بریده‌هایی از کتاب خرمگس

به روحی بیندیشید که از سرما می‌لرزد و به‌خاطر نجابتش حتا آه هم نمی‌کشد. با همه می‌گوید و می‌خندد، با همه می‌جوشد، به همه عشق می‌ورزد و سرانجام همین تن عریان، مورد ریشخندهای مردم که هم‌چون تازیانه‌ای پیکرش را می‌نوازد، قرار می‌گیرد و خنده‌های‌شان را که مثل آهن گداخته‌ای جانسوز است، لمس می‌کند... به روحی بیندیشید که... در پیش نگاه مردم، در دل آرزو می‌کند تا کوه‌ها بر سرش فرود آیند و صخره‌ها او را از چشم دیگران پنهان کنند... و به موش‌ها که می‌توانند در سوراخی بخزند و مخفی شوند، حسادت می‌کند. این را به‌یاد داشته باشید که روح لال است، صدایی ندارد تا فریاد بکشد، نه طنین ناله‌هایش به‌گوش کسی می‌رسد و نه اگر ناله‌ای کند، کسی آن را می‌شنود؛ بنابراین باید تحمل کند، صبر پیشه کند و شکیبایی به‌خرج دهد. حرف‌های پوچ و چرندی می‌زنم نه؟ پس چرا نمی‌خندید؟ آهان یادم آمد، شما از بذله‌گویی و طنز به‌هیچ‌وجه خوش‌تان نمی‌آید.

طبیعت عاطفی انسان چنین است؛ تحمل دیدن آدم ضعیف را در اطرافش ندارد.

همین حکم مرگی که برایم صادر کرده‌اند، به‌خوبی نشان می‌دهد که آن را از روی وجدان انجام داده‌ام. آن‌ها قصد دارند مرا بکشند؛ چون از من می‌ترسند؛ چه آرزویی بالاتر از این می‌تواند برای یک مرد انقلابی وجود داشته باشد که دشمن از او هراس داشته باشد؟

«انگار زندگی در همه‌جا یک‌جور است، زشت و نفرت‌انگیز و مأوای مردم پست و فرومایه و پر از رازهای شرم‌آور و گوشه‌های تاریک؛ ولی به‌هرحال زندگی همین است و باید با آن ساخت و از آن لذت برد.»

خرمگس با بی‌اعتنایی شانه‌هایش را بالا انداخت و با خونسردی گفت: «در جنگ همه‌چیز مجاز و عادلانه است

«گذشته از آن گذشتگان است و آینده از آن تست.» و افکارت را نه روی آزاری که در گذشته رسانده‌ای؛ بلکه بر روی کمکی که اکنون می‌توانی انجام دهی، متمرکز کن.»

به‌طرف صورت مسیح مصلوب چرخید و هیچ اضطراب و التهابی در آن ندید. آن‌گاه از مشاهدهٔ این خدای ناتوان و صبور در بهت و شگفتی فرورفت.

جمای دوست‌داشتنی‌ام، من تو را از آن زمان که دخترکی زشت بودی، روپوش کتانی و دستمال‌گردن مشکی و زبری می‌پوشیدی و گیس‌های بافته‌ات را به پشت می‌انداختی، دوست داشتم و هنوز هم به‌راستی دوستت دارم.

انگار زندگی در همه‌جا یک‌جور است، زشت و نفرت‌انگیز و مأوای مردم پست و فرومایه و پر از رازهای شرم‌آور و گوشه‌های تاریک؛ ولی به‌هرحال زندگی همین است و باید با آن ساخت و از آن لذت برد.

به‌هرحال، این کارها و رفتار توست که مهم است، خواه مردم از تو بیزار باشند و یا دوستت داشته باشند.