بریده‌هایی از کتاب صراط

عظمت کار برای آنها که نظم را فهمیده‌اند، دیگر وحشتی نمی‌آورد. این درست است که تو بی‌نهایت راه در پیش داری، ولی در هر لحظه بیش از یک گام برایت نیست.

ما عاشق آفریده شده‌ایم.

نظم به تو کمک می‌کند که بفهمی گام اول را از کجا برداری و سپس گام‌های بعد را. این درست است که کارهای زیاد داریم، ولی گرفتاری ما در هر لحظه بیش از یک کار نیست و آن مهم‌ترین کار است، نه تمامی آن همه کار. و همین مفهوم از نظم، تو را قادر می‌سازد که اهمیت‌ها را بشناسی و از جایی شروع کنی.

کسی که عشق رفتن دارد، زمین خوردن مانعش نمی‌شود، که تجربه می‌آموزد. تجربه‌ای برای درست رفتن.

. همان عمل‌زدگی جد و آبایی است. حرکت بکن، راه به تو می‌گوید یعنی چه؟ این چرندها یعنی چه؟ آیا این هم یک نوع برده پروری و آدم‌کشی نیست؟ از یک طرف می‌گویید باید از تقلید جدا شد و از یک طرف شعار می‌دهید؛ راه بیفت تا ره گویدت چون؟

اللهم إجْعَلْ شُکری لک عَلی ما زَوَیتَ عَنّی، أَوْفَرْ مَنْ شُکری إیاک عَلی ما خَوَّلْتَنی. خدای من! سپاس مرا بر آنچه که مرااز آن محروم کرده‌ای، بیشترکن از سپاسی که من بر نعمت‌های تو دارم. شکر بر محرومیت بیشتر از شکر بر دارایی، این شکری است که راه رفته‌ها دارند.

ما عاشق آفریده شده‌ایم. عشق را داریم، ولی معشوق‌هامان را انتخاب می‌کنیم. عشق همیشه هست، آنچه که جابجا می‌شود معشوق‌ها و محبوب‌ها هستند. در فاصله‌ی تولد تا مرگ، عشق همیشه جاری است و حرکت همیشه برپاست.

عظمت کار برای آنها که نظم را فهمیده‌اند، دیگر وحشتی نمی‌آورد. این درست است که تو بی‌نهایت راه در پیش داری، ولی در هر لحظه بیش از یک گام برایت نیست. نظم به تو کمک می‌کند که بفهمی گام اول را از کجا برداری و سپس گام‌های بعد را. این درست است که کارهای زیاد داریم، ولی گرفتاری ما در هر لحظه بیش از یک کار نیست و آن مهم‌ترین کار است، نه تمامی آن همه کار. و همین مفهوم از نظم، تو را قادر می‌سازد که اهمیت‌ها را بشناسی و از جایی شروع کنی.

تو نخواه که در روز اول تصمیمت، دلی را داشته باشی که زنده دل‌ها پس از سال‌های سال آباد کرده‌اند. و قلب سلیمی را صاحب شده باشی که رسول‌ها با یک عمر ریاضت و رنج ساخته‌اند و به نزد خدا آورده‌اند.

خیال می‌کنی سراب‌ها تو را سرشار می‌کنند..

دل تو بوی مرگ می‌دهد

برایت مهم نیست که به کارت علاقه داشته باشی. تو مهم‌ترین کار را انتخاب می‌کنی

تو باید تمام زندگیت را، تمام حرکت‌ها و حالت‌ها و محرک‌هایت را کنترل کنی و به عبودیت الله برسی، که حتی عبادت‌ها مادام که عبودیت نباشند، اثری ندارند.

آنها که از درون نجوشیده‌اند از بیرون پر خواهند شد.

با این دید دیگر در گرو موقعیت‌ها نخواهیم بود، که اگر با فلانی باشیم بهتر خواهم بود. اگر با فلانی ازدواج کنم، به من رشد می‌دهد و از این حرف‌ها... چون هیچ کسی نمی‌تواند به تو رشد بدهد. این تو هستی که در هر موقعیتی می‌توانی رشد کنی و یا خسارت ببینی.

تو اگر می‌خواهی با عمل خوبت به خوبی برسی و بهره‌برداری و رفعتی بگیری و بالاتر بروی، وسعتی بیابی و ظرفیتی به دست بیاوری، ناچاری که از اینجا شروع کنی. ناچاری که پیش از عمل، خلوت و نظارت و شناخت و هدف و طرح و نقشه‌ای داشته باشی وگرنه آبی هستی که به آسیاب دیگران می‌ریزی. و این دستور است که: لاتَجْعَلْ رقبَتَکَ جِسْراً لِلنَّاسِ. از گردن خودت برای دیگران پل نساز که آنها برسند و تو بمانی.

بلاء، فتنه و امتحان، این دو خاصیت را دارد: هم نقطه‌های ضعف تو را نشان می‌دهد و هم از وابستگی‌ها و دلبستگی‌ها آزادت می‌کند. تویی که فهمیده‌ای از تمامی هستی بزرگتری، مادامی که از دوست، از خویشان، از خودت و از ثروت و ریاست و از دنیا ضربه نبینی، این فهم در دلت گل نمی‌دهد و شکوفه نمی‌آورد و علم الیقین تو به عین الیقین نمی‌رسد و پیش نمی‌رود، حتی ریاضت‌هایی که خود می‌سازیم و ورزش‌هایی که خودمان شروع می‌کنیم این دو خاصیت را ندارند. تو نمی‌توانی برای خودت جراح خوبی باشی. نمی‌توانی دمل‌های چرکین را کاملاً فشار بدهی. بیشتر بازی می‌کنی. این اوست که می‌داند بر کجا فشار بیاورد و در کدام بزنگاه، تو را گرفتار کند

این درس قرآن است که عظمت‌ها تو را فریب ندهد و حقارت‌ها تو را نرماند، که یک گندم هنگامی که هماهنگ با نظام در جای خود می‌نشیند، سنبله می‌شود و هفتصد برابر دانه می‌آورد و یک انبار گندم هنگامی که در کناری ماند و بر سطح لغزید، فقط خوراک سوسک‌هاست و چیزی نمی‌گذرد که فضله‌هایش را هم نمی‌بینی.

سیب گندیده حرف دارد. همین درخت پربار حرف دارد. همین نسیم حرف دارد. ابر و باد و مه خورشید و فلک، حرف دارند. و این حرف‌ها را کسی می‌شنود که با این خلوت و سکوت همراه شده. چون این خلوت به غار پناهنده شدن و بازی درآوردن نیست، که تو حتی در جمع می‌توانی خلوتی داشته باشی و در خلوت می‌شود که مشغول خیال‌ها باشی. عظمت قرآن در همین است که از ساده‌ترین مسائل، از بی‌حرف‌ترین پدیده‌ها، برای تو حرف بیرون می‌آورد و پیغام می‌گذارد.

همان طور که همین سیب گندیده حرف دارد. همین درخت پربار حرف دارد. همین نسیم حرف دارد. ابر و باد و مه خورشید و فلک، حرف دارند. و این حرف‌ها را کسی می‌شنود که با این خلوت و سکوت همراه شده. چون این خلوت به غار پناهنده شدن و بازی درآوردن نیست، که تو حتی در جمع می‌توانی خلوتی داشته باشی و در خلوت می‌شود که مشغول خیال‌ها باشی.