شکوه قاسم نیا
شکوه قاسم نیا (Shokooh Ghasemnia) از شاعران و نویسندگان سرشناس ادبیات ایران است که برای کودکان و نوجوانان می‌نویسد. خاطرات بسیاری از کودکان دهه‌ی ۶۰ تا کودکان امروز با ترانه‌‌های شکوه قاسم‌نیا گره خورده است.
زندگی شکوه قاسم‌نیا
فاطمه قاسم‌نیا که همه او را با نام شکوه قاسم‌نیا می‌شناسند، متولد تهران در تاریخ ۱ تیر ۱۳۳۴ است. او در خانواده‌ی ده نفره‌ی یزدی و بعد از هفت پسر به دنیا می‌آید. اولین قصهی خود را با نام ماجرای کفش پاشنه‌بلند در مقطع ابتدایی و اولین شعر خود را با نام اشک‌های زیبا در همین دوران می‌نویسد. او یکی از علت‌های ورود خود به دنیای ادبیات کودک و نوجوان را دوران کودکی خود می‌داند. دوران کودکی او بسیار شاد می‌گذرد و دلیل آن وجود دایه‌ای بود که شعرها و قصه‌های فراوانی را از ادبیات فولکلور همراه خود داشت و این داستان‌ها و شعرها دوران کودکی شکوه قاسم‌نیا را خاطره‌انگیز کرد.
فعالیت‌های قاسم‌نیا
شکوه قاسم‌نیا پس از اینکه لیسانس خود را از دانشگاه شهید بهشتی در رشته‌ی علوم سیاسی دریافت کرد، در ۲۴سالگی در یکی از طبقات خانه‌ی پدری خود یک مهدکودک خصوصی به نام «عمه جون» را برای کودکان ۳ تا ۵ سال تأسیس می‌کند. او در این مهد کودک با شعرخوانی به کنترل ترس بچه‌ها از جنگ کمک می‌کند و لحظات خوبی را برای آن‌ها می‌سازد. او در مهد کودک عمه جون با دنیای شیرین و متفاوت کودکان آشنا می‌شود و به دنیای ادبیات کودک و نوجوان پا می‌گذارد.
در سال ۱۳۵۸ در اولین سمینار ادبیات کودک شرکت می‌کند. این سمینار در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان برگزار شد و شکوه قاسم‌نیا آنجا با مدیر مسئول مجله کیهان بچه‌ها آشنا می‌شود و مدتی بعد به مجله کیهان بچه‌ها می‌پیوندد و به‌طور رسمی در سال ۱۳۵۸ کار ترانه‌سرایی را شروع می‌کند و مسئول سرویس شعر کیهان بچه‌ها می‌شود. در سال ۱۳۵۹ نیز کار نویسندگی برای کودکان را در مجله کیهان بچه‌ها آغاز می‌کند. او شاپرک را برای خردسالان پیشنهاد می‌کند و این ضمیمه برای مجله کیهان بچه‌ها منتشر می‌شود. در مجله کیهان بچه‌ها با همسر خود احمد غلامی که از نویسندگان مهم معاصر است آشنا شده و ازدواج می‌کند.
یکی از برنامه‌های محبوب سال ۱۳۶۳ برای بچه‌ها برنامه‌ی محله بهداشت بود که شکوه قاسم‌نیا برای این برنامه‌ی تلویزیونی ترانه‌سرایی می‌کند. خانم قاسم‌نیا کار ترانه‌سرایی برای برنامه‌های کودک تلویزیون را ادامه می‌دهد و در همان دهه‌ی شصت ترانه‌ای را خلق می‌کند که شاید حتی بچه‌های امروز آن را در زمزمه‌های مادر یا پدر خود شنیده باشند. علی کوچولو به یکی از محبوب‌ترین برنامه‌های آن زمان تبدیل شد و ترانه‌ی آن برای همیشه ماندگار شد. در سال ۱۳۶۶ برنامه‌ی محبوب دیگری ساخته شد به نام گنجشکک اشی مشی که ترانه‌ی این برنامه هم به دل بچه‌ها نشست و مدام زیرلب زمزمه می‌شد.
شکوه قاسم‌نیا در سال ۱۳۶۹ مجله‌ی گلک را برای کودکان منتشر می‌کند؛ اما در سال ۱۳۷۰ هم از مجله‌ی گلک و هم از مجله‌ی کیهان بچه‌ها خارج می‌شود. او تنها در مجله‌ها و برنامه‌های تلویزیونی در کنار بچه‌ها نبود بلکه اشعار او به کتاب‌های مدرسه نیز راه پیدا می‌کنند و تمام بچه‌های ایران در مقطع ابتدایی اشعار او را می‌خوانند و لذت می‌برند. دانش‌آموزان بسیاری در گروه‌های سرود مدرسه شعرهای او را حفظ می‌کردند تا در برنامه‌های مختلف اجرا کنند، مثلاً در دهه‌ی فجر همیشه سرود غرق نور است و طلا، گنبد زرد رضا با صدای بچه‌ها در فضای مدارس می‌پیچید.
