بریده‌هایی از کتاب توتالیتاریسم

یک بیدادگر، هرگز خود را با زیردستانش یکی نمی‌سازد، چه رسد به این‌که مسئولیت هر یک از اعمال‌شان را نیز بر عهده گیرد. او می‌تواند از وجود زیردستانش به‌عنوان سپربلا استفاده کند و برای رهایی از خشم مردم، اجازه می‌دهد که آن‌ها را به باد انتقاد بگیرند، اما همیشه باید فاصله‌اش را با رعایایش حفظ کند.

اهمیت تشکل‌های شبه نظامی برای جنبش‌های توتالیتر را نباید در ارزش نظامی مشکوک آن‌ها جست‌وجو کرد، فریب تقلید ظاهری این تشکل‌ها از ارتش منظم را نیز نباید خورد. این تشکل‌های نخبه را باید بیش‌تر از هر گروه دیگری، از جهان خارجی دور نگهداشت.

دلیل بنیادیِ برتری تبلیغات توتالیتر بر تبلیغات احزاب و جنبش‌های دیگر، این است که محتوای آن برای اعضای جنبش، یک قضیه عینی نیست که عقایدی درباره‌اش داشته باشند، بلکه این محتوا در زندگی آن‌ها، همچون قواعد حساب، واقعی و در عین حال لمس‌ناپذیر شده است. تنها در یک رژیم توتالیتر می‌توان سراسر بافت زندگی را بر وفق یک ایدئولوژی سازمان داد.

کارآمدترین افسانه تبلیغات نازی، داستان توطئه جهانی یهودیان بود. تمرکز بر تبلیغات ضد یهود، یک تدبیر عمومی عوام‌فریبانه از پایان سده نوزدهم به بعد به‌شمار می‌رفت و در آلمان و اتریش دهه ۱۹۲۰، رواج گسترده‌ای داشت. هر چقدر که احزاب و ارگان‌های افکار عمومی از بحث درباره مسئله یهود بیش‌تر پرهیز می‌کردند، اوباش جامعه، بیش‌تر متقاعد می‌شدند که یهودیان نمایندگان قدرت موجودند و بدین‌ترتیب، مسئله یهود، نماد ریاکاری و نادرستی کل نظام شده بود.

تبلیغات توتالیتر، تنها زمانی می‌تواند صریحا به عقل سلیم توهین کند که عقل سلیم، اعتبارش را از دست داده باشد. توده‌ها، بر سر دوراهی انتخاب رشد نابه‌سامان و خودسرانگیِ تامِ تباهی، یا زانو زدن دربرابر سازگاری شدیدا ساختگی و عجیب و غریب یک ایدئولوژی، همیشه دومی را برمی‌گزینند و آماده‌اند با ایثارهای فردی، بهای این گزینش را بپردازند.

تبلیغات توتالیتر، علم‌گرایی عقیدتی و فن عبارت‌پردازی‌اش را در قالب پیش‌بینی‌های بسیار بلندمدت و توخالی می‌گنجاند، زیرا از نظر عوام‌فریبی، بهترین راه برای پرهیز از بحث بیش‌تر، این است که گفته شود تنها آینده می‌تواند حقانیت این پیشگویی‌ها را آشکار سازد و به این شیوه، کاری کرد تا استدلال از قید هرگونه نظارت زمان حال خلاصی یابد.

از آن‌جا که جنبش‌های توتالیتر در جهانی غیرتوتالیتر وجود دارند، ناچارند به آنچه ما معمولاً تبلیغات می‌خوانیم متوسل شوند. اما چنین تبلیغاتی، همیشه متوجه یک قلمرو غیرتوتالیتر است، از قشرهای غیرتوتالیترِ جمعیت بومی گرفته تا کشورهای غیرتوتالیتر خارجی. پهنه این قلمرو غیرتوتالیتر، که هدف تبلیغات توتالیتر است، می‌تواند بسیار متغیر باشد. تبلیغات توتالیتر، حتی پس از به قدرت رسیدن جنبش، ممکن است آن بخش‌هایی از جمعیت بومی را هدف قرار دهد که هنوز هم با وجود تلقین کافی، به یک‌نواختی کامل دست نیافته‌اند. در این زمینه، سخنرانی‌های هیتلر برای ژنرال‌هایش در زمان جنگ، بهترین الگوی این‌گونه تبلیغات به شمار می‌آید.

دیری است که این واقعیت شناخته و غالبا نیز اظهار شده است که در کشورهای توتالیتر، تبلیغات و ارعاب، دو روی یک سکه را باز می‌نمایند؛ درصورتی که تنها بخشی از این نظر درست است. هرجا که توتالیتاریسم سلطه مطلق پیدا کند، تلقین را جایگزین تبلیغات می‌کند و خشونت را کم‌تر برای به وحشت‌انداختن مردم (این شیوه تنها در مراحل اولیه که هنوز مخالفت سیاسی وجود دارد به کار بسته می‌شود)، و بیش‌تر برای تحقق آیین‌های ایدئولوژیک و دروغ‌های عملی جنبش، به کار می‌بندد.

تنها نخبگان و اوباش هستند که باید با قوه محرک خودِ توتالیتاریسم جذب‌شان کرد؛ در حالی که توده‌ها را باید با تبلیغات به‌سوی جنبش جلب نمود. جنبش‌های توتالیتر، در زمان تلاش برای کسب قدرت و تحت شرایط حکومت قانونی و آزادی عقیده، تنها می‌توانند تا اندازه محدودی از ارعابسود جویند. در این زمان، که هنوز ارتباط عامه مردم با منابع اطلاعاتی دیگر کاملاً قطع نشده است، این جنبش‌ها نیز مانند احزاب دیگر، باید به ضرورت جلب هواداران و موجه جلوه دادن خودشان در انظار عامه، توجه داشته باشند.

سرکوبی پیگیرانه هرگونه صورت برتر فعالیت عقلی، از سوی رهبران توده‌ای جدید، بیش‌تر از بیزاری طبیعی آن‌ها از هر آنچه که نمی‌توانند بفهمند، مایه می‌گیرد. چیرگی تام، هرگونه ابتکار آزاد را در هر حوزه‌ای از زندگی و هرگونه فعالیتی که کاملاً پیش‌بینی‌پذیر نباشد، برنمی‌تابد. توتالیتاریسم در رأس قدرت، همه استعدادهای ناب را بدون هیچ اعتنایی به هواداری آن‌ها از جنبش، از سر کارها برمی‌دارد و به جای آن‌ها عقل‌باختگان و بی‌خردانی را می‌نشاند که همان بی‌عقلی و عدم آفرینندگی‌شان، بهترین تضمین وفاداری آن‌هاست.