموخته‌ام که موافقتِ بی‌حدوحصر برای ما زیان‌بار است و تأثیر ما روی همدیگر فقط وقتی به بالاترین حد خودش می‌رسد که بتوانیم به‌خوبی با یکدیگر مخالفت کنیم.

ما در زندگی آفلاینمان به‌ندرت با رفتارهایی مواجه می‌شویم که آن‌ها را غیراخلاقی می‌دانیم -مطالعه‌ای که در ایالات‌متحده و کانادا انجام شد حاکی از آن است که ما فقط در ۵ درصد از تجربیات روزمره‌مان شاهد رفتارها و اعمال غیراخلاقی هستیم- اما در اینترنت همواره با این رفتارها برخورد داریم.

درمانگرانی که کمتر به خودشان مطمئن‌اند عملکرد شغلیِ بهتری دارند.

مقاله‌ای در سال ۲۰۱۱ در بریتیش ژورنال آو کلینیکال سایکولوژی منتشر شد که نشان می‌داد متخصصان مستقلْ درمانگرانی را که ارزیابی منفی‌تری از خودشان داشته‌اند واجد کفایت و صلاحیت بیشتری می‌دانند.

اختلاف فرهنگی صرفاً مسئله‌ای منحصر در تقابل‌هایی مثل غرب و شرق یا انگلیسی و فرانسوی نیست. هر کشوری یک فرهنگ واحد دارد، اما به همین ترتیب، هر شهری، هر محل‌کاری، هر خانواده‌ای و هر رابطهٔ پایدار و دیرینه‌ای هم فرهنگِ خاص خودش را دارد؛ معمولاً توصیه می‌کنند که هرگز درمورد زندگی زناشویی دیگران اظهارنظر نکنیم، به این دلیل که ما فرهنگ‌های دیگر را نمی‌شناسیم. درواقع، حتی میان مردمانی که در مکان‌های واحدی بار آمده‌اند، در مدارس یکسانی درس خوانده‌اند و برنامه‌های تلویزیونیِ مشابهی را تماشا کرده‌اند، هر فرد همچنان آداب، عادات و خصلت‌های خاص خودش را کسب کرده است. هر فرد یک خرده‌فرهنگ است: همهٔ ما، یعنی تک‌تکمان، هرکدام تاحدی عجیب و غیرعادی هستیم. بنابراین می‌شود گفت که هر اختلاف‌نظری یک نبرد میان‌فرهنگی است.

در هر مکالمه‌ای که در آن عدم‌توازنِ قدرت وجود داشته باشد، طرف قدرتمندتر بیشتر محتمل است که روی موضوع اصلی تمرکز کند، درحالی‌که طرفِ سرافکنده برروی رابطه تمرکز می‌کند.

یک روان‌شناس فرهنگی به نام تامس تالهلم، تحت تأثیر پژوهش هنریک، آزمون‌هایی مشابه میان محافظه‌کاران و لیبرال‌های آمریکا برگزار کرد. او دریافت که لیبرال‌ها و محافظه‌کاران به‌گونه‌ای فکر می‌کنند که گویی ریشه در فرهنگ‌های متفاوتی دارند -«تقریباً تفاوتی به‌اندازهٔ تفاوت غربیان و شرقیان». لیبرال‌ها «عجیب» تر از محافظه‌کاران‌اند: تحلیلی‌تر و آمادهٔ اندیشیدن به امور انتزاعی. تعجبی ندارد که لیبرال‌ها و محافظه‌کاران آمریکایی مخالفت‌ورزی‌های ناکارآمدِ بسیاری دارند: فهمشان از واقعیت از اساس با یکدیگر متفاوت است.

عذرخواهی زمانی کارگر می‌افتد که انجامش دشوار به نظر برسد.

یکی از مهم‌ترین یافته‌های ایکیس دربارهٔ ذهن‌خوانی این است که افراد واقعاً در آن ضعیف‌اند. در مقیاسی از ۰ تا ۱۰۰، میانگین نمرهٔ دقت همدلانه ۲۲ و بهترین نمره ۵۵ بود

هرکجای این کرهٔ خاکی که زندگی می‌کنیم، بیشترِ ما داریم رفته‌رفته به‌سمت زندگیِ کم‌زمینه حرکت می‌کنیم؛ هر روز بیشتر از قبل به شهرها هجوم می‌آوریم، در حیطهٔ شغلی با غریبه‌ها کار می‌کنیم، و با استفاده از گوشی‌های هوشمند با یکدیگر حرف می‌زنیم. کشورهای مختلف هنوز هم فرهنگ‌های ارتباطی متفاوتی دارند، اما تقریباً همهٔ آن‌ها در عرصه‌های تجاری، توسعهٔ شهری و فناوری از الگوهای جهانیِ یکسانی پیروی می‌کنند. این الگوها آداب‌ورسوم و سنت را منحل می‌کنند، سلسله‌مراتبِ جایگاه‌ها را تخت و یکدست می‌کنند و به جرّوبحث‌ها و بگومگوها میدان می‌دهند. به‌هیچ‌وجه معلوم نیست که ما برای چنین تغییراتی آماده باشیم.

