بریده‌هایی از کتاب خواجه تاجدار

منظور ابن طفیل در کتاب حی بن یقظان این است که بگوید برای ادراک حقایق، تحصیل علم ضروری نیست و همانطور که گیاه، و فی‌المثل یک درخت سیب، بدون تحصیل علم، می‌تواند سیب‌های سرخ و آبدار و شیرین بدهد زیرا استعداد خود را به کار می‌اندازد، انسان هم اگر استعداد خود را که اندیشهٔ اوست به کار اندازد می‌تواند بدون تحصیل علم، به حقایق پی برد.

آقامحمدخان قاجار از لحاظ بهداشت دو قرن از مردم آن عصر جلوتر بود و این یکی از دلائل غیر قابل انکار نبوغ اوست

وقتی مسافرین به مزنیان رسیدند دژخیمی که با آنها بود دست‌ها و پاهای پیرمرد نابینا را بست و دهانش را با ابزار مخصوص باز نگاه داشت و دستمالی را که گلوله کرده بود در حلقش جا داد و با چوب بلند و چکش آن را وارد قصبة‌الریهٔ شاهرخ نگون‌بخت کرد و مرد سالخورده خفه شد و شهرت دادند که او به مرگ طبیعی مرده و در تواریخ دورهٔ قاجاریه مرگ شاهرخ یک مرگ طبیعی قلمداد شده است.

مأمور وصول مالیات یا خراج، خواه حاکم، خواه محصل مالیات، مکلف بود مالیات را از مؤدی وصول کند یا اینکه سرش را برای نادرشاه بفرستد و اگر پول یا سر بریده را نمی‌فرستاد سرخود او بر باد می‌رفت.

محمدحسن خان رئیس طایفهٔ اشاقه‌باش چون ابراز وفاداری و لیاقت کرده بود علاوه بر اینکه هزینهٔ قشون‌کشی خود را از استرآباد تا تهران دریافت کرد با حفظ مقام یعنی حکومت استرآباد یکصد هزار نادری و یک شمشیر مرصع دریافت کرد و تمام سران طایفهٔ اشاقه‌باش که با او بودند انعام دریافت کردند. امیر طبس هم علاوه بر دریافت هزینهٔ قشون خود، یکصد هزار نادری و یک شمشیر مرصع دریافت کرد و شاهرخ‌شاه او را مرخص کرد که به طبس مراجعت نماید.

پادوسیان از سال چهلم بعد از هجرت در رستمداد مازندران شروع شد و فرزندانش بعد از وی به سلطنت رسیدند و سی و پنج پادشاه از نسل پادوسیان یکی بعد از دیگری سلطنت کردند و قلمرو پادشاهی آنها هم مازندران بود و بعضی از آنها بر تمام طبرستان سلطنت می‌نمودند و برخی بر قسمتی از آن و سلطنت سلسلهٔ پادوسیان هشتصد و چهل ویک سال تا سال ۸۸۱ هجری طول کشید و بعد از اسلام، سلسله‌ای وجود ندارد که به اندازهٔ سلسله پادوسیان سلطنت طولانی کرده باشد.

سلیقهٔ من هم از لحاظ استفاده از زندگی این است که زبردست باشم، نه زیردست. اگر ثروت تمام دنیا را به من بدهند و من خود را زیردست ببینم، از آن ثروت لذت نخواهم برد.

جنگ کار سلاطین و امرا می‌باشد و مردم خواهان جنگ نیستند و سلاطین و امرا از این جهت خواهان جنگ می‌باشند که بر ثروت خویش بیفزایند یا اینکه اسم آنها به نام جهانگشا در تاریخ دنیا به ثبت برسد. اگر علت جنگی این دو نباشد، منظور زمامداران از جنگ این است که یاغیان را بر جای خود بنشانند که آن هم مربوط است به تأمین قدرت و یک سلطان نمی‌تواند ببیند که در قلمرو قدرت او شخصی غیر از وی دارای قدرت باشد.

«گوستاو فلوبر» فرانسوی گفته است صمیمی‌ترین تمجید که ما می‌توانیم از یک نفر بکنیم این است که به او رشک ببریم و همین که نسبت به یک نفر احساس حسد کردیم، اعتراف می‌نماییم که وی بر ما رجحان دارد.

و آنهایی که غله دارند از بیم آنکه خود بدون آذوقه بمانند یا به امید اینکه غله را به بهای گزاف بفروشند احتکار می‌کنند و به عقیدهٔ آنها کمی آذوقه در مشهد نشانهٔ وخامت وضع سیاسی است و نشانهٔ قحطی نمی‌باشد.