کتاب خانه پلاک ۲۹

کتاب خانۀ پلاک ۲۹ نوشتۀ محمدحسین فروغی است. قصۀ این کتاب در مورد خانۀ پلاک ۲۹ است. پلاک بیست و نه دومین فرعی کوچه ارگ خیابان ارم. این فرعی که به کوچه زنجانی مشهور بوده و هست، شهرتش را از نام یکی از ساکنینش، یعنی آیت‌الله سید احمد شبیری زنجانی پدر آقا موسی شبیری دارد.

درباره کتاب خانۀ پلاک ۲۹

به کمک اسناد ساواک می‌دانیم که خانه پلاک بیست و نه با شماره‌تلفن ۲۷۵۸ در اصل ملک فردی به نام دکتر تمدن بوده است که پس از وفات او در اختیار مادرش قرار داشته که ایشان هم خانه را به علامه طباطبایی اجاره می‌دهد. این خانه تا حدود سال ۴۵ ه. ش محل اسکان علامه طباطبایی بوده و پس از اینکه ایشان به خیابان معصومیه پلاک ۲۰ منتقل می‌شود خانه توسط مادر دکتر تمدن به شخص دیگری اجاره داده می‌شود. مشخصات مستأجر جدید به این صورت درج شده است:

حسن نوری همدانی فرزند ابراهیم به شماره شناسنامه ۲۸ متولد ۱۳۰۲ ه ش در همدان

هستۀ اولیۀ مصاحبه‌های این کتاب در سال ۱۳۹۱ توسط آقای حسین ابراهیمی تهیه شده و در تیرماه همان سال بخش‌هایی از آن در «نشریۀ اعتصام» منتشر شد. بااین‌همه اما پروندۀ شخصیت مرحوم شیخ حسن نوری همدانی و فعالیت‌های فرهنگی او پس از انتشار نشریه اعتصام، مفتوح باقی ماند. با تأسیس دفتر تاریخ شفاهی حوزه علمیه و تعیین تاریخ شفاهی فعالیت‌های تربیتی در حوزۀ علمیه به‌عنوان یکی از اولویت‌های دفتر، یکبار دیگر شخصیت مرحوم نوری همدانی و انجمن ولی‌عصر موردتوجه قرار گرفت. فایل اصلی مصاحبه‌ها مورد بررسی قرار گرفته و بخش‌های محذوف بازیابی شده و برای ارائۀ تصویری کامل‌تر تعدادی مصاحبۀ دیگر نیز انجام و افزوده شد. متأسفانه علی‌رغم تلاش‌های مکرر و حتی وساطت اعضای خانواده برای مصاحبه با آیت‌الله شیخ حسین نوری همدانی این درخواست‌ها بی‌پاسخ ماند.

لازم به ذکر است از آن جا که برخی مصاحبه‌ها بنا بر ملاحظاتی در این کتاب انعکاس پیدا نکرد و از سوی دیگر شاگردان و ارادتمندان مرحوم شیخ حسن نوری همدانی طیف وسیع و گسترده‌ای را شامل می‌شود، مصمم شدیم تا با تأسیس پایگاه مجازی مربوط به انجمن ولی‌عصر نسبت به این مهم اقدام کنیم.

خواندن کتاب خانۀ پلاک ۲۹ را به چه کسی پیشنهاد می کنیم؟

کتاب خانۀ پلاک ۲۹ برای علاقه‌مندان به تاریخ شفاهی انجمن ولی‌عصر و فعالیت‌های شیخ حسن نوری همدانی کتابی جذاب است.

بخش‌هایی از کتاب خانۀ پلاک ۲۹

در کنار مجالس هفتگی که در شب‌های جمعه برگزار می‌شد دو جلسۀ سالیانه یکی در غروب ۱۵ شعبان و دیگری در روز عاشورا برای اعضاء انجمن و بخصوص مرحوم نوری همدانی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در این میان جشن نیمۀ شعبان را می‌توان مهم‌ترین جلسه انجمن به‌حساب آورد. جلسه‌ای که به‌خصوص از سوی نسل جوان مورد اقبال بسیار قرار گرفته بود:

یک سال در جشن نیمۀ شعبان به‌قدری فشار جمعیت زیاد شد، با اینکه خانه آقای نوری حیاط بزرگی داشت و بالای پشت‌بام هم مملو از جمعیت بود، تمام اتاق‌ها پر شده بود. ازدحام به حدی بود که از شهربانی کمک گرفتند، باوجوداینکه بدون کارت کسی را راه نمی‌دادند، به‌قدری جمعیت زیاد شد که حاج‌آقا متوجه شدند که کنترل ازدست‌رفته و مأموران توان ایجاد نظم را ندارند. از آن جا که نمی‌توانستند مردم را بزنند، راه را باز کردند تا مردم داخل خانه آمدند. داخل خانه، نزدیک بود عده‌ای زیردست و پا از بین بروند.

از چند روز قبل، مقدمات برگزاری جلسه فراهم می‌شد. در حیاط خانه صندلی‌های یک‌دست چیده شده و دیوارها آذین‌بندی و یا با فرش تزیین می‌شد. از میهمان‌های مهم از جمله مراجع وقت برای شرکت در جلسه دعوت به عمل می‌آمد و وظایف هر یک از کمیته‌ها و اعضاء آن‌ها تعیین و محول می‌شد، هنگام برگزاری برنامه افرادی با لباس‌های متحدالشکل مسئولیت برقراری نظم را برعهده داشتند. در پایان مراسم جشن نیمه شعبان کارت‌پستال‌هایی به خط مرحوم نوری همدانی و یا سکه‌های ضرب شدة برنجی به میهمان‌ها به‌عنوان یادبود هدیه می‌شد.