بریده‌هایی از کتاب راه باریک آزادی

فیلسوفان و دانشمندان سیاسی از زمان‌های دور بر این باور بودند که برای حل و فصل مرافعات، اجرای قانون و مهار خشونت به حکومت نیاز است. به بیان لاک: هر جا قانون نباشد آزادی هم نیست.

«حالات نفسانی که آدمیان را به صلح متمایل می‌سازند شاملند بر ترس از مرگ؛ طلب لوازم ضروری برای زندگی راحت؛ و نوعی امید به کسب آنها از طریق کوشش خود.» اما در وضعیت «جنگ» این چیزها به طور طبیعی فراهم نخواهند آمد. در واقع [در چنین شرایطی] انگیزه‌های اقتصادی از میان می‌روند.

شالودهٔ اساسی یک زندگی شایسته و رضایت‌بخش بر عدم سلطه استوار است- آزادی از سلطه، ترس و ناامنی شدید. براساس نظر پتی، پذیرفتنی نیست که کسی به ترحم دیگری واگذاشته شود، مجبور به شیوه‌ای از زندگی که او را در برابر برخی اعمال شریرانه، که شخصی دیگر می‌تواند به دلخواه خود تحمیل کند، آسیب‌پذیر سازد.

او معتقد است پیشرفت‌ها در هوش مصنوعی از بخت فرخندهٔ «دیکتاتوری‌های دیجیتال» خبر می‌دهد و دولت‌ها را قادر به پایش، مهار و حتی تعیین شیوهٔ تعامل، ارتباط و اندیشهٔ ما خواهد کرد.

«مسئلهٔ گیلگمش» می‌خوانیم- مهار کردن اختیار و اقتدار حکومت، به صورتی که فوائدش و نه مضارش عاید شهروندان شود - به چاره‌ای رسید

در کتاب حاضر استدلال ما این است که برای ظهور و شکوفایی آزادی، هر دو حکومت و جامعه باید قوی باشند. به حکومت قوی نیاز است تا خشونت را مهار کند، قوانین را به اجرا بگذارد و به ارائهٔ خدمات عمومی بپردازد، خدماتی که برای زندگی مردم توان‌یافته برای دست زدن به گزینش و دنبال کردن انتخاب‌هایشان تعیین کننده‌اند. به جامعهٔ قوی بسیج‌شده نیز نیاز داریم تا حکومت قوی را منقاد سازد و در بند بکشد.

آزادی به حکومت و قوانین نیاز دارد. اما آزادی را حکومت یا فرادستانی که بر آن سیطره دارند به کسی ارزانی نمی‌کنند. آزادی امری است که اهل جامعه، یعنی مردم کوچه و بازار، به دست می‌آورند. جامعه لازم است حکومت را لجام بزند، به طوری که حکومت از آزادی مردم حمایت کند و آن را ارتقا بخشد. آزادی به جامعه‌ای مهیای بسیج نیاز دارد که به مشارکت در امور سیاسی بپردازد، اگر لازم شد اعتراض کند و در صورت امکان با رأی خود دولت را از قدرت بیندازد.

فیلسوفان تعاریف بسیاری از آزادی ارائه کرده‌اند. اما همان‌گونه که لاک تشخیص می‌داد، آزادی در بنیادی‌ترین سطح باید با به سر بردن در وضعیت عاری از خشونت، ارعاب و سایر اقدامات تحقیرآمیز آغاز شود. افراد باید بتوانند امور زندگی خود را آزادانه انتخاب کنند و بدون تهدید شدن به کیفرهای نامعقول یا واکنش‌های اجتماعی بسیار ظالمانه، ابزارهایی برای به اجرا گذاشتن آن انتخاب‌ها داشته باشند.

اینجا حکومتی قدرتمند و پرظرفیت، یک لویاتان دیوان‌سالار، مشغول کار بود. اما از این ظرفیت نه برای حل و فصل مرافعات یا توقف «جنگ»، بلکه برای آزار و خلع ید و سپس قتل عام یهودیان استفاده می‌شد.

وحشتی که لویاتان آلمانی دامن زد بسیار بیشتر از ترسی بود که هرج و مرج در نیجریه یا کنگو می‌آفرید.