
کافی است در تاکسی یا در یک مهمانی خانوادگی سر صحبت باز شود. از دنیای سلامتی و بیماری، تا وقایع تاریخی، تا آبوهوا یا اوضاع سیاسی، بحث سر هر چیزی که باشد، خیلی زود تئوریهای توطئه از راه میرسند، تئوریهایی که همهچیز را تقصیر افراد یا گروههایی پنهان میاندازند که بینهایت قدرتمند و بیاندازه شیطانی و بدخواهاند. اما این نظریهها در چه شرایط اجتماعیای ساخته میشوند؟ و چرا اینقدر محبوبیت پیدا میکنند؟ جمهوری دروغها کتاب جدیدی است که سرنوشت تئوریهای توطئه را در آمریکا دنبال کرده است.
ان.پی.آر — آمریکا از زمان پایهگذاریاش زمین حاصلخیری برای باور به توطئه بوده است. اگرچه در هر نسلی شایعهپراکنانی وجود دارند، اما امروزه این نظریهپردازان را با قدرتِ خاص رسانههای اجتماعی به افرادی برجسته تبدیل میکنیم.
آنا مِرلَن، روزنامهنگاری در گروه رسانهای گیزمودو، دلمشغولی امروز ما را بررسی میکند نسبت به تئوریهای توطئه در انواع و اقسام جریانهای سیاسی، در کتاب جمهوری دروغها: نظریهپردازان آمریکایی توطئه و بهقدرترسیدن حیرتانگیزشان. در سرتاسر کتاب، مرلن دربارهٔ جمعی از کسانی صحبت میکند که باورهایشان هم افراطی و هم اشتباه است.
مرلن توضیح میدهد که تفکر توطئهای امروز از دو خاستگاه برآمده است: ۱) ساختار طبقاتی بیش از پیش انعطافناپذیر که «افراد زیادی را محبوس در شرایطشان رها میکند ... آدمهایی که محتاجاند کسی را برای سرزنش پیدا کنند» و ۲) محرومیت حقوقی و طردِ اجتماعی فزاینده که باعث میشود آدمها احساس کنند «از نظامهای قدرت بیرون نگه …