بریده‌هایی از کتاب از ذهنت بیرون بیا و زندگی کن

هرگاه دربارهٔ گنجینهٔ ذهن آدمی حرف می‌زنیم، منظور مجموعه‌ای از روابط آموخته‌شده است که قادر است در هر شرایطی حالت شما را به حالتی دیگر تغییر دهد.

زمانی‌که سعی می‌کنید به چیزی فکر نکنید، با ایجاد قانون کلامی «به x فکر نکن»، خود را مجبور به انجام‌دادن آن کار می‌کنید. این قانون دربارهٔ x است، پس اغلب x را تداعی می‌کند.

وقتی او را می‌بینید که آرام‌آرام در حال فرورفتن در گل‌ولای است، آیا می‌توانید جمله‌ای مفید به او بگویید؟ اگر با نحوهٔ عملکرد باتلاق آشنا باشید به او خواهید گفت که دست از تقلاکردن بردارد، آرام بر روی سطح باتلاق دراز بکشد و همانند عقابی که بال‌هایش را باز می‌کند، اجازه بدهد تا بدنش بیشترین تماس را با سطح باتلاق برقرار کند. شاید قرارگرفتن در چنین وضعیتی کمک کند تا دیگر به عمق باتلاق فرو نرود و بتواند آرام‌آرام خود را به محل امنی برساند. ایجاد تماس بدنی با باتلاق و درازکشیدن روی آن برای کسی که در حال غرق‌شدن است، کاری بسیار دور از انتظار است. همین‌طور وقتی فردی برای بیرون‌آمدن از گِل چسبناک تقلا می‌کند، شاید هیچ‌گاه نفهمد که بهترین و عاقلانه‌ترین کار همراهی با گِل است.

پیمودن مسیر یک زندگی دلخواه و آموختن اینکه چگونه می‌توانید آرزوهایتان را برآورده کنید کار آسانی نیست

دان وگنر روان‌شناس دانشگاه هاروارد (در سال ۱۹۹۴) اثبات کرده است که فراوانی فکری که تلاش می‌کنید به آن توجه نکنید، برای مدت کوتاهی کاهش می‌یابد، اما خیلی زود، با شدت بیشتری بروز می‌کند. این فکر در مرکز توجه شما قرار می‌گیرد و این‌بار، به احتمال زیاد، پاسخی را فرامی‌خواند. سرکوب فکر فقط شرایط را بدتر می‌کند.

در این کتاب، نکتهٔ مورد نظر این است که: انسان‌ها به‌دلیل داشتن توانایی‌های کلامی و روابط معنایی، در طول زندگی رنج می‌کشند. اگر این جمله صحیح باشد، پس مشکل انسان این است که: همین مهارت‌های کلامی و ارتباطی که بدبختی و رنج ایجاد می‌کنند، به‌قدری برای عملکردهای انسان سودمند و مفیدند که نمی‌توان آنها را متوقف کرد. یعنی حداقل تا زمانی که نمی‌دانیم چگونه از مهارت‌هایی که زبان ایجاد کرده است برای هدایت و مدیریت خود آن استفاده کنیم، رنجْ جزء اجتناب‌ناپذیر شرایط انسانی است.

امکان پایداری و همیشگی‌بودن دردهای روان‌شناختی ، حقیقت تلخی است که همگی ما باید با آن مواجه شویم و آن را بپذیریم. این حقیقت، مانند آن فیلی است که در اتاق نشیمن نشسته بود، اما هیچ‌کس متوجه حضور او نمی‌شد. این بدین‌معنی نیست که باید خود را تسلیم رنج زندگی کنیم و به آن تن دهیم. درد و رنج با هم تفاوت زیادی دارند. با اینکه شما، به‌عنوان یک انسان، می‌توانید در کمتر از یک ثانیه افکار دردآور را از ذهن خود فراخوانی کنید، ولی ما معتقدیم که برای تغییردادن رابطهٔ خود با دردهای روان‌شناختی راهی وجود دارد که حتی با حضور این دردها نیز می‌توانیم زندگی خوب و مطلوبی داشته باشیم؛ هرچند ممکن است شما جزو آن دسته از افرادی باشید که حافظه و توانایی‌های کلامی‌تان اجازهٔ زیاد دورشدن دردها را ندهد.

