بریده‌هایی از کتاب ادبیات جنایی

طبق تحلیل تودورف، ادبیات جنایی دو داستان را شامل می‌شود: داستان نخست، داستان جنایت است و داستان دوم، داستان تحقیق درباره‌ی آن.

انتقام، همان طور که کاترین بلسی می‌گوید، «عدالت نیست» (بلسی، ۱۹۸۵: ۱۱۲). جالب آن که آنچه انتقام‌گیرنده را به انجام عمل ناعادلانه وامی‌دارد، فقدان عدالت است. او در تلاش برای احیای وحدت و نظم اجتماعی‌ای که عدالت وعده‌اش را داده، به انتقام رو می‌آورد.

در مقدمه‌ای که در ۱۹۲۸م بر کتاب داستانهای کوتاه برجسته‌ی کارآگاهی، معمایی و ترسناک (۱۹۲۹، ایالات متحده) نوشت، چهار قصه را به عنوان اسلاف این ژانر معرفی کرد: این چهار قصه، شامل دو قصه از عهد عتیق، از کتاب دانیال است که قدمتشان به قرن چهارم تا اول پیش از میلاد باز می‌گردد، ‌یک قصه از هرودت متعلق به قرن پنجم قبل از میلاد و‌ یک قصه نیز از اساطیر هرکول است.

انتقام، همان طور که کاترین بلسی می‌گوید، «عدالت نیست» (بلسی، ۱۹۸۵: ۱۱۲). جالب آن که آنچه انتقام‌گیرنده را به انجام عمل ناعادلانه وامی‌دارد، فقدان عدالت است. او در تلاش برای احیای وحدت و نظم اجتماعی‌ای که عدالت وعده‌اش را داده، به انتقام رو می‌آورد.

با وجود خشونتی که با جنایتی همچون قتل همبسته است، خصلت داستانهای کریستی در دوره‌ی بین دو جنگ جهانی، آن است که عاری از خشونت‌اند؛ جسدهای این داستانها نه تنها خون‌آلود نیستند، بلکه به شکل عجیبی تروتمیز به نظر می‌رسند. البته منظور این نیست که خود قتلها خشونت‌بار نیستند، منظور وضعیتی است که در آن از شلیکهای مرگبار، چاقوکشی‌ و چماق در دست چرخاندن‌ و مسموم کردن با اسید خبری نیست.

در ادبیات خشن هیچ فرجام رمانتیکی دیده نمی‌شود؛ در مقابل، غیرممکن بودن این فرجام رمانتیک با غیرممکن بودن حل مسئله‌ی جنایی و احیای نظم اجتماعی متناظر است. به همین دلیل است که کارآگاهان تلخ‌روی مرد (و اخیراً زن) با وجود رمانتیسیسمی که به خوبی در لایه‌های داستانی پنهان شده، معمولاً تنها هستند

محیطها و اماکن مختلف در داستانهای معمایی و کارآگاهی باعث خلق خرده‌ژانرهای مختلف می‌شوند. از جمله‌ی پرکاربردترین آنها می‌توان به «معمای خانه‌ی ویلایی» و «معمای اتاق در بسته» اشاره کرد که در آنها، روشهای مختلف و مبتکرانه‌ی ارتکاب قتل در یک محیط بی‌منفذ و مهر و موم شده، شکل‌دهنده‌ی محور داستان است.