بریده‌هایی از کتاب پرنده به پرنده

پیش‌نویس اول پیش‌نویسِ کودک است، جایی که شما به آن اجازه می‌دهید راحت جاری شود و سرازیر گردد و بعد به آن اجازه می‌دهید که هرجا دلش خواست برود و هر شلوغ‌بازی‌ای که دلش خواست بکند، با علم به اینکه هیچ‌کس قرار نیست آن را ببیند، و اینکه شما می‌توانید بعداً به آن شکل دهید. شما فقط اجازه می‌دهید که این بخش کودک‌وارِ وجودتان مجرایی شود برای انتقال و به روی کاغذ آمدن هر صدا و تصویری که درمی‌رسد.

یکی‌شان خواهد نالید که، «حتی نمی‌دانم از کجا باید شروع کنم.» به او می‌گویم، از کودکی‌ات شروع کن. ریه‌هایت را پر کن، دماغت را بگیر، داخل آب بپّر، و خاطراتت را، هر قدر صادقانه که می‌توانی، بنویس. فلانری اُکانر گفته است، هرکس دوران کودکی را سپری کرده باشد مواد و مصالح کافی برای آنکه باقی عمرش را بنویسد دارد.

«با مخ به زمین خوردن فقط با متمایل شدنِ بیش از حد به جلو اتفاق نمی‌افتد؛ چه‌بسا با متمایل شدن بیش از حد به عقب نیز  با مخ به زمین بخورید

تقریباً هر نوشتهٔ خوبی با تلاش‌های وحشتناک ابتدایی شروع می‌شود. شما باید جایی کار را شروع کنید. با آوردن چیزی، هرچیز، روی کاغذ شروع کنید.

امید در تاریکی آغاز می‌شود، آن امید لجوج و سرسختی که می‌گوید کافی است سر وقت جایی که باید حاضر باشید و بکوشید کار درست را انجام دهید؛ صبحِ روشن برخواهد دمید. باید صبر کنید و نظاره کنید و کار کنید؛ تحت هیچ شرایطی نباید تسلیم شوید.

به مهربانانه‌ترین شکل ممکن به خودتان بگویید، عزیزم! نگاه کن! همهٔ کاری که فعلاً قرار است انجام دهیم نوشتن توصیفی از رودخانه هنگام طلوع آفتاب است، یا توصیف بچهٔ کوچکی که در استخر باشگاه شنا می‌کند، یا اولین‌باری که مرد زنی را که با او ازدواج خواهد کرد می‌بیند. این همهٔ کاری است که فعلاً قرار است انجام دهیم. ما فقط می‌خواهیم

نوشتن به پدرم توجه کردن را آموخت. پدرم نیز به‌نوبهٔ خود توجه کردن را به دیگران یاد داد و بعد به آنان آموخت که افکار و مشاهداتشان را روی کاغذ بیاورند

اگر نمی‌نویسید چون می‌ترسید که مبادا در آن به اندازهٔ کافی خوب نباشید باید بگویم که فکر نمی‌کنم شما هم وقتی برای تلف کردن آن بر سر چنین نگرانی بیهوده‌ای داشته باشید، و فکر نمی‌کنم که وقتی داشته باشید تا برای کسی تلف کنید که با مهر و احترام با شما برخورد نمی‌کند.

برای برخی از ما، کتاب‌ها تقریباً به اندازهٔ هر چیز دیگری که روی زمین هست مهم‌اند. چه معجزه‌ای است اینکه از دل این مستطیل‌های کاغذی کوچک و تخت و سفت، جهان‌های مختلف پشت‌سرهم منکشف می‌شوند، جهان‌هایی که برایتان نغمه سر می‌دهند، آسوده و آرامتان می‌کنند یا شما را به هیجان درمی‌آورند. کتاب‌ها به ما کمک می‌کنند که بفهمیم که هستیم و چطور باید رفتار کنیم. آنها به ما معنای دوستی و هم‌باشی را نشان می‌دهند؛ آنها به ما نحوهٔ زیستن و مردن را نشان می‌دهند.

فکر نمی‌کنم که وقتی داشته باشید تا برای کسی تلف کنید که با مهر و احترام با شما برخورد نمی‌کند. شما نباید وقتتان را در اطراف آدم‌هایی سپری کنید که باعث می‌شوند نفَستان را در سینه حبس کنید.

بهتر آن است که آدم به‌جای آنکه یک عمر همهٔ دردها را در خود بریزد و دم نزند آن را احساس کند، درباره‌اش حرف بزند و از آن عبور نماید.

بگذارید مخلوقات انسانی‌تان پی موسیقی‌ای که می‌شنوند بروند، و بگذارید که موسیقی آنها را به جایی که می‌خواهد ببرد. آن‌وقت، موقعی که آن‌قدری نزدیک شده‌اید که بتوانید خیره به درون دهانه بنگرید، طوری که انگار با کنجکاوی درون تخم‌مرغ شانسی را نگاه می‌کنید، کشف خواهید کرد که شخصیت‌هایتان در تمام این مدت چیزی را در سر داشته‌اند که روشن‌تر و بسیار معنی‌دارتر از آن چیزی است که شما می‌خواستید به آنها تحمیل کنید.