مسئلهٔ کلیدی این نیست که شما مشکلاتی دارید، بلکه این است که انتخاب‌هایی را که اینجا و الان دارید در حالت انتظار قرار داده‌اید. نشاط و سرزندگی و هم‌آغوشی با زندگی، مستلزم این نیست که اول به رفع و حذف دردهایتان بپردازید و بعد شروع به زندگی کنید، بلکه برعکس: سرزندگی زمانی حاصل می‌شود که آغوشتان را به روی لذت (و درد!!) بگشایید ـ لذت و دردی که از آن زندگی‌ای برمی‌خیزد که واقعاً و واقعاً می‌خواهید داشته باشید.

مسئلهٔ کلیدی این نیست که شما مشکلاتی دارید، بلکه این است که انتخاب‌هایی را که اینجا و الان دارید در حالت انتظار قرار داده‌اید. نشاط و سرزندگی و هم‌آغوشی با زندگی، مستلزم این نیست که اول به رفع و حذف دردهایتان بپردازید و بعد شروع به زندگی کنید، بلکه برعکس: سرزندگی زمانی حاصل می‌شود که آغوشتان را به

رنج‌بردن یکی از نتایج تلاش بیهودهٔ ذهن ما برای کنترل چیزهایی است که قابل کنترل نیستند.

هرگاه بخواهد می‌تواند دست از جنگیدن بردارد و زندگی‌کردن را آغاز کند.

بیشتر انسان‌ها تمایل دارند در گذشته‌ای که از طریق زبان به خاطر می‌آورند و آینده‌ای که از طریق زبان در خیال خود تصور می‌کنند، زندگی کنند تا در زمان حال.

زمانی‌که افکارمان را جدی می‌گیریم، در معرض هر تجربهٔ غیرعمدی هستیم که زندگی بدون هدف به سویمان پرتاب می‌کند.

در دنیای بیرونی، شاید این قانون حاکم باشد: «اگر چیزی را دوست نداری، فکر کن چگونه از شر آن خلاص شوی و از دست آن خلاص شو». اما به‌نظر می‌رسد که در درون انسان، قانون بسیار متفاوتی حاکم است: «اگر دوست نداری احساس و یا فکری را داشته باشی، حتماً آن را تجربه می‌کنی». این قانون در اصطلاح به این معناست که مثلاً اگر نمی‌خواهی احساس اضطراب کنی، اضطراب بیشتری احساس خواهی کرد، و زندگی محدودتری خواهی داشت.

این بدین‌معنا نیست که واقعاً یاد گرفته‌اید احساسات خود را کنترل کنید، بلکه یاد گرفته‌اید آنها را بروز ندهید، تا دیگران اذیت نشوند.

اضطرابْ واکنشی طبیعی نسبت به عملکرد ضعیف است. مشکل اینجاست که ما به‌دلیل توانایی در ایجاد روابط کلامی، قادریم در هر لحظه، پیامدهای مسائل گذشته را وارد شرایط کنونی کنیم.

حداقل تا زمانی که نمی‌دانیم چگونه از مهارت‌هایی که زبان ایجاد کرده است برای هدایت و مدیریت خود آن استفاده کنیم، رنجْ جزء اجتناب‌ناپذیر شرایط انسانی است.

اگر یک کودک شش‌ساله خود را زیر قطار می‌اندازد تا پیش مادرش به بهشت برود، فردی به پیچیدگی شما تمامی ابزارهای شناختی لازم را برای شکنجه‌کردن و رنج‌دادنِ خود در اختیار دارد.

مشکلات شما دو نوع درد ایجاد می‌کنند. فقط اضطراب، ناراحتی و یا نگرانی نیست که ایجاد درد می‌کند، بلکه وجود همین درد زندگی شما را محدود می‌کند و اجازه نمی‌دهد مطابق با آرمان‌های خود پیش بروید.

امکان پایداری و همیشگی‌بودن دردهای روان‌شناختی ، حقیقت تلخی است که همگی ما باید با آن مواجه شویم و آن را بپذیریم.