بریده‌هایی از کتاب سه‌ شنبه‌ ها با موری

چهارمین سه‌شنبه درباره‌ی مرگ صحبت کردیم موری گفت: «بگذار صحبت‌های امروزمان را با طرح این مسئله آغاز کنیم: همه می‌دانند که یک روز می‌میرند اما هیچ‌کس این امر را باور ندارد.»

«پذیرای هر آنچه باش‌که قادر به انجام آن هستی و هرآن چه که قادر به انجامش نیستی. گذشته را همان‌گونه که گذشته بپذیر، بی آن‌که سعی در نفی آن داشته باشی، بی آن‌که آن را نادیده بگیری؛ بیاموز که خود را ببخشی و از بخشش دیگران غافل نشو؛ و هیچ‌گاه تصور نکن که برای انجام این کارها دیر شده است.»

«کارهایی را انجام بده که از قلبت برمی‌آیند. زمانی که این کار را انجام بدهی، احساس نارضایتی نخواهی کرد، حسادت نخواهی کرد، حسرت اموال دیگران را نخواهی خورد. برعکس، تمام وجودت پر می‌شود از احساس خوبی که از سایرین پس می‌گیری.»

می‌توانم به جرئت بگویم، زمانی که بیش از همیشه به عشق نیاز داری، نه پول و نه قدرت نمی‌تواند حسی که به دنبالش هستی را به تو بدهد. اصلاً هم مهم نیست که چقدر از آن‌ها را داشته باشی

نگاه به گذشته باعث می‌شود همه‌چیز را مقایسه کنی و با آن رقابت کنی؛

تابه‌حال استادی داشته‌اید که شما را به‌عنوان موجودی خام اما باارزش ببیند؟ مثل جواهری که به کمی تجربه می‌تواند به گوهری درخشان بدل شود؟

«تا زمانی که یکدیگر را دوست داشته باشیم و عشقی که داشتیم را به خاطر بیاوریم، می‌توانیم بمیریم بدون اینکه حقیقتاً بمیریم... بدون این‌که حقیقتاً نابود شویم. تمام عشقی که تو بیافرینی، سر جاس خود باقی می‌ماند. تمام خاطراتت بر جا می‌ماند. تو در قلب تمام کسانی که در زمان زنده ماندن لمس کردی یا به آنان محبت کردی، زنده خواهی ماند.»

«بگذار عشق وارد وجودت شود. ما فکر می‌کنیم که لایق عشق نیستیم، فکر می‌کنیم اگر عشق در ما نفوذ کند حساس و آسیب‌پذیر می‌شویم؛ اما یک مرد خردمند به نام لِوین حرف خوبی زد. او گفت: عشق تنها عملکرد منطقی بشر است.

چند قانون می‌شناسم که درباره‌ی عشق و ازدواج صدق می‌کنند: اگر به دیگری احترام نگذاری، دچار مشکل خواهی شد. اگر برخی مواقع کوتاه نیایی، دچار مشکل خواهی شد. اگر نتوانی آزادانه در مورد هر آنچه بین شما رخ می‌دهد صحبت کنی، دچار مشکل خواهی شد؛ و اگر در زندگی ارزش‌های مشترکی نداشته باشید، دچار مشکل خواهید شد. ارزش‌های شما باید شبیه هم باشد.

زمانی که کسانی که دوستت دارند حرف می‌زنند، به آن‌ها گوش بده؛ فکر کن این آخرین ‌باری است که با آن‌ها حرف می‌زنی.

«خب، اولین دلیلش این است که فرهنگی که ما داریم به مردم این اجازه را نمی‌دهد تا حس خوبی نسبت به خودشان داشته باشند. ما درس‌های اشتباهی را به آن‌ها می‌آموزیم؛ و تو باید خیلی قوی باشی تا بتوانی بگویی که من زیر بار فرهنگی که برایم کارایی ندارد، نمی‌روم. این‌که فرهنگ خودت را بسازی. بیش‌تر مردم نمی‌توانند این کار را انجام بدهند. آن‌ها حتی از من که در این شرایط قرار دارم هم غمگین‌تر هستند

«پذیرای هر آنچه باش‌که قادر به انجام آن هستی و هرآن چه که قادر به انجامش نیستی. گذشته را همان‌گونه که گذشته بپذیر، بی آن‌که سعی در نفی آن داشته باشی، بی آن‌که آن را نادیده بگیری؛ بیاموز که خود را ببخشی و از بخشش دیگران غافل نشو؛ و هیچ‌گاه تصور نکن که برای انجام این کارها دیر شده است.»

