بریده‌هایی از کتاب زندگی و سلوک آیت الله مجتهدی تهرانی

شبهات و اصول خیال نکنید من که اشعار حافظ را می‌خوانم، مرید او هستم. بین علماء دربارۀ حافظ اختلاف هست، بعضی او را رد کرده و بعضی هم مریدش هستند. ولی من چیزی نمی‌دانم. «قف عند الشبهات» «در موارد مشکوک از خودتان نظریه ندهید» من هم فقط شعر او را خواندم. شب اول قبر هم از من نمی‌پرسند: «من حافظ؟» «حافظ کی بود؟» و اگر هم بپرسند می‌گویم «لا ادری، نمی‌دانم.» ولی نکیر و منکر حتما از ما سوال می‌کنند که: «من ربک؟» ما هم باید بگوییم: «الله جل جلاله ربی.»

دو چیز است که سبب ریزش گناهان می‌شود: یکی بیماری. دومی سجده. در روایت آمده است که: اگر کسی مدتی به سجده برود و شکرلله بگوید، مخصوصاً بعد از خواندن نماز شب، اگر ده یا پانزده دقیقه در سجده بماند، این کار او، سبب ریزش گناهان می‌گردد. پس همانطور که باد پاییزی سبب ریزش برگ‌ها می‌شود، سجده هم گناهان انسان را می‌ریزاند. انسان وقتی به سجده می‌رود، احساس سبکی می‌کند.

اگر کسی قلبش زنگ زده باید قرآن بخواند تا زنگ قلبش از بین برود.

خداوند متعال می‌فرماید: بنده من، تو یک وجب به طرف من بیا، من یک قدم به سوی تو می‌آیم، تو یک قدم به سوی من بیا من هروله کنان، سریع و تند به سوی تو می‌آیم.

اگر بتوانی در اثر فکر کردن خودت را پیدا کنی، آن وقت نماز شب خواندن دیگر هیچ کاری ندارد، اگر یک بعد از نصف شب یا دوی بعد از نصف شب هم بخوابی، باز پیش از اذان صبح بلند می‌شوی و نیازی نیست که کسی بیدارت کند، چرا؟ چون قلبت بیدار شده و به همین خاطر است که امیر مؤمنان (ع) اول می‌فرماید: «نبه بالتفکر قلبک» و بعد می‌فرماید: «و جاف عین اللیل جنبک» پهلویت را از بستر خواب دور کن.

اکثر بلاهایی که نازل می‌شود به قطع رحم، بی اعتنایی به نماز، بی اعتنایی به نماز اول وقت، راضی نبودن پدر و مادر از فرزند، ندادن خمس، و گناهانی است که در مجالس عروسی رخ می‌دهد.

خدا استاد ما مرحوم آقای برهان را بیامرزد، ایشان می‌فرمودند: «همانطوری که مقید هستید بعضی از میوه‌ها را نوبر کنید، مقید باشید که بعضی از عبادات را نیز نوبر کنید.» یعنی همانطور که خرمالو و زال زالک و... یک خاصیتی برای جسم ما دارند، مستحبات هم در روح ما اثر می‌گذارد.

بر متدین لازم است که چنانچه غیبت مسلمانی را بشنوند در مقام انکار برآید و آن را رد کند و از آن مؤمن غایب، دفاع و یاری کند تا خدا هم او را یاری فرماید.

سزاوار است کسانی را که از معاصی دوری گزیده‌اند و خداوند نعمت پرهیز از گناهان را به آنها بخشیده به گناهکاران و کسانی که زیر بار فرمان خدا و رسول نمی‌روند مهربانی کنند

باید به قوانین دولت اسلامی احترام گذاشت، شخصی مرا سوار ماشین کرد، خواست از چراغ قرمز عبور کند گفتم: آقا مگر نمی‌بینی چراغ قرمز است گفت: بله، ولی چون شما هستید اشکالی ندارد، گفتم: این حرف‌ها چیه که شما می‌زنید؟ بایست، و او را نگه داشتم، اتفاقا اگر ما با این عبا و عمامه خدای نکرده خلافی مرتکب شویم، اشکالش بیشتر است.

