اگر خیلی باهوشی، پس چرا پولدار نیستی؟ شاید همه‌اش شانس باشد<!-- --> | طاقچه
infinite

ویژه مشترکین بی‌نهایت

اگر خیلی باهوشی، پس چرا پولدار نیستی؟ شاید همه‌اش شانس باشد

پژوهشگران مدلی طراحی کرد‌ه‌اند که نقش شانس را در موفقیت نشان می‌دهد

فصلنامه ترجمان علوم انسانی

۶ دقیقه مطالعه

bookmark
اگر خیلی باهوشی، پس چرا پولدار نیستی؟ شاید همه‌اش شانس باشد

کمابیش در اغلب جوامع، توزیع ثروت از الگوی شناخته‌‌شده‌ای پیروی می‌کند که به آن «قانون ۲۰-۸۰» می‌گویند: یعنی ۲۰ درصد افراد صاحب ۸۰ درصد ثروت هستند. به‌نظر ناعادلانه یا عجیب نخواهد بود اگر ۲۰ درصد ثروتمند همان‌هایی باشند که بیشترین استعداد را هم دارند. اما چنین نیست. گروهی از پژوهشگران مدلی کامپیوتری طراحی کرده‌اند که نشان می‌دهد افراد بسیار موفق آن‌هایی نیستند که بسیار باهوش‌اند، بلکه آن‌هایی‌اند که بسیار خوش‌شانس بوده‌اند. با درنظرگرفتن این موضوع، می‌توانیم در سرمایه‌گذاری‌های مختلف عایدی دوچندانی داشته باشیم.

ام‌آی‌تی تکنولوژی ریویو — توزیع ثروت از الگوی شناخته‌‌شـده‌ای پیروی می‌کنـد که گاهی آن را قانون ۲۰-۸۰ می‌گویند: یعنی ۲۰ درصد آدم‌ها صاحب ۸۰ درصد ثروت موجود هستند. برای نمونه، سال پیش در گزارشی آمده بود: فقط ثروت ۸ نفر معادل ثروت ۳.۸ میلیارد نفر از فقیرترین انسان‌های جهان است.

به ‌نظر می‌رسد این وضعیت در همۀ جوامع، با هر ابعادی، وجود داشته باشد. این الگو که به آن «توزیع توانی»[۱] هم گفته می‌شود الگویی است که به‌تفصیل بررسی شده و در طیف گسترده‌ای از پدیده‌های اجتماعی می‌توان ردش را پیدا کرد. بااین‌حال، پدیدۀ توزیع ثروت یکی از مناقشه‌‌برانگیزترین این پدیده‌هاست، چراکه پای مسائلی مثل عدالت و شایستگی را به میان می‌کشد. چرا عده‌ای اندک باید مالک این حجم از ثروت باشند؟

پاسخ دم‌دستی این است که ما در نظمی شایسته‌سالار زندگی می‌کنیم و در این نظم افراد بر اساس استعداد، هوش و تلاششان پاداش می‌گیرند. بسیاری از مردم فکر می‌کنند توزیع ثروتی که پیش روی ماست، به‌مرور زمان، توسط این عوامل خلق شده است، هرچند این را هم می‌گویند که ممکن است حد معمولی از شانس در آن دخیل بوده باشد.

اما این تلقی …

این نوشته‌ را پسندیدی؟

like
like

اطلاعات چاپ

این نوشته در فصلنامه ترجمان علوم انسانی، شماره ۱۸ (بهار ۱۴۰۰) منتشر شده است.