بریده‌هایی از کتاب آرمان شهر (اتوپیا)

‌قوانین منسوخ شده‌ای که مردم بدون آن هم می‌توانند زندگی کنند نیازی به احیاء ندارد‌. ‌

‌پس این تئوری که مردم باید فقیر و گرسنه باشند تا کشور آرامش داشته باشد با ایده‌ی مردم در انتخاب شما کاملاً تناقض دارد‌. ‌در این جامعه چه کسی بیشتر از گدایان دعوا می‌کند؟ چه کسی بیشتر از مردی که از شرایط زندگی خویش ناراضی است شورش و بلوا به راه می‌اندازد؟ فقط افرادی که چیزی برای از دست دادن ندارند انگیزه‌ای قوی دارند تا همه جا را زیر و رو کنند‌. ‌اگر پادشاه چنان مورد نفرت و انزجار رعایایش می‌باشد که برای حفظ حکمرانی خویش راهی جز خشونت و تبعید و مصادره‌ی اموال و به فلاکت کشاندن مردم ندارد همان بهتر که کناره‌گیری کند‌. ‌

ثروت و آزادی، روحیه سرکشی آنان را تقویت می‌کند و مردم هرچه فقیرتر باشند مطیع‌ترند

‌شما مردم را از همان کودکی به بدترین روش ممکن تربیت می‌کنید‌، آن‌ها از همان سالیان اول با فساد خو می‌گیرند‌. ‌ ‌سرانجام وقتی بزرگ می‌شوند و دست به ارتکاب جرم می‌زنند تنبیه‌شان می‌کنید‌. ‌ ‌به عبارت دیگر شما مردم را از همان کودکی دزد تربیت می‌کنید و در بزرگسالی به خاطر دزدی تنبیه‌شان می‌کنید. ‌"

بسیاری از اشراف زادگان هستند که مثل زنبورهای نر از زحمت دیگران سود می‌جویند‌. ‌اینها خون رعایای خویش را با بالا بردن میزان اجاره بها می‌مکند. ‌چون تنها کاری که در آن اقتصادی عمل می‌کنند و در آن خست می‌ورزند همین است. ‌در امور دیگر چنان ولخرجی می‌کنند که خود را به تباهی می‌کشند.

‌اما اگر دردی غیر قابل درمان بوده و بیمار زجر بکشد کشیشان و نمایندگان دولت به دیدن بیمار می‌روند و به او می‌گویند: "شما هیچوقت نمی‌توانید زندگی عادی داشته باشید‌، شما برای خود و دیگران دردسر ایجاد کرده‌اید‌، در حقیقت پس از مرگ زندگی بهتری خواهید داشت. ‌پس چرا این میکروب‌ها را پرورش می‌دهید؟ زندگی رقّت باری است‌، پس چرا برای مرگ تردید دارید‌، شما در این اطاق زندانی هستید و عذاب می‌کشید‌، چرا این قفس را نمی‌شکنید تا به جهان بهتری بروید؟ اگر بخواهید ما وسیله رهایی‌تان را فراهم می‌کنیم. ‌عقل سلیم می‌گوید خود را از این درد و رنج آزاد کنید. ‌کشیش‌ از جانب خداوند سخن می‌گویند‌، به ‌اندرزهای آنان گوش فرا دهید. ‌" اگر بیمار متقاعد شد یا از گرسنگی می‌میرد یا مقداری تریاک به او می‌دهند و او بدون درد از این رنج و مشقت خلاص می‌شود. ‌البته این کار داوطلبانه و به میل خود بیمار انجام می‌گیرد.

‌قوانین منسوخ شده‌ای که مردم بدون آن هم می‌توانند زندگی کنند نیازی به احیاء ندارد‌. ‌ن

با توجه به اینکه تعداد مالکان گوسفند بسیار اندک است‌، البته انحصاری نیست‌، حتی اگر تعداد گوسفندان بسیار زیاد هم باشد از قیمت آن کاسته نمی‌شود زیرا مالکان انگشت شمارند و تا وقتی قیمت گوسفند به حد مطلوب نرسد اقدام به فروش آن نمی‌کند‌. ‌ ‌قیمت دام‌های دیگر نیز به همین نسبت گران شده است‌، چون مزارع از میان رفته و کار کشاورزی رونقی ندارد‌. ‌ ‌ثروتمندانی هم که در مورد آن‌ها صحبت می‌کنم خود را برای پرورش گاو و گوسفند به زحمت نمی‌اندازند‌. ‌فقط گاوهای لاغر را از دیگران به قیمت ارزان می‌خرند و در مزارع خود رها می‌کنند و پس از چاق شدن آن را به قیمت‌ گزاف می‌فروشند.

او در مورد تنبیهات شدیدی که می‌بایست در مورد دزدان به کار رود، سخن می‌گفت. ‌او گفت: "همه آن‌ها را به دار می‌آویزیم‌، گاهی بیست دزد را به یک چوبۀ دار آویزان می‌کنیم و عجیب است که گر چه کسی نمی‌تواند از این مجازات بگریزد اما هنوز این همه دزد وجود دارد. ‌" من که هرگز در پاسخ گفتن به کاردینال درنگ نمی‌کردم گفتم: "چرا؟ عجیب است!.‌. ‌. این رفتار با دزدان غیر عادلانه و ضد اجتماعی است چنین تنبیهی خیلی شدید و در نتیجه بی‌تأثیر است‌. ‌ ‌مکافات یک دزدی ساده، مرگ نیست‌، هیچ مجازاتی در دنیا نمی‌تواند مردم را از دزدی باز دارد چون تنها از این راه می‌توانند غذای خود را به دست آورند. ‌ ‌شما انگلیسی‌ها و مردم بسیاری از ملل جهان مانند همان معلم نالایق مدرسه هستید که ترجیح می‌دهند به جای آموزش خوب، دانش آموزان را تنبیه کنند. ‌ ‌به جای استفاده از چنین مجازاتهایی بهتر است برای هر کس وسیله‌ی امرار معاش فراهم آورید‌، به این ترتیب مردم فقیر به خاطر نیازشان دست به دزدی نمی‌زنند و در نتیجه محکوم به مرگ نخواهند شد.

‌باچهره‌ی زیبا می‌توان مردی را به دست آورد اما فقط با نیک خویی است که می‌توان او را نگاه داشت. ‌