آیا میشود مسائل پیچیدهای را که صدها سال است ذهن برجستهترین متفکران را به خود مشغول کرده در یک کتاب حلوفصل کرد؟ گویا اگر زبان ساده و بلندپروازیهای بزرگ داشته باشید، بله. دستۀ جدیدی از نویسندگان، که ازقضا بازار کتابهایشان حسابی داغ است، در کتابهایشان میکوشند طیف پیچیدهای از مسائل را در چهارچوب تصویری بزرگ و عامهفهم تبیین کنند. آشوب نوشتۀ جرد دایموند، نویسندۀ برندۀ جایزۀ پولیتزر، جدیدترین نمونه از این دست کتابهاست که از هراری تا بیل گیتس آن را تحسین کردهاند.
نیویورک تایمز — اگر تابهحال در عروسی یا همایش یا در یکی از پروازهای فرودگاه اوهر شیکاگو گیر آدمی افتادهاید که دربارۀ هر موضوعی نظریهای دارد و بعد از جداشدن از او با خود گفتهاید که «تجربۀ جالبی بود»، کتاب مناسبی برای شما سراغ دارم.
کتاب آشوب جِرِد دایموند از جنس کتابهایی است که در پی ارائۀ تصویری بزرگ و تبیین همهچیزند. من زیاد سفر میکنم و از این دست کتابها زیاد دیدهام: در کتابفروشی فرودگاهها، جایی که نویسندگانی همچون استیون پینکر و یوول نوا هراری (که هر دو آشوب را تحسین کردهاند) و البته دایموند شایستگی تخصیص قفسههایی ثابت به خود را دارند؛ همینطور در هوا، جایی که متوجه شدهام بخش نامتناسبی از خوانندگانی که در سکوت ۳۰هزارپایی مطالعه میکنند ترجیح میدهند آثار نویسندگانی را بخوانند که از بالا به موضوع نگاه میکنند.
شروع کردم به کاوش جدیدترین اثر دایموند، چون مجذوب این نظریهاش شدم که روش تکتک انسانها در مقابله با بحران میتواند برای کشورهای بحرانزده آموزنده باشد. سپس طولی نکشید که اولین اشتباه به چشمم خورد؛ خیلی زود به اشتباه دهم رسیدم. سپس به موارد جدیتر برخوردم. کمکم خطاها، تعمیمها، نقاط کور و …