در هر مکالمه‌ای، ما هم‌زمان به دو چیز واکنش نشان می‌دهیم؛ اولی محتواست، یعنی آن چیزی که علی‌الظاهر موضوع بحث‌وجدل است. حالا این موضوعِ نمایان ممکن است پول باشد یا سیاست یا کارهای خانه یا هر چیز دیگر؛ دومی سیگنال‌های مربوط به رابطه است، مثل اینکه هرکدام از دو نفر خودشان را در نسبت با دیگری چطور می‌بینند.

مرز میان تعارض وظیفه‌محور و تعارض رابطه‌محور مرز نامشخصی است. تعارض بر سرِ وظیفه عموماً به‌سمت رقابت‌های شخصی سُر می‌خورد. شواهد حاکی از آن‌اند که وقتی افراد مخالفت‌ها را به چشمِ هجمه‌های شخصی می‌بینند، کارکردِ شناختی‌شان در دو جهتِ اساسی آسیب می‌بیند؛ اول اینکه در تفکرشان انعطاف‌ناپذیرتر می‌شوند و محکم به همان موضع اولیه‌شان می‌چسبند، حتی اگر مشخص شود که آن موضع اشتباه بوده است؛ دوم اینکه گرفتارِ «پردازشِ سوگیرانهٔ اطلاعات» می‌شوند، یعنی فقط تا جایی به اطلاعات جدید خوشامد می‌گویند که مواضع قبلی‌شان را مستحکم می‌کند. در یک کلام، به‌جای اینکه به گروه کمک کنند تا به نقطهٔ مطلوب برسد، تمرکزشان منحصراً به اثباتِ حقانیتِ خودشان معطوف می‌شود. درنتیجه گروه را یک گام به حماقت نزدیک می‌کنند.

مخالفت‌ورزی ثمربخش در گروِ احساسی است که افراد دربارهٔ یکدیگر دارند. ما زمان زیادی را به این اختصاص می‌دهیم که چطور استدلال کنیم، اما به‌اندازهٔ کافی روی این وقت نمی‌گذاریم که چطور رابطه‌ای بسازیم که نحوهٔ استدلال‌هایمان را تعیین می‌کند. غالباً گفته می‌شود که یک اختلاف‌نظر خوب مستلزم آن است که افراد احساسات و هیجاناتشان را کنار بگذارند و کاملاً عقلانی فکر کنند. اما این خیال خام است. مخالفت‌ورزی ثمربخش مستلزم تعهد و التزامی از جنس اعتماد است: باید احساس کنیم که ما درنهایت در کنار یکدیگریم و نه دربرابرِ هم.

ما انسان‌ها موجوداتی سراپا عقلانی نیستیم و اگر این واقعیت را نپذیریم، به‌گونه‌ای رفتار می‌کنیم که محکوم به شکست است. ما فقط زمانی می‌توانیم تمامی قابلیت‌های مخالفت‌ورزی را آزاد کنیم که، در این فرایند، برای جنبه‌های غیرمنطقی‌مان هم جایی باز کنیم.

از منظر تعامل‌گرایانه، هدفِ تکاملِ عقل نه دستیابیِ انسان‌ها به حقیقت، که تسهیل ارتباطات و همیاری آن‌هاست.

اسطورهٔ فردی منطقی که در انزوایی شکوهمند فرورفته و می‌تواند هر مشکلی را از سر راه بردارد اسطوره‌ای وسوسه‌انگیز اما گمراه‌کننده است.

آن چیزی که تواناییِ چیره‌شدن بر کرهٔ زمین را به انسان‌ها داده این نیست که ما «به‌تنهایی و مستقلاً فکر می‌کنیم»، بلکه مهارت بی‌نظیر ما برای فکرکردن در گروه است.

فقط زمانی می‌توان با دل‌وجان به مخالفت‌ورزی پرداخت که اعتماد، احترام و درک متقابلی وجود داشته باشد. اگر به این نقطه برسید، هر کاری ممکن می‌شود.

پیش از آنکه سروقتِ محتوای اختلاف‌نظر بروید، رابطه‌ای از جنس اعتماد بسازید.

کسانی که گفت‌وگوهای دشوار را به‌خوبی اداره می‌کنند با یک چیز از بقیهٔ ما متمایز می‌شوند، آن‌هم اینکه مراقبت و توجهشان را، پیش از آنکه پا به عرصهٔ خودِ مخالفت‌ورزی بگذارند، صرفِ شکل‌دهیِ رابطه می‌کنند.

مخالفت‌ورزی‌های بهتر از پیِ روابط بهتر می‌آیند.

وقتی افراد حرف می‌زنند، صرفاً افکارشان را بیان نمی‌کنند، بلکه حتی بیشتر از افکار دارند عواطف و احساساتشان را بیان می‌کنند. آن‌ها واقعاً می‌خواهند این احساساتشان شنیده شود. ب