بریده‌هایی از کتاب نیلوفر و مرداب

رنج‌هایمان دوام می‌آورند و زنده می‌مانند به این دلیل است که خوراک آنها را تأمین می‌کنیم.

بودا می‌گفت اگر بتوانیم رنج‌هایمان را شناسایی کنیم و در آغوش بگیریم و عمیقاً به ریشه‌های آن بنگریم، آنگاه می‌توانیم عاداتی را که مایهٔ رنج‌ها هستند، ترک کنیم و، در همان زمان، راهی به‌سوی شادی بیابیم.

«هیچ‌چیز‌پایدار نیست، حتی جنگ. پس روزی به پایان می‌رسد.»

هنگامی که یاد بگیریم چگونه رنج‌هایمان را بپذیریم، در آغوش بکشیم، و درک کنیم، بسیار کمتر ‌رنج می‌کشیم.

تا زمانی که فرجام واقعه‌ای خطرناک نامعلوم است، تا وقتی که هنوز این امکان هست که ورق برگردد و عاقبت کار نیکو باشد، نباید به ناامیدی اندیشید، بلکه فقط باید به فکر مقاومت بود؛ چنانکه وقتی لکه‌ای آبی در آسمان ابری می‌بینیم نباید از بهبود هوا ناامید شویم.

تا زمانی که فرجام واقعه‌ای خطرناک نامعلوم است، تا وقتی که هنوز این امکان هست که ورق برگردد و عاقبت کار نیکو باشد، نباید به ناامیدی اندیشید، بلکه فقط باید به فکر مقاومت بود؛ چنانکه وقتی لکه‌ای آبی در آسمان ابری می‌بینیم نباید از بهبود هوا ناامید شویم.

معجزه راه‌رفتن بر روی آب یا پرواز در هوا نیست، بلکه راه‌رفتن با آرامش و شادی بر روی زمین است.

فراموش نکنید که خشم تنها نوعی انرژی است، و تمام انرژی‌ها را می‌توان دگرگون ساخت و به نوع دیگری تبدیل کرد. مراقبه، هنر‌بهره‌گیری از یک نوع انرژی برای دگرگونی و تبدیل آن به یک نوع انرژی دیگر است.

وضعیت محیط اطراف ما نسبت به رنج‌ها و شادی‌های ما، همچون نسبت خوراک به سلامتی و بیماری بدن است و همهٔ عوامل و عناصر آسیب‌زا و حیات‌بخش آن در ما نفوذ و اثر دارند.

یکی از راه‌های مراقبت از رنج این است که بذری را شکوفا کنیم که سرشتش در تضاد با آن رنج باشد. همان‌طور که هیچ‌چیز‌بدون متضادش وجود ندارد، اگر درون شما بذر تکبر وجود دارد پس حتماً بذر شفقت هم هست.

اگر قادر هستید کتابی را بخوانید، اگر قادر هستید این کلمات را بخوانید و معنای آنها را درک کنید، هم‌اکنون از بسیاری از افراد دیگر خوش‌اقبال‌ترید.

بودا گفت: «تو به راه خود می‌روی، اما بکوش تا به بهترین نحو این کار را بکنی. من نیز‌به راه خود می‌روم. در هیچ زمانی پیمودن هیچ راهی آسان نبوده است. خوب می‌دانم که مارا بودن بس دشوار است اما در بودا بودن هم دشواری‌های فراوانی است. هر یک از ما باید بکوشد با تمام وجود و از صمیم قلب نقش مخصوص خود را ایفا کند.»

با ذهن‌آگاهی درمی‌یابیم که همواره شرایط شادکامی نه‌تنها درون ما، که در اطراف ما نیز‌وجود دارد.

رنج و شادی، هردو، ماهیتی طبیعی دارند، به این معنا که ناپایدار هستند و مدام تغییر می‌کنند. هنگامی که گُل پژمرده می‌شود به کود تبدیل می‌شود. آن کود دوباره به روییدن گُل کمک می‌کند. و شادی نیز به همین شکل، طبیعی و ناپایدار است. شادی تبدیل به رنج می‌شود و رنج نیز تبدیل به شادی.

اگر رنج‌هایمان دوام می‌آورند و زنده می‌مانند به این دلیل است که خوراک آنها را تأمین می‌کنیم.

مهارت شاد بودن مهارت درست رنج‌کشیدن نیز هست.

مؤثرترین شیوه برای ابراز شفقت به دیگری این است که به‌جای سخن‌گفتن، به او گوش فرا دهید. اکنون فرصتی در اختیار شما است تا گوش‌دادن عمیقانه و مشفقانه را تمرین کنید. اگر بتوانید با شفقت به کلام کسی گوش دهید، این عمل شما همچون مرهمی برای زخم‌های اوست. وقتی با شفقت به سخنان کسی گوش می‌دهیم تنها یک هدف داریم: فرصت‌دادن به دیگری برای آنکه بی‌پرده سخن بگوید و کمتر رنج بکشد

وقتی کسی شما را می‌رنجاند در نگاه نخست چنین به‌نظر می‌رسد که آن شخص سبک‌بار و شاد است و در زندگی‌اش دلیلی برای رنج‌کشیدن ندارد، [و این تنها شما هستید که رنج می‌کشید]. اما هنگامی‌که بتوانید به اندازهٔ کافی عمیقانه بنگرید، درمی‌یابید که او هم درون خود رنج می‌کشد. وقتی با تمرین‌های ذهن‌آگاهی زندگی کنید و بتوانید تمام توجه خود را به آن علت‌هایی که سرچشمهٔ رفتار دیگران است معطوف دارید، به‌وضوح درمی‌یابید که آن شخص نیز درون خود رنج‌های فراوان دارد و ازطرفی هم نمی‌داند آنها را چگونه مدیریت کند. به همین دلیل، هم بسیار رنج می‌کشد و هم سبب رنج دیگران می‌شود. آنچه او نیاز دارد «کمک» است، نه تنبیه

باید به ندای رنج‌های درونمان گوش فرا دهیم، چرا که ریشهٔ رنج‌های ما و دیگران به هم متصل‌اند. عموماً افرادی همچون والدین، همسر، معلم‌ها، و همکارانمان را به‌خاطر آسیب‌ها و رنج‌هایمان سرزنش می‌کنیم. اما اگر عمیق‌تر بنگریم می‌توانیم سرچشمه‌های واقعی رنج‌های خودمان را دریابیم. و همچنین درمی‌یابیم آن افرادی را که می‌پنداریم عامدانه سبب رنج‌های ما می‌شوند قربانی رنج‌های زندگی خودشان هستند. درک‌کردن آسیب‌های خودمان این فرصت را به ما می‌دهد که رنج‌های دیگران را هم ببینیم و درک کنیم. همین‌که بدون قضاوت‌کردن به رنج‌های خودمان و دیگران بنگریم، می‌توانیم یکدیگر را به‌درستی درک کنیم و در همان لحظه گُل شفقتِ درون ما از میان گِل‌ولای رنج‌ها می‌شکفد. و بدین ترتیب، تحول امکان‌پذیر می‌گردد.

«برای آنکه شاد باشم لازم نیست به آینده فرار کنم و شادی را در آنجا جست‌وجو کنم.» ما همه عادت داریم از زندگی «اینجایی» و «اکنونی» فرار کنیم. [زیرا شادی را در مکان و زمان دیگری جست‌وجو می‌کنیم.] و همین عادت نه‌تنها در بدن که در ذهن ما نیز ایجاد تنش می‌کند. همین یکی از سرچشمه‌های مهم رنج‌های ماست.