بریده‌هایی از کتاب مردی به نام اوه

می‌گویند وقتی آدم سقوط می‌کند مغزش سریع‌تر کار می‌کند، انگار نیروی انفجاری ضربه‌ای که به آدم وارد می‌شود، چنان شتابی به افکار می‌بخشد که سرعت عوامل بیرونی بسیار آهسته می‌شوند.

اُوِه دیروز سر کار چنین حرفی را شنید. به او گفتند دیگر کار به اندازهٔ کافی نیست و می‌خواهند «نسل قدیم کارمندان» را اخراج کنند. سی و سه سال سابقهٔ خدمت صادقانه، و حالا او را کارمند نسل قدیم خطاب می‌کنند. یک نسل «لعنتی»، چون حالا تمام کارمندان ۳۱ سال سن دارند، شلوارهای بسیار تنگ می‌پوشند و قهوهٔ واقعی نمی‌نوشند. هیچ‌کدام‌شان هم نمی‌خواهند مسئولیت قبول کنند. همه‌جا پُر شده از مردهایی که ریش‌های مسخره می‌گذارند و مدام شغل و همسر و مدل ماشین‌شان را عوض می‌کنند؛ با دلیل یا بی‌دلیل.

مرگ یک پدیدهٔ منحصربه‌فرد است. انسان‌ها طوری زندگی می‌کنند انگار این پدیده اصلاً وجود خارجی ندارد، و با این وجود مرگ یکی از اساسی‌ترین و مهم‌ترین دلایلی است که آدمیزاد اصلاً زندگی می‌کند. بعضی از ما به وجود این پدیده زود پی می‌بریم، به نحوی که عمیق‌تر، سرسختانه‌تر یا دیوانه‌وارتر زندگی می‌کنیم. بعضی‌ها به حضور دایمی آن نیاز دارند تا اصلاً متوجه شوند خلافش چیست.

در زندگی یک مرد لحظه‌ای می‌رسد که باید تصمیم بگیرد می‌خواهد چه مردی باشد، مردی که به دیگران اجازه می‌دهد او را زیر پا له کنند، یا نه.

این روزها دیگر کسی زیر بار مسئولیت نمی‌رود. امروز همه‌چیز دوروبر کامپیوتر می‌چرخد، و مشاوران و آدم‌های کله‌گنده‌ای که به کلاب‌های زیرزمینی می‌روند و قراردادهای سیاه می‌بندند. بعد پول‌های سیاه‌شان را از کشور خارج می‌کنند و با آن‌ها سهام شرکت‌ها را می‌خرند. مملکت پُر شده از افرادی که تمام روز فقط به وقت ناهارشان فکر می‌کنند.

از نظر خیلی‌ها، او آدم یک‌دنده و لجبازی است و در زندگی به هیچ‌کس اعتماد نمی‌کند. ولی دلیل ساده‌اش این بود که همین مردم هیچ‌وقت نتوانسته بودند به او ثابت کنند که قابل‌اعتمادند.

از آن به بعد هربار که یکی از دوستانش از او می‌پرسید چرا اُوِه را انتخاب کرده، پاسخ می‌داد به این دلیل که تمام مردها از آتش فرار می‌کنند، ولی اُوِه به سمت آتش می‌رود

اُوِه دست‌درجیب از وسط زندگی عبور می‌کرد، همسرش می‌رقصید.

دو مرد لحظه‌ای به‌هم نگاه کردند. پدر سونیا سرش را به علامت رضایت تکان داد و اُوِه هم سرش را برای او تکان داد. بعد هر دو مصمم و جدی از جای‌شان بلند شدند، مثل دو مرد که باهم به توافق رسیده‌اند که خدمت نفر سوم برسند.

امروزه باید با هر دیوانه‌ای که به طور اتفاقی با او برخورد می‌کنی، دربارهٔ موضوع‌های مختلف حرف بزنی، چون نشانهٔ اجتماعی بودن است.

اغلب ما برای زمانی زندگی می‌کنیم که پیشِ روی‌مان قرار دارد؛ چند روز، چند ماه، چند سال. یکی از دردآورترین لحظات زندگی، لحظه‌ای است که آدم می‌بیند در وضعیت فعلی‌اش، احتمالاً می‌تواند بیشتر به گذشته نگاه کند تا به آینده

اگر آدم‌ها غم را باهم تقسیم نکنند، غم آدم‌ها را تقسیم می‌کند.

این‌طور نبود که اُوِه با مرگ سونیا بمیرد؛ او فقط دیگر زندگی نکرد.

همیشه بزرگ‌ترین وحشت این است که مرگ ما را جا بگذارد، و ما تنها و بی‌کس باقی بمانیم.

در زندگی هر مرد لحظه‌ای فرا می‌رسد که باید تصمیم بگیرد می‌خواهد چه مردی باشد و اگر آدم از این ماجرا خبر نداشته باشد، پس آن مرد را هم نشناخته است.

به‌خوبی می‌دانست که از نظر خیلی‌ها، او آدم یک‌دنده و لجبازی است و در زندگی به هیچ‌کس اعتماد نمی‌کند. ولی دلیل ساده‌اش این بود که همین مردم هیچ‌وقت نتوانسته بودند به او ثابت کنند که قابل‌اعتمادند.

هیچ‌وقت از اُوِه سؤال نشد که قبل از آشنایی با سونیا چگونه زندگی کرده بود. اگر کسی از او می‌پرسید، جوابش این بود که اصلاً زندگی نکرده بود.

همسرش اغلب می‌گفت تمام راه‌ها به «چیزی» ختم می‌شوند که سرنوشت را رقم می‌زند. شاید برای او «چیزی» بود. ولی برای اُوِه «یک نفر» بود.

چرا مردم در زندگی‌شان سعی می‌کنند راجع‌به هر مسئله‌ای بیندیشند، و آن را هضم کنند، درحالی‌که می‌توانند آن را همان‌طور که هست قبول کنند. آدم همین است که هست و آن کاری را می‌کند که می‌تواند، و باید با شرایط کنار بیاید.

اعتراف به اشتباه کار آسانی نیست. مخصوصاً وقتی آدم مدت‌هاست همان کار اشتباه را انجام می‌دهد.