«پذیرای هر آنچه باش‌که قادر به انجام آن هستی و هرآن چه که قادر به انجامش نیستی. گذشته را همان‌گونه که گذشته بپذیر، بی آن‌که سعی در نفی آن داشته باشی، بی آن‌که آن را نادیده بگیری؛ بیاموز که خود را ببخشی و از بخشش دیگران غافل نشو؛ و هیچ‌گاه تصور نکن که برای انجام این کارها دیر شده است.»

«مردم تنها زمانی پست و بد می‌شوند که احساس خطر کنند و این همان کاری است که فرهنگ ما می‌کند. این همان کاری است که اقتصاد ما می‌کند. در اقتصاد ما، حتی مردمی که سرِ کار می‌روند هم احساس خطر می‌کنند چون نگران از دست دادن شغلشان هستند؛ و زمانی که احساس خطر کنی، تنها به فکر خودت خواهی بود. پول برایت مثل خدا می‌شود. تمام این‌ها بخشی از فرهنگ ما است.»

«ببین، مهم نیست کجا زندگی کنی، بزرگ‌ترین نقص ما کوته‌نظری و تنگ‌نظری‌مان است. ما نمی‌توانیم ببینم که به کجاها می‌توانیم برسیم. ما باید ظرفیت دیدن توانایی‌های خودمان را داشته باشیم و خودمان را آن‌قدر بسط دهیم که به هر آنچه می‌توانیم، تبدیل شویم؛ اما اگر اطرافت پر باشد از مردمانی که می‌گویند «من سهمم را می‌خواهم، همین‌الان می‌خواهم» افراد کمتری صاحب همه‌چیز می‌شوند و یک ارتش استخدام می‌کنند تا از اعتراض و دزدی اموالشان توسط فقرا جلوگیری کنند.»

«مردم تنها زمانی پست و بد می‌شوند که احساس خطر کنند و این همان کاری است که فرهنگ ما می‌کند. این همان کاری است که اقتصاد ما می‌کند. در اقتصاد ما، حتی مردمی که سرِ کار می‌روند هم احساس خطر می‌کنند چون نگران از دست دادن شغلشان هستند؛ و زمانی که احساس خطر کنی، تنها به فکر خودت خواهی بود. پول برایت مثل خدا می‌شود. تمام این‌ها بخشی از فرهنگ ما است.»

پیری صرفاً به معنای فرسودگی نیست. پیری یعنی رشد کردن. پیری تنها این جنبه‌ی منفی نیست که قرار است بمیری بلکه این جنبه‌ی مثبت را دارد که درک می‌کنی که خواهی مرد و به همین دلیل بهتر زندگی خواهی کرد.»

جوان‌ها عاقل نیستند. آن‌ها درک اندکی نسبت به زندگی دارند. چه کسی حاضر است هرروز به زندگی ادامه بدهد درحالی‌که نمی‌داند چه خبر است؟ زمانی که مردم سرت را کلاه می‌گذارند، به تو می‌گویند این عطر را بخر تا زیبا شوی یا این شلوار جین را بخر تا جذاب شوی و تو حرف آن‌ها را باور می‌کنی! چقدر احمقانه!»

جلسات مباحثه جای سخنرانی و کارهای تجربی جای دروس تئوری را گرفته بود.

مرگ همان چیزی بود که بین همگان تساوی برقرار می‌کرد؛ همان پدیده‌ی بزرگ که موجب می‌شد بالاخره افراد غریبه و بیگانه برای یکدیگر اشک بریزند.