یکی از محورهای مهم در بازخوانی عملکرد استعمار بحث از چگونگی نفوذ استعمار انگلیس و شیوههای استعماری آن برای تقابل با جهان اسلام و ایران است. در این زمینه تاریخپژوهان گوناگونی به بحث و بررسی پرداختهاند و هر یک طبق نگرشی که دارند، به این سؤال پاسخ دادهاند. اما پژوهش حاضر این موضوع را از زاویه جدیدی مورد کاوش قرار داده و با تکیه بر اندیشههای استاد علی ابوالحسنی (منذر) ، و با محوریت پرسشهای ذیل، به بحث نشانده است:
اساساً سرشت و ماهیت «استعمار» چیست و بنیادهای فلسفیـتاریخی آن (که به پیدایش «استعمار انگلیس» انجامید) کدام است؟
نفوذ استعمار انگلیس در مشرقزمین با چه سیاستی تعقیب میشد و تقابل استعمار انگلیس با کشورهای مستعمره با چه شیوههایی انجام میگرفت؟
و بالاخره سیاست و عملکرد استعمار انگلیس در تاریخ معاصر ایران چگونه بود؟
این پژوهش ابتدا به واکاوی ماهیت استعمار و بنیادهای فلسفی و تاریخی پیدایش استعمار انگلیس میپردازد و سرشت و ماهیت آن را مورد بررسی قرار میدهد. سپس اصول سیاسی و شیوههای کلی انگلیسیها جهت نفوذ به کشورهای شرقی را نشان میدهد و به تاکتیکهای استعماری آن میپردازد؛ آنگاه عملکرد استعمار انگلیس در تاریخ معاصر …
