بریده‌هایی از کتاب هاگاکوره: کتاب سامورایی

در زندگی گه‌گاه شرایطی پیش می‌آید که تو باید برای چیزی به دیگری اتکا کنی. اگر این کار دائم تکرار شود، به‌نوعی دریوزگی از آن فرد تبدیل می‌شود. و این گستاخی است.

در پایین‌ترین سطح، هر چه شخص تلاش می‌کند هیچ ثمری نمی‌برد و احساس می‌کند هم او و هم دیگران ناشی و خامدست هستند. در این مرحله او هیچ ارزشی ندارد. در مرحله‌ی بعد او هنوز بی‌فایده است اما از ناکارامدی خویش آگاه است و می‌تواند ناکارامدی دیگران را نیز ببیند. در سطحی بالاتر او مفتون توانایی‌های خویش است و از تحسین دیگران به دل شاد می‌شود و از ناتوانی دوستان و آشنایان خود اندوهگین می‌شود. این مرد ارزش دارد. در والاترین مرتبه، مرد چنان به‌نظر می‌رسد که گویی

آن‌چه سرانجام بیشترین اهمیت را دارد، تصمیم در لحظه است. تمام زندگی انسان توالی لحظه پشت لحظه است. اگر انسان لحظه‌ی حال را با تمام وجود دریابد، دیگر چیزی وجود ندارد که نگران آن باشد. در همه‌حال با تصمیمی که در لحظه‌ی حال می‌گیری زندگی کن.

شفقت همچون مادری است که سرنوشت انسان را شیر می‌دهد.

ژرفای وجود هر انسان را حتا در گفت‌وگوهای پیش‌پاافتاده نیز می‌توان دید.

«اگر از منظر شفقت به دنیا بنگری، کسی نیست که از او بیزار باشی. آن‌که گناه کرده است بیشتر از همه شایان ترحم است.»

مرد کم‌خرد از زمانه گله می‌کند. و این بنیان فاجعه است. فرد محتاط به‌هنگام سخن گفتن، در زمانه‌ی خوب کارامد و در زمانه‌ی بد از مکافات به دور خواهد بود.

سامورایی باید در همه‌ی کارهای خویش مراقب باشد و از کوچک‌ترین لغزش‌ها نیز بپرهیزد. از همه مهم‌تر، اگر او در انتخاب کلمات خود مراقب نباشد ممکن است ناخواسته بگوید، «جرئتش را ندارم»، یا «در این‌صورت من احتمالاً فرار می‌کردم»، یا «چه ترسناک»، یا «چه دردناک.» این کلمات حتا به شوخی نیز نباید به زبان آیند، یا از سر هوس، یا حتا هنگامی که سامورایی در خواب حرف می‌زند. اگر مردی فهیم چنین کلماتی را بشنود، ژرفای وجود گوینده‌ی آن کلمات را خواهد دید. مرد باید که همواره خویشتن‌دار باشد.

وقتی که در این جهان همه‌چیز فریبی بیش نیست تنها مرگ صداقت دارد.

این جهان را رؤیایی بیش ندانستن دیدگاه خوبی است. وقتی شما چیزی نظیر کابوس می‌بینید، بیدار می‌شوید و به خود می‌گویید تنها یک رؤیا بود. گفته‌اند جهانی که در آن زندگی می‌کنیم هیچ فرقی با رؤیا ندارد.