پنجره‌های قطار جهانی را به ما نشان دادند که تصورش را نکرده بودیم<!-- --> | طاقچه
infinite

ویژه مشترکین بی‌نهایت

پنجره‌های قطار جهانی را به ما نشان دادند که تصورش را نکرده بودیم

کاری که خطوط آهن کردند فراتر از تسهیل مسافرت بود. آن‌ها نحوۀ نگرش و تصورمان از دنیا را دگرگون کردند

فصلنامه ترجمان علوم انسانی

۱۵ دقیقه مطالعه

bookmark
پنجره‌های قطار جهانی را به ما نشان دادند که تصورش را نکرده بودیم

دنیای جدید چگونه آغاز شد؟ می‌شود از متفکران و نویسندگان زیادی نام برد، کشف‌های علمی بزرگ و دریانوردان جسور. اما به نظر تونی‌جات، مورخ فقید آمریکایی، هیچ‌کدام از آن‌ها تأثیر پایدار و همه‌جانبه‌ای که قطار در ساختن دنیای جدید داشته است را ندارند. خطوط آهن، ایستگاه‌های راه‌آهن، و قطارهایی که روی آن‌ها رفت و آمد می‌کردند آدم‌ها را از دنیای محدود و کوچک قبلی بیرون آوردند و جهان را به هم متصل کردند. مسئله فقط تسهیل سفر نبود، بلکه نگرشی تازه آغاز شد.

نیویورک ریویو آو بوکس — راه‌آهن، بیش از هر طرح تکنیکی یا نهاد اجتماعی دیگری، نمایندۀ تجدد است. هیچ شکل رقیبی از حمل‌ونقل، هیچ نوآوری تکنولوژیک، یا هیچ صنعت دیگری نتوانسته در آن مقیاسی موجب تغییر و تحولات شود که اختراع و به‌کارگیری راه‌آهن شده است. پیتر لَزلت یک بار از «دنیایی که گم کرده‌ایم» سخن گفت، دنیایی که در آن همه‌چیز به‌طرزی باورنکردنی رنگ‌وبوی گذشته‌اش را می‌دهد. سعی کنید دنیای قبل از اختراع راه‌آهن را تصور کنید و معنای طولِ مسیر و موانعی را که هنگام مسافرت، مثلاً از پاریس به رم، تجربه می‌کردید به ذهن بیاورید. به وسایل نقلیۀ آن مسافرت‌ها هم بیندیشید. چیزهایی که در طول دوهزار سال تغییر چندانی نکرده بود. فکر کنید که امکان‌ناپذیریِ جابه‌جایی غذا و کالا و مردم در حجم زیاد، یا با سرعتی بیش از ده مایل در ساعت، برای فعالیت‌های اقتصادی و فرصت‌های زندگی انسانی چه محدودیت‌هایی ایجاد می‌کرد. همچنین به ماهیت محلی دانش‌ها اعم از فرهنگی و اجتماعی و سیاسی و آثار چنین دسته‌بندی‌هایی تأمل کنید.

به این فکر کنید که مردان و زنان، پیش از آمدن راه‌آهن، دنیا را چگونه می‌دیدند. این نگاه تا حدی تابع ادراک محدود انسان‌ها بود. تا سال ۱۸۳۰، افراد کمی …

این نوشته‌ را پسندیدی؟

like
like

اطلاعات چاپ

این نوشته در شماره ۱۰ فصلنامه علوم انسانی ترجمان (بهار ۱۳۹۸) منتشر شده است.