او تنها در دهه‌ی ۶۰ خاطره‌سازی نکرد، بلکه در دهه‌ی ۷۰ هم اتفاقات خاطره‌سازی را برای بچه‌های آن دوران رقم زد. او با همکاری داریوش فرضیایی برای برنامه‌ی عموپورنگ تیتراژ معروف لب خندون، در قندون را سرود. او حتی ترانه‌ی معروف اردک تک تک، تک تک اردک عمو پورنگ را نیز سروده است. او با کارهای خود کودکی بچه‌های دو دهه‌ی ۶۰ و ۷۰ و حتی دهه‌های بعد را ساخت و لحظات شادی را برای کودکان آفرید. بزرگسالان امروز هر زمان به یاد دوران کودکی خود می‌افتند با یادآوری این اشعار لبخند بر لبانشان می‌نشیند.
معرفی بهترین کتاب‌های شکوه قاسم نیا
شکوه قاسم‌نیا بیش از ۱۵۰ جلد کتاب در حوزه‌ی ادبیات کودک و نوجوان نوشته است. «مجله‌ی شاپرک» را که ضمیمه‌ی کیهان بچه‌ها بود، می‌توان اولین اثر مستقل شکوه قاسم‌نیا دانست که در ۱۸ فروردین ۱۳۶۰ منتشر شد. شاپرک به پیشنهاد شکوه قاسم‌نیا مخصوص کودکان ۶ تا ۹ سال و به سردبیری داریوش نوروزی و کوشش و نگارش شکوه قاسم‌نیا خلق شد. تا قبل از آن نوشته‌های او در مجله کیهان بچه‌ها منتشر می‌شد.
در سال ۱۳۶۵ مجموعه شعر او برای کودکان با نام «کلاغ پر» منتشر شد و محمدعلی بنی‌اسدی تصویرگری این کتاب را انجام داد؛ همچنین در همین سال کتاب «روباه مرغ ندیده» که کتابی داستانی بود و شخصیت‌های آن حیواناتی چون روباه، مرغ، طوطی و گربه بودند منتشر شد.
شکوه قاسم‌نیا در سال ۱۳۶۶ مجموعه شعرهایی را که برای کودکان و نوجوانان از سال ۱۳۵۹ تا ۱۳۶۱سروده بود در کتاب «مثل یک گل کوچک» گردآوری کرد و به چاپ رساند؛ همچنین در سال ۱۳۶۸ کتاب «بوی گل نارنج» را که مجموعه اشعار او از سال ۱۳۶۱ تا ۱۳۶۵ بود منتشر کرد و محمدعلی بنی‌اسدی که از تصویرگران سرشناس حوزه کودک و نوجوان بود در این کتاب نیز با او همکاری کرد.
از کتاب‌های محبوب او که خیلی از کودکان با آن خاطره دارند می‌توان به کتاب «خاله ریزه و قاشق سحرآمیز» اشاره کرد که در سال ۱۳۷۶ و توسط انتشارات قدیانی منتشر شد. از کتاب‌های بسیار موفق شکوه قاسم‌نیا می‌توان به کتاب «پسته دهان بسته» اشاره کرد که همکاری دیگر او با انتشارات قدیانی است. این کتاب در سال ۱۳۷۵ منتشر شد و ۲۴ بار تا سال ۱۴۰۲ تجدید چاپ شده است. این کتاب شامل داستان‌های کوتاه فانتزی برای کودکان ۷ تا ۱۲ سال است. «آقا موش باهوش» نیز از کارهای دیگر شکوه قاسم‌نیاست که بارها تجدید چاپ شده است.
شکوه قاسم‌نیا در کتاب ماه و ماهی که در سال ۱۳۷۴ منتشر شد با اکبر نیکان‌پور که از تصویرگران موفق آن دوران بود همکاری کرد و این مجموعه شعر را برای بچه‌های پیش‌دبستانی خلق کرد.
خانم قاسم‌نیا نثر بسیار ساده و دلنشینی دارد. او در این سال‌ها بسیار پرکار بوده و کتاب‌های زیادی را برای بچه‌ها نوشته است. او کودک و دنیای کودکی را بسیار خوب می‌شناسد، این را می‌توان از موضوعاتی که او به سراغشان می‌رود فهمید. موضوعاتی که او انتخاب می‌کند دغدغه‌ی کودکان هستند. برای مثال، او در سال ۱۳۸۰ به سراغ صداآوَرزی برای کودکان رفت و کتابی با عنوان «صداآورزی: مجموعه شعر برای کلاس اولی‌ها و پیش‌دبستانی‌ها» را نوشت.
جوایز و افتخارات
شکوه قاسم‌نیا کتاب داستان «هلی فسقلی در سرزمین غول‌ها» و کتاب شعر «کلاغه به خنده افتاد» را در سال ۱۳۸۱ منتشر کرد و برای این دو اثر در یازدهمین جشنواره‌ی کتاب کودک و نوجوان کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان دو دیپلم افتخار در دو بخش شعر و داستان را دریافت کرد. کتاب «هلی فسقلی در سرزمین غول‌ها» همچنین جایزه‌ی کتاب سال کودک و نوجوان را از آن خود کرد.
اولین رمان شکوه قاسم‌نیا در سال ۱۳۹۶ با نام «کاش یکی قصه‌اش را می‌گفت» منتشر شد. این کتاب داستان پسری را روایت می‌کند که معلولیت جسمی دارد و در جنگ تمام خانواده‌اش را به جز مادربزرگش از دست می‌دهد. مادربزرگ او مدام درباره‌ی این گله می‌کند که چرا باید نوه‌ی سالمش بمیرد و این نوه که معلولیت جسمی دارد زنده بماند. این کتاب موفق به کسب دو جایزه می‌شود. همچنین کتاب «گلک چه مهربان است» در هشتمین دوره کتاب سال ایران برگزیده شد.
