زندگی آنتونیو گرامشی، به گفتۀ نوۀ او، قربانیِ همان چیزی شده است که عمدۀ شهرت گرامشی بابت صورتبندی آن است: هژمونی. گرامشی رابطهای طولانی و پیچیده با خاندانِ روسیِ شوخت داشت، خانوادهای ثروتمند اما انقلابی که یکی از دخترانش همسر او و یکی دیگر از آنها، حداقل برای مدتی، معشوقۀ او به شمار میرفت. سالها پس از مرگ تراژیک گرامشی در زندان، حالا نوۀ او با پژوهشهای گستردۀ اسنادی دست به بازسازی تاریخی این روابط زده است.
نیو لفت ریویو —
مقدمهای بر گرامشی کوچک
همه میدانند که گرامشی بستگانی در روسیه داشت. اما تا دههها پس از مرگش اطلاعات موثق کمی دربارۀ سرنوشت آن خانواده یا روابطشان با او قبل یا در زمان زندانیبودنش وجود داشت. با سقوط شوروی، گشایش بخشی از آرشیوهای رسمی این امکان را فراهم کرده است که به این جنبۀ زندگی گرامشی نوری جدید تابانده شود. غنیترین منبع اطلاعات نوۀ او آنتونیو متولد ۱۹۶۵ بوده است که در سخنرانیای که اینجا منتشر میکنیم توضیح میدهد چگونه طی سفری به ایتالیا، در اوایل دهۀ ۱۹۹۰، به شخصیت پدربزرگش علاقهمند شد و چگونه در بازگشت به مسکو دنبال جمعآوری همۀ اسنادی رفت که میشد پیدا کرد. این اطلاعات بیش از هر چیز متکی به مکاتبات گستردۀ خانوادۀ شوخت است. جولیا (۱۸۹۶-۱۹۸۰)، مادر دو فرزند گرامشی، بلشویک بود و یکی از پنج دختر خانواده به شمار میرفت. خواهر او اوژنیا (۱۸۸۹-۱۹۷۲) هم کمونیست بود و پیش از او برای مدتی کوتاه در روسیه مورد علاقۀ گرامشی قرار گرفته بود، و خواهر دیگری به نام تانیا (۱۸۸۷-۱۹۴۰) هم، در دورانی که گرامشی در زندان بود، به طرفدار وفادار او در ایتالیا بدل شد. آنتونیو گرامشیِ کوچک در کتابش، داستان یک خانوادۀ انقلابی(۱)، سرگذشت قابلتوجهِ خانوادۀ شوخت را …