به نوشتهٔ جان گاردنر، نویسنده رؤیایی را خلق می‌کند و خواننده را به درون آن دعوت می‌کند، و هم‌او می‌نویسد که رؤیا باید زنده و پیوسته باشد. به هنرجویانم می‌گویم که این جمله را یادداشت کنند، اینکه رؤیا باید زنده و پیوسته باشد، چون این مطلب بسیار مهم است.

وقتی کودک در تاریکی زمین را می‌کَند من برایش فانوس را نگه می‌دارم تا ببیند. کودک زمین را برای چه می‌کَند؟ برای پیدا کردن دست‌مایه. جزئیات و سرنخ‌ها و تصاویر، خلق و ابداع، ایده‌های بکر، درکی شهودی از آدم‌ها. حرفم را قبول کنید: آن فانوس‌داری که درباره‌اش حرف زدم غالباً حتی نمی‌داند که کودک در جست‌وجوی چه چیزهایی زمین را می‌کَند؛ اما او طلا را وقتی ببیند می‌شناسد.

آنچه را که هر شخصیت بیش از همه، بیش از هرچیز دیگر در جهان، به آن اهمیت می‌دهد پیدا کنید؛ آنگاه خودبه‌خود موضوع خطیری که پایش در میان است، یا آنچه که مایهٔ دل‌نگرانی است، را کشف کرده‌اید. راهی برای بیان این کشف در قالب رخداد پیدا کنید؛ بعد بگذارید که آدم‌های قصه‌تان درصدد یافتن آن یا چسبیدن به آن یا دفاع کردن از آن، حال هرچه می‌خواهد باشد، برآیند.

ما فاکنر را به‌خاطر زیبایی آفریده‌های هولناکش، به‌خاطر زیبایی نوشتار، می‌خوانیم، و او را می‌خوانیم تا دریابیم زندگی از منظر او چیست و چه معنایی می‌دهد. او این امر را ازطریق شخصیت‌هایش بیان می‌کند. همهٔ آنچه شما می‌توانید به ما بدهید آن است که بگویید زندگی از منظر شما چیست و چه معنایی می‌دهد. قرار نیست که باقدرت تمام به ما نقشه‌هایی برای آشنایی با زیردریایی بدهید. زندگی زیردریایی نیست. هیچ نقشه‌ای هم در کار نیست.

گاهی اوقات آدم‌ها آن‌قدرها هم مفرح یا فصیح از کار درنمی‌آیند، اما همان‌ها نیز همچنان می‌توانند دوستان یا راویان بزرگی باشند، به‌شرط آنکه از نوعی دید یا بینش شفاف برخوردار باشندبه‌ویژه اگر از دشواری‌های زیادی جان سالم به در برده باشند یا در حال از سر گذراندن دشواری‌های زیادی باشند. این موارد ذاتاً مواد خام جذابی را در اختیار ما می‌گذارند، چون در مواجهه با آن، وظیفه‌ای که پیش روی همهٔ ما قرار می‌گیرد این خواهد بود: گاهی اوقات ناگزیریم یک دستمان را به این سنگ و دست دیگرمان را به آن سنگ بگیریم، و بگردیم و هریک از شست‌های پایمان را در جای‌پایی محکم، هرچند موقت، بگذاریم، و وقتی از آن رخِ سنگی بالا می‌رویم، هیچ زمانی برای کف و بوق و هلهله و کاغذرنگی و نوشیدنی و این یا آن حرف خوشمزه وجود ندارد

دُن کارپنتر، می‌گوید دیگر نیازی به آن مرغ‌کوچولوی ترسوی قصه‌ها نیست که با افتادنِ یک دانهٔ بلوط بر سرش با ما از به آخر رسیدن قریب‌الوقوع جهان سخن بگوید، چون جهان به‌واقع مدت‌هاست که به آخر رسیده است. اکنون مسئله این است که در این وضعیت چگونه مراقب همدیگر  باشیم.

کمال‌گرایی صدای سرکوبگر است، دشمن مردم است. کمال‌گرایی شما را در همهٔ عمرتان منقبض و معذب نگاه خواهد داشت، و این مهم‌ترین مانع بین شما و یک پیش‌نویس افتضاح ابتدایی است.

ذهن من، اگر به خودش و امکاناتی که دارد گذاشته شود، بخش اعظم وقتش را صرف گفت‌وگو با آدم‌هایی می‌کند که حی‌وحاضر نیستند. من دائم کنار آدم‌ها راه می‌روم، در مقابل آنها می‌ایستم و از خودم دفاع می‌کنم، یا با آنها وارد بده‌بستان‌های کلامی تندوتیز می‌شوم، یا رفتارم را توجیه می‌کنم، یا آنها را با حربهٔ غیبت و شایعه اغوا می‌کنم، یا وانمود می‌کنم که گفت‌وگوهای خبری‌تلویزیونی آنها را می‌بینم یا چیزهایی ازاین‌دست.