بریده‌هایی از کتاب درمان شوپنهاور

همه زندگی، جز نمایشی گذرا نیست و رودخانه‌ای است که همه تجربیات و دلبستگیها را همراه می‌برد و تنها تمرکز مستقیم را بر جای می‌گذارد

برای چند لحظه، مجذوب یکی از عبارات اپیکور شد. «اگر به فلسفه علاقه‌ای صمیمانه دارید، از همان ابتدا برای مورد تمسخرواقع شدن و مشاهده پوزخند سایر افراد، آماده باشید. همواره به ذهن بسپارید که در صورت استقامت و تداوم در مطالعه فلسفه، مورد تحسین همان افراد قرار خواهید گرفت. از یاد نبرید که اگر برای خوشآیند سایر افراد، از تمرکز بیرون آیید، نظام زندگی شما، به نابودی خواهد گرایید. »

مادر سلامت و امنیت، بی‌اعتمادی است.

آنچه را دشمن نباید بداند، به دوست نگویید. همه روابط شخصی را رمز و رازی پنهان برای خود نگه‌دارید و با سایر افراد حتی دوستان صمیمی در میان نگذارید. هر موضوع بی‌اهمیتی که راجع به ما بدانند، با تغییر شرایط، تبدیل به نقطه ضعف ما می‌شود.

«تماس با مردم، همواره پیآمدی سرشار از آلودگی دارد. ما به دنیایی هبوط کرده‌ایم که افرادی بیچاره و قابل ترحم در آن سکونت دارند و در واقع متعلق به ما نیستند. باید تعداد اندک افراد بهتر را گرامی داشت. به دنیا آمده‌ایم تا سایر افراد را راهنمایی کنیم، نه اینکه همنشین آنها باشیم. »

عشق میان والدین، موجب ایجاد عشق و مهربانی نسبت به فرزندان می‌شود. گاهی داستانهایی راجع به والدینی شنیده می‌شود که عشق زیاد آنها به یکدیگر، همه عشقهای موجود در خانه را فرو می‌بلعد و تنها احساسی اندک برای فرزندان بر جای می‌گذارد. این‌گونه نگاه اقتصادی به عشق، مفهومی ندارد، ولی عکس آن معنادار است. یعنی فرد هرچه بیشتر عاشق باشد، رفتاری بیشتر عاطفی و محبت‌آمیز با فرزندان، و با همگان، خواهد داشت. دوران کودکی فاقد عشق آرتور، تأثیرات مهمی بر زندگی آینده او گذاشت. اعتمادی که نخستین ضرورت عشق به سایر افراد و باور کردن عشق آنها به خویشتن، یا به زندگی است، در کودکان محروم از عشق مادر، ایجاد نمی‌شود. آنها در بزرگسالی، از ترس همگان، به درون می‌گریزند و بقیه مدت عمر به روابط خصمانه می‌اندیشند. گستره روانشناسی که جهان‌بینی آرتور از آن تأثیر پذیرفت، چنین بود.

آن روز، هیچ کاری را مهم نمی‌دانست و لحظاتی هم اندیشید که شاید هرگز امر مهمی در زندگی وجود نداشته و تنها ذهن او به بعضی از امور، بیهوده اهمیت می‌داده و سپس با زیرکی، تأثیر خود را از بین می‌برده است.

آن روز، هیچ کاری را مهم نمی‌دانست و لحظاتی هم اندیشید که شاید هرگز امر مهمی در زندگی وجود نداشته و تنها ذهن او به بعضی از امور، بیهوده اهمیت می‌داده و سپس با زیرکی، تأثیر خود را از بین می‌برده است.

مسیر بازگشت‌ناپذیر زندگی، نمی‌توان شوخی کرد

«زندگی همین بود؟ پس یک بار دیگر! »

باید به گونه‌ای زیست که اگر فرصت دوباره زیستن پیشنهاد شود، بتوان پاسخ مثبت داد و پذیرفت.

«هرگز یک نجار نزد من نمی‌آید تا بگوید به من گوش بده، این خطابه، مربوط به هنر چوب‌بری است. در عوض، قرارداد می‌بندد و خانه را می‌سازد. شما نیز چنین کنید. همچون سایر انسانها بخورید، بنوشید، ازدواج کنید، بچه‌دار شوید، در رسیدگی به امور شهر سهیم باشید، و یاد بگیرید که چگونه می‌توان توهین و دشنام را شنید و سایر افراد را تحمل کرد. »

اغلب انسانها هنگامی که در انتهای عمر، به گذشته نگاهی می‌اندازند، متوجه می‌شوند که زندگی ناپایداری را گذرانده‌اند. هنگامی که می‌بینند آنچه را از دست داده‌اند، بدون اینکه ارزش آن را بدانند یا از آن لذت ببرند، جز زندگی نبوده، دچار شگفتی می‌شوند. چنین انسانی، فریب خورده از امید واهی، رقصان به آغوش مرگ می‌رود.

«ارزش واقعی، نه در شهرت، که در چگونگی ارزش نهادن بر آن است. بزرگترین سعادت انسان، این نیست که نسلهای آینده، راجع به او چه می‌دانند، بلکه آن است که اندیشه‌هایی شایسته را بیافریند که برای سده‌های متوالی حفظ شود. »

زندگی هرگز جز شکنجه نیست و شهوت نیز هرگز سیر نمی‌شود. چرخ زندگی همیشه می‌چرخد و باید برای پایین پریدن، راهی پیدا کرد.

تونی، هنوز نیاز به آموزشهای زیادی در زمینه برقراری ارتباط با زنان داری! برای ایجاد رابطه، باید درخواست کنی، و نه التماس. التماس کردن، یعنی پذیرش اینکه آنها هر کاری بخواهند، با تو بکنند. با این روش، هم خودت را تحقیر می‌کنی و هم آنها را!

«باید در درون انسان، آشوبی پدید آید، تا ستاره‌ای رقصان از او زاییده شود! »

ـ یعنی باید کاملاً از خواستن و آرزو کردن، گریخت. یعنی باید کاملاً پذیرفت که تلاشی بی‌پایان در ذات انسان جریان دارد. این رنج از ازل در او نهادینه شده و محکوم به داشتن چنین ذاتی است. یعنی نخست باید پوچی این دنیای سرشار از توهم را درک کرد و سپس به دنبال روشی برای نپذیرفتن خواسته‌ها و آرزوها رفت. هدف انسان، باید همچون همه هنرمندان بزرگ، زندگی کردن در دنیای ناب اندیشه‌های افلاطونی باشد. عده‌ای از مسیر هنر، به سوی این هدف می‌روند، و عده‌ای هم از مسیر ریاضت مذهبی. شوپنهاور با پرهیز از نزدیک شدن به دنیای آرزوها و پیوند با اذهان اندیشمندان بزرگ تاریخ و روی آوردن به اندیشه‌های ژرف مربوط به زیبایی‌شناسی، چنین کرد.

همه ما محکوم به چرخیدن ابدی با چرخ امیال خود شده‌ایم. آرزویی می‌کنیم، به دست می‌آوریم، از لحظه گذرای موفقیت لذت می‌بریم، خیلی زود دلزده می‌شویم، و سپس «خواسته» و آرزوی دیگری از راه می‌رسد. راه جلوگیری از این چرخش، تحقق یافتن آرزوها نیست. باید از روی چرخ، پایین پرید

«تنها راه حفظ زندگی زناشویی، تمایل به رها کردن آن است. »