مبادا خدای ناکرده فقر و تنگدستی خود را برای مردم بازگو کنیم، حتی غیر مستقیم، بلکه به خدا باید گفت زیرا او سمیع و بصیر است و رزق و روزی در دست اوست.

باید گهگاهی خودمان به خودمان خطاب کنیم و بگوییم: «من تو را به جا نمی‌آورم. تو کی هستی؟»

اگر کسی واقعاً بنده خدا باشد و گناه نکند، علاوه بر اینکه رزق و روزی او را می‌رساند بلکه چشم و دل او را سیر و نسبت به آنچه که دارد قانع می‌سازد و اگر این روش عبودیت و بندگی و اطاعت را ادامه دهد صفات خدائی را هم کسب می‌کند.

دعا «ای خدایی که الحاح ملحین تو را مشغول نمی‌سازد.» یعنی‌ای خدایی که اگر همۀ عالم تو را صدا بزنند و همه بگویند یا الله، تو پاسخ همگی شان را می‌دهی و به سخنان شان گوش می‌دهی، ‌ای خدا، این چند دعا را دربارۀ ما مستجاب کن: یک: مرا موفق به انجام نوافل گردان. دو: مرا موفق به دانستن مسائل شرعیم بگردان. سه: نزدیک ترین وسیلۀ رسیدن به خودت را به من نزدیک کن.» برکات سحر غالب مردم از برکات سحر ماه رمضان استفاده نمی‌کنند و محرومند، نزدیک اذان از جا بلند می‌شوند، خواب آلود غذایی می‌خورند و دوباره می‌خوابند. نه دعایی، نه نماز شبی، نه وضویی. از سحر تمامی روزهای سال استفاده کنید، بخصوص سحرهای ماه رمضان.

طلاب علوم دینیه احتیاج به استاد اخلاق دارند در غیر این صورت همانطور که آیت الله می‌شویم، نفس اماره ما هم آیت الله می‌شود بلکه او آیت الله العظمی می‌شود، پس باید یک استاد اخلاق باشد تا طلبه بداند که چگونه نفس را کنترل و سرکوب نماید این طور نیست که آدمی در حوزه‌های علمیه به درجه اجتهاد و آیت اللهی برسد و یا در دانشگاهها به درجه دکتری یا فوق دکتری برسد ولی نفس اماره او در همان سیوطی و مغنی یا سیکل یا دیپلم بماند.

و اگر بعضی دیدند که انقلاب اسلامی شد و چیزی از پست و مقام و غیره گیرشان نیامد، باید خدا را شکر کنند چون خیلی‌ها بودند که از این امور گیرشان آمد و خودشان را گم کردند

اشتیاق خدا به ما بیشتر است از اشتیاق ما به خدا.

کسی که با زن و بچه اش رفیق است اجازه نمی‌دهد همسرش که شش تا بچه دارد، این قدر صدمه بخورد، کمکش می‌کند، و اگر بتواند خدمتکار می‌گیرد. اصلاً شما حق ندارید به عیالتان بگویید: «کار کن، زن ریحانه است قهرمان که نیست. زن که به خانه شما نیامده کلفتی تان را بکند، مگر کلفت است که کار کند؟ حالا البته خدا پدرشان را بیامرزد که خودشان برای شما لباس می‌شویند، غذا می‌پزند، خدا پدرشان را بیامرزد، اما شما حق ندارید به او بگویید: «حتماً این کار را بکن» واگر کمی کم و زیاد بشود، سرش داد بزنی! اگر این کار را بکنی بر خلاف شرع کرده ای. حق نداری به زن بگویی کار کن. در حدیث آمده است که زن می‌تواند برای شیر دادن بچه، برای پخت و پز، برای جارو کشیدن پول مطالبه کند.

شب‌های جمعه دعای کمیل بخوانید، صبح‌های جمعه دعای ندبه بخوانید، عصر جمعه دعای سمات بخوانید.

این تجربۀ عمر ماست، اگر کسی نماز شب نخواند، چیزی نمی‌شود،