بریده‌هایی از کتاب در روزگار آلودگی

در آفریقای غربی، مصرف حیوانات وحشیِ در معرض خطر روبه افزایش است که از میان آن‌ها خفاش را می‌شود نام برد که شوربختانه یکی از ناقلان بیماری ابولا در آن مناطق هستند.

کدام‌یک از ما می‌داند که تابستان گذشته آتش‌سوزی گسترده در آمازون باعث رهاسازی چه چیزهایی شد؟ چه کسی می‌تواند پیش‌بینی کند که قتل‌عام حیوانات که اخیراً در استرالیا پیش آمد، چه پیامدی خواهد داشت؟ میکروارگانیسم‌هایی که تابه‌حال در شمارش دانشمندان نیامده‌اند ممکن است نیازی مبرم به زیستگاهی جدید داشته باشند و کدام سرزمین بهتر از ما، که چنین زیاد و روبه افزایشیم، که چنین در معرضیم و چنین روابط فراوانی داریم و با همه در رفت‌وآمدیم؟

در روزگار آلودگی کارآمدی ما عامل شکستمان است.

پدرم بین همهٔ وسواس‌هایش، بیش از همه روی سرعت وسواس داشت. وقتی در بزرگراه اتومبیلی از ما سبقت می‌گرفت، می‌گفت قطعاً راننده‌اش نمی‌داند خطر تصادف نه متناسب با سرعت که متناسب با مربع سرعت افزایش پیدا می‌کند.

در انتظارِ غیرممکن‌ها و نامحتمل‌ها بودن، منجر به ناامیدی‌های مکرر می‌شود.

وقت شام همه از این حرف می‌زدند که «تا یک هفتهٔ دیگه حل می‌شه.»، «آره، چند روز طول می‌کشه، بعد همه‌چیز عادی می‌شه». دوستی از من پرسید که چرا ساکتم. بی‌آنکه جوابی بدهم شانه‌ام را بالا انداختم، نمی‌خواستم قیافهٔ هوچی‌گرها یا بدتر از آن قیافهٔ آدم‌های نحس را به خودم بگیرم.

می‌توانیم به آلودگی معنا بدهیم. از این زمان استفادهٔ بهتری ببریم، آن را به کارِ اندیشیدن به چیزی ببندیم که وضعیت عادی ما را از فکرکردن به آن بازمی‌دارد: چطور شد که به اینجا رسیدیم، چطور می‌خواهیم از نو شروع کنیم؟ شمارش ایام. تصاحب دلی فرزانه. نگذاریم که این روزها بیهوده بگذرند.

در روزگار آلودگی، اطلاعات شفاف تنها یک حق نیست: اقدامی جدی است برای پیشگیری. یک انسانِ در معرض هرچقدر بیشتر- از اعداد، از مکان‌ها و از تعداد بیماران بیمارستانی- مطلع شود، رفتار مناسب‌تری خواهد داشت

اگر بتوانیم اندکی خودخواهی‌مان را کنار بگذاریم، درمی‌یابیم که این میکروب‌های جدید نیستند که در جستجوی ما هستند، بلکه ماییم که آن‌ها را بیرون می‌کشیم. نیاز فزاینده به غذا میلیون‌ها انسان را وامی‌دارد تا حیواناتی را بخورند که بهتر بود به حال خود رها شوند. مثلاً در آفریقای غربی، مصرف حیوانات وحشیِ در معرض خطر روبه افزایش است که از میان آن‌ها خفاش را می‌شود نام برد

ترافیک هوایی به ویروس اجازه داد در سرزمین‌های بسیار دور، به‌سرعت سکنی گزیند و سرنوشتش عوض شود؛ اما فقط به‌خاطر پروازها نیست. قطارها و اتوبوس‌ها و اتومبیل‌ها و حالا اسکوترها هم هستند. سرگردانی هفت میلیارد و پانصد میلیون آدم: این است شبکهٔ حمل‌ونقل ویروس کرونا. سریع، راحت، مویرگی؛ درست همان چیزی که خوشایند ماست. در روزگار آلودگی کارآمدی ما عامل شکستمان است.

اپیدمی ما را تشویق می‌کند که خود را اعضای یک قبیله بدانیم. فکرمان را چنان درگیر می‌کند که در حالت عادی معمول نیست. روابطمان با دیگران کلافی سردرگم است و حضورشان بر هر انتخاب ما اثرگذار. در روزگار آلودگی ما یک پیکر واحدیم. در روزگار آلودگی دوباره یک جامعه می‌شویم.

کوو-۲ بخت این را داشته که نخستین باشد. که ما را در وضعیت بکر و ناآماده، بدون واکسن و بدون پادتن گیر بیندازد. ویروس برای ما زیاده از حد جدید است. نظر به الگوی SIR این اندازه از تازگی به این معناست که همهٔ ما درمعرضیم. ازاین‌رو باید تا مدتی ناگزیر، تاب بیاوریم. فعلاً تنها واکسن در دسترس برای ما مراقبت سخت‌گیرانه است.

موارد کووید-۱۹ نه در ایتالیا و نه در هیچ جای دیگر، به شیوهٔ خطی رشد نمی‌کنند.

و بثورات رو به وخامت می‌رود.

سیمون ویل می‌گفت: «چیزی که در علم مقدس است، حقیقت است.» اما حقیقت کدام است وقتی از تجمیع داده‌های یکسان، از اشتراک مدل‌های یکسان، نتیجه‌های متفاوت به‌دست می‌آید؟ در روزگار آلودگی، علم ما را ناامید می‌کند. ما قطعیت می‌خواستیم و چیزی که یافتیم تعدد نظرات بود. ما فراموش کرده‌ایم که همیشه همین بوده است، که حتی همیشه فقط همین بوده است، که برای علم، تردید حتی از حقیقت هم مقدس‌تر است.

ما تنها عضوی از اجتماع بشریت نیستیم. ما گونهٔ تهاجمی‌ترِ این اکوسیستم متعالی و شکننده‌ایم.

هیچ انسانی جزیره نیست.

آلودگی دعوتی است به فکرکردن. قرنطینه فرصتی است برای این کار. فکرکردن به چه؟ به اینکه ما تنها عضوی از اجتماع بشریت نیستیم. ما گونهٔ تهاجمی‌ترِ این اکوسیستم متعالی و شکننده‌ایم.

دیگر. در روزگار آلودگی، اطلاعات شفاف تنها یک حق نیست: اقدامی جدی است برای پیشگیری.

آلودگی دعوتی است به فکرکردن. قرنطینه فرصتی است برای این کار. فکرکردن به چه؟ به اینکه ما تنها عضوی از اجتماع بشریت نیستیم. ما گونهٔ تهاجمی‌ترِ این اکوسیستم متعالی و شکننده‌ایم.