چرا اطلاعات غلط و ادعاهای گمراهکننده اینهمه رواج پیدا کردهاند؟ معمولاً یکی از دلایل مهم این اتفاق را از دست رفتن اعتماد عمومی به علم میدانند. اما نتایج چند تحقیق مفصل در این زمینه، نشان میدهد مردم همچنان اعتماد زیادی به علم و دانشمندان دارند. پس چه اتفاقی دارد میافتد؟ بر اساس این تحقیقات، معضل اصلی نه بیاعتمادی به علم، بلکه سردرگمی و اعتماد به منابعی است که خودشان را معتبر و قابلاعتماد نشان میدهند، اما در واقع چنین نیستند.
نیچر — مسئلهای که علم تجربی با آن روبهروست اعتماد است -دستِکم عموماً اینطور تلقی میشود. تصور این است که اگر میتوانستیم کاری کنیم که مردم به علم «اعتماد» پیدا کنند و یا از آن «پیروی» کنند، آنوقت جوامع میتوانستند دربرابر تغییرات آبوهوایی موفقتر عمل کنند، میزان واکسیناسیونِ کودکان، بهجای کاهش، افزایش مییافت، و انسانهای کمتری در طول همهگیری کرونا جانشان را از دست میدادند. اما نباید این مسئله را با «انکارگرایی علم[۱]» یکی بدانیم و راهحل آن را ایجاد اعتمادِ بیشتر بین دانشمندان و عموم مردم تصور کنیم.
بر اساس مطالعاتی که سازمانهای ما انجام دادهاند -مؤسسۀ تحقیقاتی اعتماد اِدِلمَن[۲] و سازمان غیرانتفاعی پروژۀ جهانی شنیدن[۳]- اعتماد به علم و دانشمندان همچنان بالاست. اما دانشمندان و اطلاعاتِ علمی محصور در شبکهای پیچیده و روبهتزایدی از اطلاعات هستند که موجب میشود درک مردم از شواهد و ادلۀ موثق تحتتأثیر عوامل گوناگونی چون سیاست، مذهب، فرهنگ و باورهای شخصی قرار بگیرد. در این شرایط پیچیده، مردم بهناچار به دوستان و خانواده و خبرنگاران و سایر افراد رجوع میکنند تا انبوه اطلاعاتِ در دسترسشان را گزینش و تفسیر کنند.
بنا بر مطالعات ما، در حال حاضر، …
